-
2.
rozporządzać czymś w taki sposób, aby stracić jak najmniejszą ilość tego -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: zaoszczędzać
-
- trener, zawodnicy oszczędzają
- oszczędzać amunicję; ciepło, czas, energię, paliwo, prąd, światło, wodę; siły, zdrowie
- chcieć, musieć, postanowić oszczędzać
- bardzo oszczędzać
-
Władze apelują, żeby oszczędzać energię, nie włączać grzejników, bo wkrótce trzeba będzie wyłączyć prąd w całym kraju.
źródło: NKJP: Jagienka Wilczak: Pod prąd, Polityka, 2001-01-06
[...] posiadacze granatników oszczędzali amunicję na cięższe czasy, a strzelcy leżeli w swych kryjówkach i chyba starali się nie zasnąć.
źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Afrykanka, 2005
Musimy oszczędzać siły, bo zdaje się, że strajk potrwa dłużej - odpowiadają głodujący.
źródło: NKJP: Mas, Eli Barbur: Głodówka w szpitalu, Gazeta Wyborcza, 1997-08-01
Oszczędzając czas Wysokiej Izby, pozwolę sobie poprzestać na tych ogólnych uwagach, pozostając równocześnie do dyspozycji w zakresie szczegółowych pytań dotyczących każdego aspektu tej ustawy.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 20.11.1996
„Słuszne w teorii, niesłuszne w praktyce” starcza za cały argument. Nie ma nic dziwnego w tym, że taki chwyt jest w powszechnym użyciu - oszczędza czasu i wysiłku [...].
źródło: NKJP: Jacek Kwosek, Agnieszka Budzyńska-Daca: Erystyka czyli o sztuce prowadzenia sporów, 2009
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oszczędzam
oszczędzamy
2 os. oszczędzasz
oszczędzacie
3 os. oszczędza
oszczędzają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oszczędzałem
+(e)m oszczędzał
oszczędzałam
+(e)m oszczędzała
oszczędzałom
+(e)m oszczędzało
oszczędzaliśmy
+(e)śmy oszczędzali
oszczędzałyśmy
+(e)śmy oszczędzały
2 os. oszczędzałeś
+(e)ś oszczędzał
oszczędzałaś
+(e)ś oszczędzała
oszczędzałoś
+(e)ś oszczędzało
oszczędzaliście
+(e)ście oszczędzali
oszczędzałyście
+(e)ście oszczędzały
3 os. oszczędzał
oszczędzała
oszczędzało
oszczędzali
oszczędzały
bezosobnik: oszczędzano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę oszczędzał
będę oszczędzać
będę oszczędzała
będę oszczędzać
będę oszczędzało
będę oszczędzać
będziemy oszczędzali
będziemy oszczędzać
będziemy oszczędzały
będziemy oszczędzać
2 os. będziesz oszczędzał
będziesz oszczędzać
będziesz oszczędzała
będziesz oszczędzać
będziesz oszczędzało
będziesz oszczędzać
będziecie oszczędzali
będziecie oszczędzać
będziecie oszczędzały
będziecie oszczędzać
3 os. będzie oszczędzał
będzie oszczędzać
będzie oszczędzała
będzie oszczędzać
będzie oszczędzało
będzie oszczędzać
będą oszczędzali
będą oszczędzać
będą oszczędzały
będą oszczędzać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oszczędzajmy
2 os. oszczędzaj
oszczędzajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oszczędzałbym
bym oszczędzał
oszczędzałabym
bym oszczędzała
oszczędzałobym
bym oszczędzało
oszczędzalibyśmy
byśmy oszczędzali
oszczędzałybyśmy
byśmy oszczędzały
2 os. oszczędzałbyś
byś oszczędzał
oszczędzałabyś
byś oszczędzała
oszczędzałobyś
byś oszczędzało
oszczędzalibyście
byście oszczędzali
oszczędzałybyście
byście oszczędzały
3 os. oszczędzałby
by oszczędzał
oszczędzałaby
by oszczędzała
oszczędzałoby
by oszczędzało
oszczędzaliby
by oszczędzali
oszczędzałyby
by oszczędzały
bezosobnik: oszczędzano by
bezokolicznik: oszczędzać
imiesłów przysłówkowy współczesny: oszczędzając
gerundium: oszczędzanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. oszczędzanie
oszczędzania
D. oszczędzania
oszczędzań
C. oszczędzaniu
oszczędzaniom
B. oszczędzanie
oszczędzania
N. oszczędzaniem
oszczędzaniami
Ms. oszczędzaniu
oszczędzaniach
W. oszczędzanie
oszczędzania
imiesłów przymiotnikowy czynny: oszczędzający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. oszczędzający
oszczędzający
oszczędzający
oszczędzające
oszczędzająca
D. oszczędzającego
oszczędzającego
oszczędzającego
oszczędzającego
oszczędzającej
C. oszczędzającemu
oszczędzającemu
oszczędzającemu
oszczędzającemu
oszczędzającej
B. oszczędzającego
oszczędzającego
oszczędzający
oszczędzające
oszczędzającą
N. oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającą
Ms. oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. oszczędzający
oszczędzający
oszczędzające
oszczędzające
D. oszczędzających
oszczędzających
oszczędzających
oszczędzających
C. oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającym
oszczędzającym
B. oszczędzających
oszczędzających
oszczędzających
oszczędzające
N. oszczędzającymi
oszczędzającymi
oszczędzającymi
oszczędzającymi
Ms. oszczędzających
oszczędzających
oszczędzających
oszczędzających
imiesłów przymiotnikowy bierny: oszczędzany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. oszczędzany
oszczędzany
oszczędzany
oszczędzane
oszczędzana
D. oszczędzanego
oszczędzanego
oszczędzanego
oszczędzanego
oszczędzanej
C. oszczędzanemu
oszczędzanemu
oszczędzanemu
oszczędzanemu
oszczędzanej
B. oszczędzanego
oszczędzanego
oszczędzany
oszczędzane
oszczędzaną
N. oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzaną
Ms. oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. oszczędzani
oszczędzani
oszczędzane
oszczędzane
D. oszczędzanych
oszczędzanych
oszczędzanych
oszczędzanych
C. oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzanym
oszczędzanym
B. oszczędzanych
oszczędzanych
oszczędzanych
oszczędzane
N. oszczędzanymi
oszczędzanymi
oszczędzanymi
oszczędzanymi
Ms. oszczędzanych
oszczędzanych
oszczędzanych
oszczędzanych
odpowiednik aspektowy: oszczędzić
-
Rzosobowy + oszczędzać + CO -
Zob. szczędzić