Jak korzystać ze słownika?

okno

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1.a otwór

  • Definicja

    1.a

    otwór w ścianie budynku lub w jakimś pojeździe, zwykle oszklony, umożliwiający dopływ światła do wnętrza
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK I TECHNIKA

    Budownictwo

    części budowli

  • Relacje znaczeniowe
    hiperonimy:  otwór
  • Połączenia
    • balkonowe, kuchenne, piwniczne, wystawowe; kwadratowe, okrągłe; okratowane, zakratowane, zamurowane, zasłonięte; gotyckie; ślepe; boczne; małe, olbrzymie, szerokie, wąskie, wielkie okno
    • okno kuchni, pokoju, salonu, werandy; parteru, pierwszego (drugiego, trzeciego,...) piętra
    • okno na ogród, na podwórze, na ulicę
    • okno na korytarzu, na parterze, na pierwszym (drugim, trzecim ...) piętrze, na strychu
    • okna i balkony; okna i drzwi
    • okno wychodzi na coś
    • podejść do okna; patrzeć, wychylić się, wyjrzeć, wypaść; zaglądać przez okno
    • siedzieć, usiąść, stanąć/stać przy oknie
  • Cytaty

    Nagle serce skoczyło mu do gardła: z narożnego okna parteru ktoś skoczył na podwórze.

    źródło: NKJP: Roman Bratny: Kolumbowie — rocznik 20, 1977

    Sowa siedziała na stryszku, we wnęce po zamurowanym oknie.

    źródło: NKJP: Olga Tokarczuk: Prawiek i inne czasy, 1996

    Przy szerokim, wychodzącym na ogród oknie stał duży ciężki stół, pokryty papierami i księgami, przy stole wygodny fotel o wysokim oparciu.

    źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Podróż do krainy om. Opowieść hipotetyczna, 1974

    Mateusz jak zwykle patrzył przez zakratowane okno na zasypane śniegiem pole.

    źródło: NKJP: Daniel Odija: Kronika umarłych, 2010

    Jeszcze w XVI w. nawet w oknach pałacowych umieszczano często błony zwierzęce nasycone olejem. Nierzadko w okna wstawiano płytki krzemienne oprawne w ołów.

    źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa , 2005

  • Odmiana

    część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: n2

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. okno
    		 okna
    D. okna
    		 okien
    C. oknu
    		 oknom
    B. okno
    		 okna
    N. oknem
    		 oknami
    Ms. oknie
    		 oknach
    W. okno
    		 okna
  • Pochodzenie

    psł. *okъno 'otwór w czymś, zwłaszcza otwór w ścianie pomieszczenia do wpuszczania światła i powietrza; podobne otwory w innych przedmiotach; odsłonięte, niezarośnięte miejsce (np. na wodzie)'

    Forma prasłowiańska od psł. *oko z przyrostkiem *-ъno; pierwotne znaczenie 'otwór w ścianie do patrzenia, wpuszczania światła' zapewne wywodzi się z 'coś podobnego kształtem lub funkcją do oka' (Bor); zob.  oko