oszczędzać - Wielki słownik języka polskiego PAN

4.

chronić kogoś przed śmiercią lub zagładą

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Wojsko i wojna

czynności, przedmioty, miejsca związane z wojskiem i wojną

oszczędzać ludność; życie

Atakujący enklawę Bihacia Serbowie bośniaccy, inaczej niż w poprzednich ofensywach, starają się oszczędzać ludność cywilną.

źródło: NKJP: Bośnia, Gazeta Wyborcza, 1994-11-18

Polecił wojskom oszczędzać kobiety, dzieci i duchownych, co nie przeszkodziło jednak Szwedom w wymordowaniu całej ludności Magdeburga.

źródło: NKJP: Tomasz Walat: Spłukani po Potopie, Polityka, 2008-01-12

Amerykanie staną przed dylematem: oszczędzać życie swoich żołnierzy i zasypać Bagdad gradem bomb i pocisków, nie zważając na ofiary wśród ludności cywilnej, lub wysłać piechotę do walk ulicznych, w których na pewno zginie wielu Amerykanów.

źródło: NKJP: Robert Moreń: Wojna już za miesiąc, Polityka, 2003-02-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	oszczędzam	oszczędzamy
2 os.	oszczędzasz	oszczędzacie
3 os.	oszczędza	oszczędzają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszczędzałem +(e)m oszczędzał	oszczędzałam +(e)m oszczędzała	oszczędzałom +(e)m oszczędzało	oszczędzaliśmy +(e)śmy oszczędzali	oszczędzałyśmy +(e)śmy oszczędzały
2 os.	oszczędzałeś +(e)ś oszczędzał	oszczędzałaś +(e)ś oszczędzała	oszczędzałoś +(e)ś oszczędzało	oszczędzaliście +(e)ście oszczędzali	oszczędzałyście +(e)ście oszczędzały
3 os.	oszczędzał	oszczędzała	oszczędzało	oszczędzali	oszczędzały

bezosobnik: oszczędzano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę oszczędzał będę oszczędzać	będę oszczędzała będę oszczędzać	będę oszczędzało będę oszczędzać	będziemy oszczędzali będziemy oszczędzać	będziemy oszczędzały będziemy oszczędzać
2 os.	będziesz oszczędzał będziesz oszczędzać	będziesz oszczędzała będziesz oszczędzać	będziesz oszczędzało będziesz oszczędzać	będziecie oszczędzali będziecie oszczędzać	będziecie oszczędzały będziecie oszczędzać
3 os.	będzie oszczędzał będzie oszczędzać	będzie oszczędzała będzie oszczędzać	będzie oszczędzało będzie oszczędzać	będą oszczędzali będą oszczędzać	będą oszczędzały będą oszczędzać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		oszczędzajmy
2 os.	oszczędzaj	oszczędzajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	oszczędzałbym bym oszczędzał	oszczędzałabym bym oszczędzała	oszczędzałobym bym oszczędzało	oszczędzalibyśmy byśmy oszczędzali	oszczędzałybyśmy byśmy oszczędzały
2 os.	oszczędzałbyś byś oszczędzał	oszczędzałabyś byś oszczędzała	oszczędzałobyś byś oszczędzało	oszczędzalibyście byście oszczędzali	oszczędzałybyście byście oszczędzały
3 os.	oszczędzałby by oszczędzał	oszczędzałaby by oszczędzała	oszczędzałoby by oszczędzało	oszczędzaliby by oszczędzali	oszczędzałyby by oszczędzały

bezosobnik: oszczędzano by

bezokolicznik: oszczędzać

imiesłów przysłówkowy współczesny: oszczędzając

gerundium: oszczędzanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	oszczędzanie	oszczędzania
D.	oszczędzania	oszczędzań
C.	oszczędzaniu	oszczędzaniom
B.	oszczędzanie	oszczędzania
N.	oszczędzaniem	oszczędzaniami
Ms.	oszczędzaniu	oszczędzaniach
W.	oszczędzanie	oszczędzania

imiesłów przymiotnikowy czynny: oszczędzający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oszczędzający	oszczędzający	oszczędzający	oszczędzające	oszczędzająca
D.	oszczędzającego	oszczędzającego	oszczędzającego	oszczędzającego	oszczędzającej
C.	oszczędzającemu	oszczędzającemu	oszczędzającemu	oszczędzającemu	oszczędzającej
B.	oszczędzającego	oszczędzającego	oszczędzający	oszczędzające	oszczędzającą
N.	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającą
Ms.	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oszczędzający	oszczędzający	oszczędzające	oszczędzające
D.	oszczędzających	oszczędzających	oszczędzających	oszczędzających
C.	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającym	oszczędzającym
B.	oszczędzających	oszczędzających	oszczędzających	oszczędzające
N.	oszczędzającymi	oszczędzającymi	oszczędzającymi	oszczędzającymi
Ms.	oszczędzających	oszczędzających	oszczędzających	oszczędzających

imiesłów przymiotnikowy bierny: oszczędzany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	oszczędzany	oszczędzany	oszczędzany	oszczędzane	oszczędzana
D.	oszczędzanego	oszczędzanego	oszczędzanego	oszczędzanego	oszczędzanej
C.	oszczędzanemu	oszczędzanemu	oszczędzanemu	oszczędzanemu	oszczędzanej
B.	oszczędzanego	oszczędzanego	oszczędzany	oszczędzane	oszczędzaną
N.	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzaną
Ms.	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	oszczędzani	oszczędzani	oszczędzane	oszczędzane
D.	oszczędzanych	oszczędzanych	oszczędzanych	oszczędzanych
C.	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzanym	oszczędzanym
B.	oszczędzanych	oszczędzanych	oszczędzanych	oszczędzane
N.	oszczędzanymi	oszczędzanymi	oszczędzanymi	oszczędzanymi
Ms.	oszczędzanych	oszczędzanych	oszczędzanych	oszczędzanych

odpowiednik aspektowy: oszczędzić

Składnia

	+	oszczędzać	+	KOGO/CO
	+	oszczędzać	+	CO + (KOMU)

Pochodzenie

Zob. szczędzić