-
1.
oddzielić od całości za pomocą ostrego narzędzia -
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA
Praca
rodzaje pracy -
- uciąć gałąź, kabel, konar, materiał; głowę, język, nogę, ogon, palce, rękę, włosy; nogawkę
- uciąć piłą, toporkiem
- uciąć w lesie; w połowie wysokości
- uciąć fachowo; nisko, równo
- należy uciąć
- uciąć i ukraść, uciąć i zabrać, uciąć i zostawić
-
Oplątał się tak, że zaczęło mu to ograniczać ruchy, zdenerwował się, wyjął nóż, uciął za sobą linkę, ale zdenerwowany nie mógł porozcinać zwojów, które go oplątały, zgubił przy tym nóż i wpadł w panikę.
źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach, 1999
Paradne mundury nie miały guzików. Ktoś uciął je nożem, zostawił tylko pętelki.
źródło: NKJP: Magdalena Tulli: W czerwieni, 1998
Ukroiła kromkę chleba i z rynienki pełnej smakowitego mięsiwa ucięła wielki płat.
źródło: NKJP: Adam Bahdaj: Wakacje z duchami, 1996
Tacie palce ucięło... [...] Nie trzeba przecież zbyt dużej wyobraźni, żeby wiedzieć, czym grozi nieostrożne obchodzenie się z siekierą, kosą czy tasakiem.
źródło: NKJP: Barbara Matoga: Tacie palce ucięło... Dziennik Polski - Magazyn, 2000-03-24
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. utnę
utniemy
2 os. utniesz
utniecie
3 os. utnie
utną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uciąłem
+(e)m uciął
ucięłam
+(e)m ucięła
ucięłom
+(e)m ucięło
ucięliśmy
+(e)śmy ucięli
ucięłyśmy
+(e)śmy ucięły
2 os. uciąłeś
+(e)ś uciął
ucięłaś
+(e)ś ucięła
ucięłoś
+(e)ś ucięło
ucięliście
+(e)ście ucięli
ucięłyście
+(e)ście ucięły
3 os. uciął
ucięła
ucięło
ucięli
ucięły
bezosobnik: ucięto
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. utnijmy
2 os. utnij
utnijcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. uciąłbym
bym uciął
ucięłabym
bym ucięła
ucięłobym
bym ucięło
ucięlibyśmy
byśmy ucięli
ucięłybyśmy
byśmy ucięły
2 os. uciąłbyś
byś uciął
ucięłabyś
byś ucięła
ucięłobyś
byś ucięło
ucięlibyście
byście ucięli
ucięłybyście
byście ucięły
3 os. uciąłby
by uciął
ucięłaby
by ucięła
ucięłoby
by ucięło
ucięliby
by ucięli
ucięłyby
by ucięły
bezosobnik: ucięto by
bezokolicznik: uciąć
imiesłów przysłówkowy uprzedni: uciąwszy
gerundium: ucięcie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. ucięcie
ucięcia
D. ucięcia
ucięć
C. ucięciu
ucięciom
B. ucięcie
ucięcia
N. ucięciem
ucięciami
Ms. ucięciu
ucięciach
W. ucięcie
ucięcia
imiesłów przymiotnikowy bierny: ucięty
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. ucięty
ucięty
ucięty
ucięte
ucięta
D. uciętego
uciętego
uciętego
uciętego
uciętej
C. uciętemu
uciętemu
uciętemu
uciętemu
uciętej
B. uciętego
uciętego
ucięty
ucięte
uciętą
N. uciętym
uciętym
uciętym
uciętym
uciętą
Ms. uciętym
uciętym
uciętym
uciętym
uciętej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. ucięci
ucięci
ucięte
ucięte
D. uciętych
uciętych
uciętych
uciętych
C. uciętym
uciętym
uciętym
uciętym
B. uciętych
uciętych
uciętych
ucięte
N. uciętymi
uciętymi
uciętymi
uciętymi
Ms. uciętych
uciętych
uciętych
uciętych
odpowiednik aspektowy: ucinać
-
+ uciąć + CO + (CZYM)Ø + uciąć + CO + KOMU -
psł. *u-tęti, *u-tьnǫ
Zob. ciąć