Jak korzystać ze słownika?

ustąpić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

6. pod ciśnieniem

  • Definicja

    6.

    przestać stawiać opór i poddać się działaniu jakiejś siły
  • Kwalifikacja tematyczna

    ATEMATYCZNY

  • Połączenia
    • zamek ustąpił; furtka, klamka ustąpiła; drzwi, kraty ustąpiły
    • ustąpić pod ciśnieniem, pod łopatą, pod naciskiem, pod naporem, pod szpadlem, pod wpływem czegoś
  • Cytaty

    Znów mocował się z paskami, a gdy ustąpiły, wytrząsnął całą zawartość na ziemię.

    źródło: KWSJP: Andrzej Stasiuk: Biały kruk, 1955

    Drzwi baraku ustąpiły pod kopnięciami, do środka wkroczyło kilkunastu ludzi.

    źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Wieża jaskółki, 1997

    Pokazałem mu przez kratę furtki kopertę dla adwokata. Wtedy zdecydował się na uruchomienie mechanizmu. Krata furtki ustąpiła.

    źródło: KWSJP: Tadeusz Breza: Urząd, 1960

    Podszedł od strony kierowcy, nacisnął klamkę; zamek ustąpił.

    źródło: KWSJP: Mariusz Ziomecki: Lato nieśmiertelnych, 2002

    Zapukałem do drzwi. Cisza. Zapukałem po raz wtóry i nie mogąc doczekać się odpowiedzi, nacisnąłem klamkę. Ustąpiła z łatwością.

    źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006

  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ustąpię
    		 ustąpimy
    2 os. ustąpisz
    		 ustąpicie
    3 os. ustąpi
    		 ustąpią

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ustąpiłem
    +(e)m ustąpił
    		 ustąpiłam
    +(e)m ustąpiła
    		 ustąpiłom
    +(e)m ustąpiło
    		 ustąpiliśmy
    +(e)śmy ustąpili
    		 ustąpiłyśmy
    +(e)śmy ustąpiły
    2 os. ustąpiłeś
    +(e)ś ustąpił
    		 ustąpiłaś
    +(e)ś ustąpiła
    		 ustąpiłoś
    +(e)ś ustąpiło
    		 ustąpiliście
    +(e)ście ustąpili
    		 ustąpiłyście
    +(e)ście ustąpiły
    3 os. ustąpił
    		 ustąpiła
    		 ustąpiło
    		 ustąpili
    		 ustąpiły

    bezosobnik: ustąpiono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. ustąpmy
    2 os. ustąp
    		 ustąpcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. ustąpiłbym
    bym ustąpił
    		 ustąpiłabym
    bym ustąpiła
    		 ustąpiłobym
    bym ustąpiło
    		 ustąpilibyśmy
    byśmy ustąpili
    		 ustąpiłybyśmy
    byśmy ustąpiły
    2 os. ustąpiłbyś
    byś ustąpił
    		 ustąpiłabyś
    byś ustąpiła
    		 ustąpiłobyś
    byś ustąpiło
    		 ustąpilibyście
    byście ustąpili
    		 ustąpiłybyście
    byście ustąpiły
    3 os. ustąpiłby
    by ustąpił
    		 ustąpiłaby
    by ustąpiła
    		 ustąpiłoby
    by ustąpiło
    		 ustąpiliby
    by ustąpili
    		 ustąpiłyby
    by ustąpiły

    bezosobnik: ustąpiono by

    bezokolicznik: ustąpić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: ustąpiwszy

    gerundium: ustąpienie

    odpowiednik aspektowy: ustępować

  • Pochodzenie

    psł. *ustǫpiti

    Czasownik z prefiksem u- od psł. *stǫpiti 'postawić nogę, zrobić krok, stąpnąć'.
    Zob.  stąpać