-
2.
zapobiegać działaniom lub zjawiskom zagrażającym komuś lub czemuś -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
- bronić dyrektora, ojca, prezydenta, syna; czyichś interesów, praw, honoru; projektu, teorii, tezy; przyrody
- bronić przed atakami, przed krytyką, przed likwidacją, przed zwolnieniami; przed czyimiś zakusami
- bronić rozpaczliwie, uparcie; własną piersią
- bronić jak niepodległości
- bronić jak lew
- usiłować bronić
- bronić i chronić
-
Uważam, że powinniśmy bronić wartości, jak tylko można w tych dzisiejszych podłych czasach.
źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: BIało-czerwony, 2007
Niepubliczna Szkoła Podstawowa w Kosowie prowadzona jest przez stowarzyszenie, które powstało, by bronić interesów lokalnej społeczności.
źródło: NKJP: TR: Szkoła niepubliczna w Kosowie, Nakielski Czas, 2003-10-08
Wiele rodzin rozpaczliwie broni własnego mieszkania, płacąc za nie ostatnie grosze.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.03.1993
Jeśli otrzymamy listę i zapoznamy się z sytuacją materialną pracowników, będziemy mogli ich bronić przed zwolnieniami [...].
źródło: NKJP: (syp): Kto do zwolnienia?, Dziennik Polski, 2002-04-22
Po jednej stronie stoi Goliat - Kopalnia Węgla Brunatnego [...]. Po drugiej stronie mamy Dawida - stowarzyszenia broniące przyrody, kilka samorządów i Greenpeace Polska. Ci protestują przeciwko - ich zdaniem - niszczeniu przyrody przez kopalnię.
źródło: Roman Laudański: Gopło: woda, którą każdy badał z bliska, Gazeta Pomorska, 2010-02-27
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. bronię
bronimy
2 os. bronisz
bronicie
3 os. broni
bronią
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. broniłem
+(e)m bronił
broniłam
+(e)m broniła
broniłom
+(e)m broniło
broniliśmy
+(e)śmy bronili
broniłyśmy
+(e)śmy broniły
2 os. broniłeś
+(e)ś bronił
broniłaś
+(e)ś broniła
broniłoś
+(e)ś broniło
broniliście
+(e)ście bronili
broniłyście
+(e)ście broniły
3 os. bronił
broniła
broniło
bronili
broniły
bezosobnik: broniono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę bronił
będę bronić
będę broniła
będę bronić
będę broniło
będę bronić
będziemy bronili
będziemy bronić
będziemy broniły
będziemy bronić
2 os. będziesz bronił
będziesz bronić
będziesz broniła
będziesz bronić
będziesz broniło
będziesz bronić
będziecie bronili
będziecie bronić
będziecie broniły
będziecie bronić
3 os. będzie bronił
będzie bronić
będzie broniła
będzie bronić
będzie broniło
będzie bronić
będą bronili
będą bronić
będą broniły
będą bronić
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. brońmy
2 os. broń
brońcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. broniłbym
bym bronił
broniłabym
bym broniła
broniłobym
bym broniło
bronilibyśmy
byśmy bronili
broniłybyśmy
byśmy broniły
2 os. broniłbyś
byś bronił
broniłabyś
byś broniła
broniłobyś
byś broniło
bronilibyście
byście bronili
broniłybyście
byście broniły
3 os. broniłby
by bronił
broniłaby
by broniła
broniłoby
by broniło
broniliby
by bronili
broniłyby
by broniły
bezosobnik: broniono by
bezokolicznik: bronić
imiesłów przysłówkowy współczesny: broniąc
gerundium: bronienie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. bronienie
bronienia
D. bronienia
bronień
C. bronieniu
bronieniom
B. bronienie
bronienia
N. bronieniem
bronieniami
Ms. bronieniu
bronieniach
W. bronienie
bronienia
imiesłów przymiotnikowy czynny: broniący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. broniący
broniący
broniący
broniące
broniąca
D. broniącego
broniącego
broniącego
broniącego
broniącej
C. broniącemu
broniącemu
broniącemu
broniącemu
broniącej
B. broniącego
broniącego
broniący
broniące
broniącą
N. broniącym
broniącym
broniącym
broniącym
broniącą
Ms. broniącym
broniącym
broniącym
broniącym
broniącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. broniący
broniący
broniące
broniące
D. broniących
broniących
broniących
broniących
C. broniącym
broniącym
broniącym
broniącym
B. broniących
broniących
broniących
broniące
N. broniącymi
broniącymi
broniącymi
broniącymi
Ms. broniących
broniących
broniących
broniących
imiesłów przymiotnikowy bierny: broniony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. broniony
broniony
broniony
bronione
broniona
D. bronionego
bronionego
bronionego
bronionego
bronionej
C. bronionemu
bronionemu
bronionemu
bronionemu
bronionej
B. bronionego
bronionego
broniony
bronione
bronioną
N. bronionym
bronionym
bronionym
bronionym
bronioną
Ms. bronionym
bronionym
bronionym
bronionym
bronionej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. bronieni
bronieni
bronione
bronione
D. bronionych
bronionych
bronionych
bronionych
C. bronionym
bronionym
bronionym
bronionym
B. bronionych
bronionych
bronionych
bronione
N. bronionymi
bronionymi
bronionymi
bronionymi
Ms. bronionych
bronionych
bronionych
bronionych
odpowiednik aspektowy: obronić
-
+ bronić + KOGO/CZEGO + (przed CZYM) -
psł. *borniti