skapitulować - Wielki słownik języka polskiego PAN

2.

w trudnej sytuacji albo napotkawszy na przeszkody zrezygnować z określonych działań

W tekstach sprawozdań sportowych połączenie bramkarz skapitulował odnoszone jest do sytuacji, kiedy nie zdołał obronić strzału przeciwnika i padła bramka.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Ocena i wartościowanie

wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wymięknąć

Połączenia

goście; łodzianie skapitulowali; krakowianki skapitulowały
skapitulować dwa, trzy razy; po raz pierwszy

Cytaty

	W pozostałych krajach komunistycznych większe było natomiast natężenie represji wobec kościołów [...], które wcześniej niż Kościół katolicki w Polsce skapitulowały przed komunistami. źródło: NKJP: Andrzej Paczkowski: Polska droga przez stalinizm, Polityka, 2003-03-08
	[...] Francja nie chce skapitulować przed globalizacją rozumianą po prostu jako amerykanizacja, odrzuca tezę, że mamy wybór jedynie między rewolucją przemysłową na modłę amerykańską a pozostaniem społeczeństwem przestarzałym. źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Cocorico czyli francuska wyjątkowość, Polityka, 2003-03-01
	Proces domniemanych zabójców [...] zakończył się kompromitacją prokuratury i policji. Po dwóch latach rozpraw, angażujących wiele ludzi i wieleset tysięcy złotych, prokuratura skapitulowała i złożyła wniosek o uniewinnienie. źródło: NKJP: Senne dryfowanie, Dziennik Polski, 1998-11-06
	Benedykt to matematyczny geniusz, [...] Jego idee fixe to matematyczne modelowanie rzeczywistości za pomocą komputera. Udaje mu się skopiować pamięć ludzkiego mózgu na twardy dysk, ale musi skapitulować wobec projektu zapisania w komputerze większych całości otaczającego go świata. źródło: NKJP: Robert Szaniawski: Pieszczochy chaosu, 1997-09-09

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	skapituluję	skapitulujemy
2 os.	skapitulujesz	skapitulujecie
3 os.	skapituluje	skapitulują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skapitulowałem +(e)m skapitulował	skapitulowałam +(e)m skapitulowała	skapitulowałom +(e)m skapitulowało	skapitulowaliśmy +(e)śmy skapitulowali	skapitulowałyśmy +(e)śmy skapitulowały
2 os.	skapitulowałeś +(e)ś skapitulował	skapitulowałaś +(e)ś skapitulowała	skapitulowałoś +(e)ś skapitulowało	skapitulowaliście +(e)ście skapitulowali	skapitulowałyście +(e)ście skapitulowały
3 os.	skapitulował	skapitulowała	skapitulowało	skapitulowali	skapitulowały

bezosobnik: skapitulowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		skapitulujmy
2 os.	skapituluj	skapitulujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	skapitulowałbym bym skapitulował	skapitulowałabym bym skapitulowała	skapitulowałobym bym skapitulowało	skapitulowalibyśmy byśmy skapitulowali	skapitulowałybyśmy byśmy skapitulowały
2 os.	skapitulowałbyś byś skapitulował	skapitulowałabyś byś skapitulowała	skapitulowałobyś byś skapitulowało	skapitulowalibyście byście skapitulowali	skapitulowałybyście byście skapitulowały
3 os.	skapitulowałby by skapitulował	skapitulowałaby by skapitulowała	skapitulowałoby by skapitulowało	skapitulowaliby by skapitulowali	skapitulowałyby by skapitulowały

bezosobnik: skapitulowano by

bezokolicznik: skapitulować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: skapitulowawszy

gerundium: skapitulowanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	skapitulowanie	skapitulowania
D.	skapitulowania	skapitulowań
C.	skapitulowaniu	skapitulowaniom
B.	skapitulowanie	skapitulowania
N.	skapitulowaniem	skapitulowaniami
Ms.	skapitulowaniu	skapitulowaniach
W.	skapitulowanie	skapitulowania

odpowiednik aspektowy: kapitulować

Składnia

	+	skapitulować	+	(przed KIM/CZYM)
	+	skapitulować	+	(wobec KOGO/CZEGO)

Pochodzenie

Zob. kapitulować