formować

Emilkę kształciła i formowała, jak umiała najlepiej, ale Kazimierzowi pozwalała na wszystko i nie wpływała ani [nie] usiłowała nawet wpłynąć na niego.

źródło: KWSJP: Karol Estreicher: Krystianna, 1957

Nie można formować młodego człowieka nie stawiając mu mądrych, dostosowanych do okoliczności i wieku wymagań.

źródło: KWSJP: Jan Paulas, Cezary Sękalski: Oni nas stworzyli, 2002

Wielcy wychowawcy wiedzą, że wychowanie to czynność zwrotna, że tylko wtedy można formować charaktery i sumienia ludzi, gdy jednocześnie jest się na nich otwartym i jest się gotowym do poważnego brania na siebie ich problemów.

źródło: KWSJP: Jan Andrzej Kłoczowski: „Dobro jest większe od wszystkiego, co w świecie jest złem”, Tygodnik Powszechny, nr 46, 1994

Doświadczenie religijne formuje sumienie, ponieważ sprawia, że mamy odpowiedni horyzont poznawczy, odpowiednie cele i najgłębsze motywacje do działania.

źródło: NKJP: Paweł Kosiński SJ: Obudzić serce, 2000

Sądzono, że lepiej formować samodzielne umysły zdolne sprostać nieprzewidywalnym okolicznościom niż trasować jednostki reagujące stereotypowo na stereotypowe zadania.

źródło: KWSJP: Jan Prokop: Stalinowskie dziedzictwo uniwersyteckiej edukacji, Tygodnik Powszechny, 1988, 35