Jak korzystać ze słownika?

kopcić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. o kominie

  • Definicja

    1.

    wydzielać dym w dużej ilości
  • Kwalifikacja tematyczna

    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    stan skupienia, trwałość materii


    KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    temperatura i ogień

  • Relacje znaczeniowe
    hiperonimy:  dymić
  • Połączenia
    • kaganek, komin, lampa (naftowa), łojówka, ogarek, ognisko, płomień, piecyk, prymus, silnik, świeca kopci
    • kopcić spalinami
    • kopcić intensywnie, niemiłosiernie, strasznie; na potęgę
    • przestać, zacząć kopcić
    • kopcić i hałasować, kopcić i kapać; drgać i kopcić
  • Cytaty

    Od niepamiętnych czasów w Strzelinie kopcą węglowo-koksowe kotłownie, których przez dziesięciolecia namnożyło się bez miary.

    źródło: NKJP: (BC): Zamiast węgla, olej, Gazeta Wrocławska, 1999, nr 23/08

    Silnik zaczął kopcić zrazu słabo, potem coraz mocniej.

    źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dywizjon 303, 1942

    Czy wiesz, że oświetlenie było jednym z najgorzej rozwiązanych problemów przez wysokie cywilizacje starożytne? Zawsze coś kopciło i na przykład wspaniałe wille rzymskie przypominały po nocnej uczcie kurną chatę.

    źródło: NKJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem: (Francja 1940-1944), 1957

    Wieczorem świeciły żarówki, a zdążyli od nich odwyknąć w ciągu dwóch lat posługiwania się kopcącą lampą naftową.

    źródło: NKJP: Jerzy Krzysztoń: Wielbłąd na stepie, 1978

    Odrzucał zomowcom kopcące petardy.

    źródło: NKJP: Cezary Polak: Legenda o świętym Waglewskim, Ozon, 2005, nr 10
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kopcę
    		 kopcimy
    2 os. kopcisz
    		 kopcicie
    3 os. kopci
    		 kopcą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kopciłem
    +(e)m kopcił
    		 kopciłam
    +(e)m kopciła
    		 kopciłom
    +(e)m kopciło
    		 kopciliśmy
    +(e)śmy kopcili
    		 kopciłyśmy
    +(e)śmy kopciły
    2 os. kopciłeś
    +(e)ś kopcił
    		 kopciłaś
    +(e)ś kopciła
    		 kopciłoś
    +(e)ś kopciło
    		 kopciliście
    +(e)ście kopcili
    		 kopciłyście
    +(e)ście kopciły
    3 os. kopcił
    		 kopciła
    		 kopciło
    		 kopcili
    		 kopciły

    bezosobnik: kopcono

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę kopcił
    będę kopcić
    		 będę kopciła
    będę kopcić
    		 będę kopciło
    będę kopcić
    		 będziemy kopcili
    będziemy kopcić
    		 będziemy kopciły
    będziemy kopcić
    2 os. będziesz kopcił
    będziesz kopcić
    		 będziesz kopciła
    będziesz kopcić
    		 będziesz kopciło
    będziesz kopcić
    		 będziecie kopcili
    będziecie kopcić
    		 będziecie kopciły
    będziecie kopcić
    3 os. będzie kopcił
    będzie kopcić
    		 będzie kopciła
    będzie kopcić
    		 będzie kopciło
    będzie kopcić
    		 będą kopcili
    będą kopcić
    		 będą kopciły
    będą kopcić

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kopćmy
    2 os. kopć
    		 kopćcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kopciłbym
    bym kopcił
    		 kopciłabym
    bym kopciła
    		 kopciłobym
    bym kopciło
    		 kopcilibyśmy
    byśmy kopcili
    		 kopciłybyśmy
    byśmy kopciły
    2 os. kopciłbyś
    byś kopcił
    		 kopciłabyś
    byś kopciła
    		 kopciłobyś
    byś kopciło
    		 kopcilibyście
    byście kopcili
    		 kopciłybyście
    byście kopciły
    3 os. kopciłby
    by kopcił
    		 kopciłaby
    by kopciła
    		 kopciłoby
    by kopciło
    		 kopciliby
    by kopcili
    		 kopciłyby
    by kopciły

    bezosobnik: kopcono by

    bezokolicznik: kopcić

    imiesłów przysłówkowy współczesny: kopcąc

    gerundium: kopcenie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: kopcący

  • Pochodzenie

    Od:  kopeć  'dym z sadzą; osad z sadzy', a to z płn. psł. * kopъtь  'sadza, dym'