-
1.
pozostawać w stanie gotowości, aż przyjdzie jakaś osoba lub coś się wydarzy, powstrzymując się do tego czasu od jakichś działań -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości czasu
upływ czasu -
synonimy: oczekiwać
-
- czekać chwilę
- czekać na autobus, na pociąg, na taksówkę; na windę; na gości, na ojca, na ciebie; na odpowiedź, na pytanie; na telefon; na połączenie; na powrót kogoś; na swoją kolej;
- czekać na dworcu, na zewnątrz
- czekać i liczyć na coś, czekać i marznąć, czekać i myśleć, czekać i niecierpliwić się, czekać i obserwować, czekać i patrzeć, czekać i przyglądać się
-
Studenci z pobliskiego uniwersytetu czekali na tramwaj i klaskali dłońmi sinymi od zimna.
źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009
[...] ustaliliśmy z ojcem dni waszych spotkań. W piątki po południu będziesz jeździł do wujka Staszka. Tam będzie czekał na ciebie ojciec.
źródło: NKJP: Kuba Jabłoński: Rozwód. Jak go przeżyć?. 2000
[...] patrzyłam na zegarek, czekałam, kiedy on wróci, i wcale nie miałam żadnych złych przeczuć [...]
źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005
Patrzył na Ulę, czekając, co odpowie.
źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1990
– Na razie pielęgniarka zrobiła mi jedynie EKG i cały czas czekam, aż przyjdzie lekarz.
źródło: NKJP: Józef Słowik: Obława na lekarzy, Gazeta Krakowska, 2006-09-13
Od początku roku czekamy, żeby spółdzielnia naprawiła nam domofon, [...]
źródło: NKJP: (ksaf): Bezdomni szukają schronienia, lokatorzy chcą spokoju..., Express Ilustrowany,2002-11-02
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. czekam
czekamy
2 os. czekasz
czekacie
3 os. czeka
czekają
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. czekałem
+(e)m czekał
czekałam
+(e)m czekała
czekałom
+(e)m czekało
czekaliśmy
+(e)śmy czekali
czekałyśmy
+(e)śmy czekały
2 os. czekałeś
+(e)ś czekał
czekałaś
+(e)ś czekała
czekałoś
+(e)ś czekało
czekaliście
+(e)ście czekali
czekałyście
+(e)ście czekały
3 os. czekał
czekała
czekało
czekali
czekały
bezosobnik: czekano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę czekał
będę czekać
będę czekała
będę czekać
będę czekało
będę czekać
będziemy czekali
będziemy czekać
będziemy czekały
będziemy czekać
2 os. będziesz czekał
będziesz czekać
będziesz czekała
będziesz czekać
będziesz czekało
będziesz czekać
będziecie czekali
będziecie czekać
będziecie czekały
będziecie czekać
3 os. będzie czekał
będzie czekać
będzie czekała
będzie czekać
będzie czekało
będzie czekać
będą czekali
będą czekać
będą czekały
będą czekać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. czekajmy
2 os. czekaj
czekajcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. czekałbym
bym czekał
czekałabym
bym czekała
czekałobym
bym czekało
czekalibyśmy
byśmy czekali
czekałybyśmy
byśmy czekały
2 os. czekałbyś
byś czekał
czekałabyś
byś czekała
czekałobyś
byś czekało
czekalibyście
byście czekali
czekałybyście
byście czekały
3 os. czekałby
by czekał
czekałaby
by czekała
czekałoby
by czekało
czekaliby
by czekali
czekałyby
by czekały
bezosobnik: czekano by
bezokolicznik: czekać
imiesłów przysłówkowy współczesny: czekając
gerundium: czekanie
liczba pojedyncza liczba mnoga M. czekanie
czekania
D. czekania
czekań
C. czekaniu
czekaniom
B. czekanie
czekania
N. czekaniem
czekaniami
Ms. czekaniu
czekaniach
W. czekanie
czekania
imiesłów przymiotnikowy czynny: czekający
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. czekający
czekający
czekający
czekające
czekająca
D. czekającego
czekającego
czekającego
czekającego
czekającej
C. czekającemu
czekającemu
czekającemu
czekającemu
czekającej
B. czekającego
czekającego
czekający
czekające
czekającą
N. czekającym
czekającym
czekającym
czekającym
czekającą
Ms. czekającym
czekającym
czekającym
czekającym
czekającej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. czekający
czekający
czekające
czekające
D. czekających
czekających
czekających
czekających
C. czekającym
czekającym
czekającym
czekającym
B. czekających
czekających
czekających
czekające
N. czekającymi
czekającymi
czekającymi
czekającymi
Ms. czekających
czekających
czekających
czekających
-
Rzosobowy + czekać + (na KOGO/CO)+ czekać + aż ZDANIE | ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE+ czekać + żeby ZDANIE -
psł. *čekati