obiad

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1.b czynność

  • 1.b

    jedzenie w środku dnia ciepłego posiłku, zwykle dwudaniowego
  • CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

    Jedzenie i jego przygotowanie

    rodzaje pokarmu/potraw i ich cechy

  • hiperonimy:  posiłek
    • poniedziałkowy; służbowy, szkolny, rodzinny, wspólny; spóźniony, szybki obiad
    • obiad u babci, u mamy, u teściowej
    • obiad o drugiej, czwartej, piątej,..., zwykłej godzinie
    • pora obiadu
    • przerwa na obiad
    • siąść, usiąść, zasiąść; wypić (lampkę wina, kieliszek wódki,...) do obiadu
    • podać coś, zrobić coś; coś jest; jeść, zjeść coś; wołać, wzywać; iść/pójść, udać się, wpaść dokądś, wyjść; spóźnić się; wrócić; zaprosić; czekać na obiad
    • czekać na kogoś z obiadem
    • zostać na obiedzie; zmywać po obiedzie
    • po obiedzie, przed obiadem; podczas obiadu
  • [...] interesują się błahymi zewnętrznymi szczegółami: kto jak był ubrany, kto przy kim siedział w czasie obiadu, kto jakim zabłysnął dowcipem.

    źródło: NKJP: Marian Brandys: Nieznany Książę Poniatowski, 1960

    Cały czas pyta o jedzenie - przy śniadaniu co będzie na obiad, a przy obiedzie - co będzie na kolację.

    źródło: NKJP: Zabójczy apetyt, Super Express, 1998

    Wyjechaliśmy wkrótce po obiedzie w przekonaniu, że nie mamy tu ochoty więcej wracać.

    źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

    W mieszkaniu na parterze Ewelina dostrzegła stół nakryty do obiadu, kwiaty w wazonie, biurko zawalone książkami.

    źródło: NKJP: Maria Nurowska: Panny i wdowy: piołun, 1992

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m3

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. obiad
    obiady
    D. obiadu
    obiadów
    C. obiadowi
    obiadom
    B. obiad
    obiady
    N. obiadem
    obiadami
    Ms. obiedzie
    obiadach
    W. obiedzie
    obiady
  • psł. *obědъ

    Forma prasłowiańska jest rzeczownikiem odczasownikowym od przedrostkowego *oběsti 'objeść ze wszystkich stron, wszystko', *oběsti sę 'najeść się do syta'; pierwotne znaczenie byłoby 'obfity posiłek', ale znaczenie wyrazu bywa też objaśniane inaczej, zwłaszcza prawdopodobne jest 'wspólne jedzenie' (Bor); zob. jeść