-
1.
książk. ściśle zetknąć ze sobą przedmioty lub części ciała -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości przestrzeni
ułożenie względem siebie
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
czynności i stany fizjologiczne
CZŁOWIEK I PRZYRODA
Świat zwierząt
budowa i funkcjonowanie organizmów zwierzęcych -
antonimy: rozewrzeć
-
- zewrzeć nogi, szczęki, zęby; boki czegoś, styki
-
Szlachcic zwarł szczęki z taką mocą, że coś mu strzyknęło w stawie.
źródło: NKJP: Anna Brzezińska: Letni deszcz. Sztylet – fragment 2, Esensja, 2009-11-08
Wystarczy zewrzeć np. śrubokrętem oba styki czujnika.
źródło: NKJP: Upał w samochodzie, Gazeta Poznańska, 2003-07-09
- Ja chyba śnię! - zawołał staruszek i czując dreszcz, zwarł szczelnie poły szlafroka.
źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zewrę
zewrzemy
2 os. zewrzesz
zewrzecie
3 os. zewrze
zewrą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zwarłem
+(e)m zwarł
zwarłam
+(e)m zwarła
zwarłom
+(e)m zwarło
zwarliśmy
+(e)śmy zwarli
zwarłyśmy
+(e)śmy zwarły
2 os. zwarłeś
+(e)ś zwarł
zwarłaś
+(e)ś zwarła
zwarłoś
+(e)ś zwarło
zwarliście
+(e)ście zwarli
zwarłyście
+(e)ście zwarły
3 os. zwarł
zwarła
zwarło
zwarli
zwarły
bezosobnik: zwarto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. zewrzyjmy
2 os. zewrzyj
zewrzyjcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. zwarłbym
bym zwarł
zwarłabym
bym zwarła
zwarłobym
bym zwarło
zwarlibyśmy
byśmy zwarli
zwarłybyśmy
byśmy zwarły
2 os. zwarłbyś
byś zwarł
zwarłabyś
byś zwarła
zwarłobyś
byś zwarło
zwarlibyście
byście zwarli
zwarłybyście
byście zwarły
3 os. zwarłby
by zwarł
zwarłaby
by zwarła
zwarłoby
by zwarło
zwarliby
by zwarli
zwarłyby
by zwarły
bezosobnik: zwarto by
bezokolicznik: zewrzeć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: zwarłszy
gerundium: zwarcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. zwarcie
zwarcia
D. zwarcia
C. zwarciu
zwarciom
B. zwarcie
zwarcia
N. zwarciem
zwarciami
Ms. zwarciu
zwarciach
W. zwarcie
zwarcia
imiesłów przymiotnikowy bierny: zwarty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. zwarty
zwarty
zwarty
zwarte
zwarta
D. zwartego
zwartego
zwartego
zwartego
zwartej
C. zwartemu
zwartemu
zwartemu
zwartemu
zwartej
B. zwartego
zwartego
zwarty
zwarte
zwartą
N. zwartym
zwartym
zwartym
zwartym
zwartą
Ms. zwartym
zwartym
zwartym
zwartym
zwartej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. zwarci
zwarci
zwarte
zwarte
D. zwartych
zwartych
zwartych
zwartych
C. zwartym
zwartym
zwartym
zwartym
B. zwartych
zwartych
zwartych
zwarte
N. zwartymi
zwartymi
zwartymi
zwartymi
Ms. zwartych
zwartych
zwartych
zwartych
odpowiednik aspektowy: zwierać
-
Rzżywotny + zewrzeć + CO -
psł. *sъverti 'zewrzeć, zespolić'
Z przedrostkiem *sъ- od psł. *verti, *vьrǫ 'zamykać, zawierać; kryć, chować'.