zasługiwać

  • swoim postępowaniem lub cechami dawać powód do określonego potraktowania lub określonej oceny
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    • pisarz, rząd, zdrajca; czyn, książka, model, nurt, pomysł, projekt, ustawa, wniosek zasługuje; dzieci, pracownicy, sportowcy, studenci, uczniowie zasługują na coś
    • zasługiwać na awans, na medal, na miłość, na nagrodę, na odpoczynek, na pochwałę, na podziw, na poparcie, na stypendium, na szacunek, na tytuł, na uwagę, na uznanie, na wyróżnienie, na zaszczyt, na zaufanie, na zbawienie; na dwóję, na karę, na krytykę, na naganę, na potępienie
  • Każda z postaci swoją postawą i działalnością zasługuje na wyróżnienie.

    źródło: KWSJP: Gostynianin wybrany!: Głos Gostyniński,1999, nr 5

    Jako wielokrotny recydywista nie zasługiwałem na akt łaski, ale prośbę napisałem.

    źródło: KWSJP: Kajetan Berezowski, Karolina Michałek: Panie Prezydencie, proszę o łaskę, Metropol, 2001, nr 27

    [...] zważywszy na jego zasługi, długotrwała cisza po jego śmierci w partyjnej prasie mnie zastanawiała. Był wybitną postacią, zasługującą na to, żeby o nim pisać.

    źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Abecadło Miłosza, 1997

    Wielu byłych partyzantów po powrocie do swoich wiosek spotkało się z nieufnością [...]. Dla sąsiadów, a nawet kuzynów nie byli ofiarami, którym należne jest współczucie i pomoc, lecz zabójcami i zbrodniarzami, zasługującymi na karę i potępienie.

    źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009

    Chodniki w Rio i wielu innych miastach Brazylii zasługują na poemat. Brukarze-artyści komponują fantastyczne wzory, sięgające tradycji czasów portugalskich.

    źródło: KWSJP: Olgierd Budrewicz: Piekło w kolorach, 1997

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zasługuję
    zasługujemy
    2 os. zasługujesz
    zasługujecie
    3 os. zasługuje
    zasługują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zasługiwałem
    +(e)m zasługiwał
    zasługiwałam
    +(e)m zasługiwała
    zasługiwałom
    +(e)m zasługiwało
    zasługiwaliśmy
    +(e)śmy zasługiwali
    zasługiwałyśmy
    +(e)śmy zasługiwały
    2 os. zasługiwałeś
    +(e)ś zasługiwał
    zasługiwałaś
    +(e)ś zasługiwała
    zasługiwałoś
    +(e)ś zasługiwało
    zasługiwaliście
    +(e)ście zasługiwali
    zasługiwałyście
    +(e)ście zasługiwały
    3 os. zasługiwał
    zasługiwała
    zasługiwało
    zasługiwali
    zasługiwały

    bezosobnik: zasługiwano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę zasługiwał
    będę zasługiwać
    będę zasługiwała
    będę zasługiwać
    będę zasługiwało
    będę zasługiwać
    będziemy zasługiwali
    będziemy zasługiwać
    będziemy zasługiwały
    będziemy zasługiwać
    2 os. będziesz zasługiwał
    będziesz zasługiwać
    będziesz zasługiwała
    będziesz zasługiwać
    będziesz zasługiwało
    będziesz zasługiwać
    będziecie zasługiwali
    będziecie zasługiwać
    będziecie zasługiwały
    będziecie zasługiwać
    3 os. będzie zasługiwał
    będzie zasługiwać
    będzie zasługiwała
    będzie zasługiwać
    będzie zasługiwało
    będzie zasługiwać
    będą zasługiwali
    będą zasługiwać
    będą zasługiwały
    będą zasługiwać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zasługujmy
    2 os. zasługuj
    zasługujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zasługiwałbym
    bym zasługiwał
    zasługiwałabym
    bym zasługiwała
    zasługiwałobym
    bym zasługiwało
    zasługiwalibyśmy
    byśmy zasługiwali
    zasługiwałybyśmy
    byśmy zasługiwały
    2 os. zasługiwałbyś
    byś zasługiwał
    zasługiwałabyś
    byś zasługiwała
    zasługiwałobyś
    byś zasługiwało
    zasługiwalibyście
    byście zasługiwali
    zasługiwałybyście
    byście zasługiwały
    3 os. zasługiwałby
    by zasługiwał
    zasługiwałaby
    by zasługiwała
    zasługiwałoby
    by zasługiwało
    zasługiwaliby
    by zasługiwali
    zasługiwałyby
    by zasługiwały

    bezosobnik: zasługiwano by

    bezokolicznik: zasługiwać

    imiesłów przysłówkowy współczesny: zasługując

    gerundium: zasługiwanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: zasługujący

  • bez ograniczeń + zasługiwać +
    na CO + (CZYM)
  • Zob. sługa

CHRONOLOGIZACJA:
XV w., SStp
W postaci: zasługować
Data ostatniej modyfikacji: 07.06.2024