rozpoznawać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

na podstawie pewnych danych stwierdzać, że w danej sytuacji chodzi o konkretną osobę lub rzecz, a nie o żadną inną

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odpoznawać
rozeznawać

Połączenia

świadkowie rozpoznają
rozpoznawać charakter pisma, chorobę, dźwięk, flagę, gatunek, głos, kroki, kształt, markę, melodię, smak, sygnał, ślady, twarz, zapach, znajome miejsca; aktora, napastnika, znajomego
rozpoznawać dotykiem
rozpoznawać bez trudu
rozpoznawać na fotografii
rozpoznawać po akcencie, po chodzie, po fryzurze, po głosie, po objawach, po ruchach, po ubiorze, po zapachu
rozpoznawać w tłumie
rozpoznawać bezbłędnie, natychmiast, nieomylnie, od razu; z daleka; łatwo, trudno
móc, nauczyć się rozpoznawać

Cytaty

Nowak wyciągnął zdjęcia [...]. Rozpoznaje pan tych ludzi? Nie. Chociaż... Tego z kitką chyba widziałem. W klubie.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Nie ma takiego miasta, 2010

Tłumaczył, że zabił, bo bał się, że ludzie ci rozpoznają w nim zbiega i zawiadomią policję.

źródło: NKJP: (BAS): Prokurator żąda dwa razy dożywocie, Gazeta Wrocławska, 2001-07-10

Niezwykle istotna jest także wielkość stosowanych przez nas liter. W omawianym systemie wielkie i małe litery są rozpoznawane jako osobne znaki.

źródło: NKJP: Łukasz Sosna: Linux. Komendy i polecenia. Wydanie II, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozpoznaję	rozpoznajemy
2 os.	rozpoznajesz	rozpoznajecie
3 os.	rozpoznaje	rozpoznają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpoznawałem +(e)m rozpoznawał	rozpoznawałam +(e)m rozpoznawała	rozpoznawałom +(e)m rozpoznawało	rozpoznawaliśmy +(e)śmy rozpoznawali	rozpoznawałyśmy +(e)śmy rozpoznawały
2 os.	rozpoznawałeś +(e)ś rozpoznawał	rozpoznawałaś +(e)ś rozpoznawała	rozpoznawałoś +(e)ś rozpoznawało	rozpoznawaliście +(e)ście rozpoznawali	rozpoznawałyście +(e)ście rozpoznawały
3 os.	rozpoznawał	rozpoznawała	rozpoznawało	rozpoznawali	rozpoznawały

bezosobnik: rozpoznawano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozpoznawał będę rozpoznawać	będę rozpoznawała będę rozpoznawać	będę rozpoznawało będę rozpoznawać	będziemy rozpoznawali będziemy rozpoznawać	będziemy rozpoznawały będziemy rozpoznawać
2 os.	będziesz rozpoznawał będziesz rozpoznawać	będziesz rozpoznawała będziesz rozpoznawać	będziesz rozpoznawało będziesz rozpoznawać	będziecie rozpoznawali będziecie rozpoznawać	będziecie rozpoznawały będziecie rozpoznawać
3 os.	będzie rozpoznawał będzie rozpoznawać	będzie rozpoznawała będzie rozpoznawać	będzie rozpoznawało będzie rozpoznawać	będą rozpoznawali będą rozpoznawać	będą rozpoznawały będą rozpoznawać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozpoznawajmy
2 os.	rozpoznawaj	rozpoznawajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozpoznawałbym bym rozpoznawał	rozpoznawałabym bym rozpoznawała	rozpoznawałobym bym rozpoznawało	rozpoznawalibyśmy byśmy rozpoznawali	rozpoznawałybyśmy byśmy rozpoznawały
2 os.	rozpoznawałbyś byś rozpoznawał	rozpoznawałabyś byś rozpoznawała	rozpoznawałobyś byś rozpoznawało	rozpoznawalibyście byście rozpoznawali	rozpoznawałybyście byście rozpoznawały
3 os.	rozpoznawałby by rozpoznawał	rozpoznawałaby by rozpoznawała	rozpoznawałoby by rozpoznawało	rozpoznawaliby by rozpoznawali	rozpoznawałyby by rozpoznawały

bezosobnik: rozpoznawano by

bezokolicznik: rozpoznawać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozpoznając

gerundium: rozpoznawanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozpoznawanie	rozpoznawania
D.	rozpoznawania	rozpoznawań
C.	rozpoznawaniu	rozpoznawaniom
B.	rozpoznawanie	rozpoznawania
N.	rozpoznawaniem	rozpoznawaniami
Ms.	rozpoznawaniu	rozpoznawaniach
W.	rozpoznawanie	rozpoznawania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozpoznający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpoznający	rozpoznający	rozpoznający	rozpoznające	rozpoznająca
D.	rozpoznającego	rozpoznającego	rozpoznającego	rozpoznającego	rozpoznającej
C.	rozpoznającemu	rozpoznającemu	rozpoznającemu	rozpoznającemu	rozpoznającej
B.	rozpoznającego	rozpoznającego	rozpoznający	rozpoznające	rozpoznającą
N.	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającą
Ms.	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpoznający	rozpoznający	rozpoznające	rozpoznające
D.	rozpoznających	rozpoznających	rozpoznających	rozpoznających
C.	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającym	rozpoznającym
B.	rozpoznających	rozpoznających	rozpoznających	rozpoznające
N.	rozpoznającymi	rozpoznającymi	rozpoznającymi	rozpoznającymi
Ms.	rozpoznających	rozpoznających	rozpoznających	rozpoznających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozpoznawany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozpoznawany	rozpoznawany	rozpoznawany	rozpoznawane	rozpoznawana
D.	rozpoznawanego	rozpoznawanego	rozpoznawanego	rozpoznawanego	rozpoznawanej
C.	rozpoznawanemu	rozpoznawanemu	rozpoznawanemu	rozpoznawanemu	rozpoznawanej
B.	rozpoznawanego	rozpoznawanego	rozpoznawany	rozpoznawane	rozpoznawaną
N.	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawaną
Ms.	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozpoznawani	rozpoznawani	rozpoznawane	rozpoznawane
D.	rozpoznawanych	rozpoznawanych	rozpoznawanych	rozpoznawanych
C.	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawanym	rozpoznawanym
B.	rozpoznawanych	rozpoznawanych	rozpoznawanych	rozpoznawane
N.	rozpoznawanymi	rozpoznawanymi	rozpoznawanymi	rozpoznawanymi
Ms.	rozpoznawanych	rozpoznawanych	rozpoznawanych	rozpoznawanych

odpowiednik aspektowy: rozpoznać

Składnia

Rz_osobowy

+

rozpoznawać

+

KOGO/CO

Pochodzenie

ogsł. *orz-poznavati

Zob. poznawać