zaciemnić - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

spowodować, że coś przybrało ciemny kolor

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

kolory i światło

Relacje znaczeniowe

antonimy:

rozjaśnić

Połączenia

zaciemnić niebo

Cytaty

Stałem bez ruchu, porażony tą zaciekłą walką i dopiero, gdy ostatnia seria wystrzelonych rakiet zgasła i mrok z powrotem zaciemnił postacie walczących, zrozumiałem, że byli to głuchoniemi.

źródło: NKJP: Agnieszka Górska: Okrążanie ciszy, 2004

Obraz słońca wpada do wnętrza i zostaje rzucony aż na dno pochyłego tunelu. Po drodze jest powiększony, pada na zaciemnioną płytę, na której można go oglądać.

źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1967

Wtedy chmury i mgła zaciemnią całe niebo. [...] Nastanie susza tak straszna, że nawet ilość wody w rzekach się znacznie zmniejszy.

źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Rzeczy ostateczne człowieka i świata: eschatologia Zaratusztrianizmu, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zaciemnię	zaciemnimy
2 os.	zaciemnisz	zaciemnicie
3 os.	zaciemni	zaciemnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaciemniłem +(e)m zaciemnił	zaciemniłam +(e)m zaciemniła	zaciemniłom +(e)m zaciemniło	zaciemniliśmy +(e)śmy zaciemnili	zaciemniłyśmy +(e)śmy zaciemniły
2 os.	zaciemniłeś +(e)ś zaciemnił	zaciemniłaś +(e)ś zaciemniła	zaciemniłoś +(e)ś zaciemniło	zaciemniliście +(e)ście zaciemnili	zaciemniłyście +(e)ście zaciemniły
3 os.	zaciemnił	zaciemniła	zaciemniło	zaciemnili	zaciemniły

bezosobnik: zaciemniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zaciemnijmy
2 os.	zaciemnij	zaciemnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zaciemniłbym bym zaciemnił	zaciemniłabym bym zaciemniła	zaciemniłobym bym zaciemniło	zaciemnilibyśmy byśmy zaciemnili	zaciemniłybyśmy byśmy zaciemniły
2 os.	zaciemniłbyś byś zaciemnił	zaciemniłabyś byś zaciemniła	zaciemniłobyś byś zaciemniło	zaciemnilibyście byście zaciemnili	zaciemniłybyście byście zaciemniły
3 os.	zaciemniłby by zaciemnił	zaciemniłaby by zaciemniła	zaciemniłoby by zaciemniło	zaciemniliby by zaciemnili	zaciemniłyby by zaciemniły

bezosobnik: zaciemniono by

bezokolicznik: zaciemnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: zaciemniwszy

gerundium: zaciemnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zaciemnienie	zaciemnienia
D.	zaciemnienia	zaciemnień
C.	zaciemnieniu	zaciemnieniom
B.	zaciemnienie	zaciemnienia
N.	zaciemnieniem	zaciemnieniami
Ms.	zaciemnieniu	zaciemnieniach
W.	zaciemnienie	zaciemnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: zaciemniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zaciemniony	zaciemniony	zaciemniony	zaciemnione	zaciemniona
D.	zaciemnionego	zaciemnionego	zaciemnionego	zaciemnionego	zaciemnionej
C.	zaciemnionemu	zaciemnionemu	zaciemnionemu	zaciemnionemu	zaciemnionej
B.	zaciemnionego	zaciemnionego	zaciemniony	zaciemnione	zaciemnioną
N.	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnioną
Ms.	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zaciemnieni	zaciemnieni	zaciemnione	zaciemnione
D.	zaciemnionych	zaciemnionych	zaciemnionych	zaciemnionych
C.	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnionym	zaciemnionym
B.	zaciemnionych	zaciemnionych	zaciemnionych	zaciemnione
N.	zaciemnionymi	zaciemnionymi	zaciemnionymi	zaciemnionymi
Ms.	zaciemnionych	zaciemnionych	zaciemnionych	zaciemnionych

odpowiednik aspektowy: zaciemniać

Składnia

+

zaciemnić

+

CO

Pochodzenie

Zob. ciemny