spostrzec się - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zdać sobie z czegoś sprawę

[spostszec sie] lub pot. [sposczszec sie], lub pot. [sposzczszec sie]

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

synonimy:

spostrzec
zorientować się

	Henryka wybuchnęła serdecznym śmiechem, który speszył młodą kobietę. - Czy ja coś powiedziałam, co panią uraziło? - Ależ nie, przeciwnie - spostrzegła się zbyt późno Henryka. - Sprawiła mi pani przyjemność... źródło: KWSJP: Barbara Nawrocka-Dońska: Stolik z fotografią, 1975
	Już po pierwszym kęsie spojrzeliśmy zdumieni na siebie, gdyż omlety jakoś dziwnie smakowały. Wpierw spostrzegł się Janek, który nagle wrzasnął: - Ali, podaj no torebkę po mące! źródło: KWSJP: Brunon Zwarra: Wspomnienia gdańskiego bówki, 1984
	Dopiero teraz spostrzegł się, że ma na czole niepotrzebne okulary. Zdjął je, złożył starannie i schował do kieszeni wyświeconej sutanny. źródło: KWSJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987
	Zrobiło się gorąco i bardzo wesoło. Marta nie spostrzegła się nawet, kiedy i jak porwano ją do tańca. źródło: KWSJP: Teresa Bojarska: Świtanie, przemijanie, 1996
	Wtem spostrzegła się, co właściwie robi, ujrzała całą absurdalność sytuacji. źródło: NKJP: Jacek Dukaj: Czarne oceany, 2001

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spostrzegłem się +(e)m się spostrzegł	spostrzegłam się +(e)m się spostrzegła	spostrzegłom się +(e)m się spostrzegło	spostrzegliśmy się +(e)śmy się spostrzegli	spostrzegłyśmy się +(e)śmy się spostrzegły
2 os.	spostrzegłeś się +(e)ś się spostrzegł	spostrzegłaś się +(e)ś się spostrzegła	spostrzegłoś się +(e)ś się spostrzegło	spostrzegliście się +(e)ście się spostrzegli	spostrzegłyście się +(e)ście się spostrzegły
3 os.	spostrzegł się	spostrzegła się	spostrzegło się	spostrzegli się	spostrzegły się

bezosobnik: spostrzeżono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		spostrzeżmy się
2 os.	spostrzeż się	spostrzeżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	spostrzegłbym się bym się spostrzegł	spostrzegłabym się bym się spostrzegła	spostrzegłobym się bym się spostrzegło	spostrzeglibyśmy się byśmy się spostrzegli	spostrzegłybyśmy się byśmy się spostrzegły
2 os.	spostrzegłbyś się byś się spostrzegł	spostrzegłabyś się byś się spostrzegła	spostrzegłobyś się byś się spostrzegło	spostrzeglibyście się byście się spostrzegli	spostrzegłybyście się byście się spostrzegły
3 os.	spostrzegłby się by się spostrzegł	spostrzegłaby się by się spostrzegła	spostrzegłoby się by się spostrzegło	spostrzegliby się by się spostrzegli	spostrzegłyby się by się spostrzegły

bezosobnik: spostrzeżono by się

bezokolicznik: spostrzec się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: spostrzegłszy się

gerundium: spostrzeżenie się

odpowiednik aspektowy: spostrzegać się

Rz_żywotny

+

spostrzec się

+

(że ZDANIE | jak ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE)

Zob. strzec (się)