uprzedzić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. poinformować

  • 2.

    powiadomić kogoś wcześniej o tym, co ma nastąpić, żeby mógł się na to przygotować
  • CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Relacje międzyludzkie

    określenia relacji międzyludzkich

  • hiperonimy:  poinformować
    • uprzedzić czytelnika, dziennikarzy; najemcę, lokatorów; osoby, rodziców; pacjenta; pracodawcę; premiera, prezydenta, władze; sąsiadów; strony
    • uprzedzić z góry
    • bez uprzedzenia
  • Kasia waliła w kuchni garami najwyraźniej na mnie obrażona. - Nie mogłaś uprzedzić, że przyjedziesz? Kupiłabym więcej jedzenia! - Nie jestem głodna - mruknęłam.

    źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Pudełko ze szpilkami, 2006

    Najbardziej spodobała mi się ta o Staszku Radwanie, dotycząca okresu, w którym był dyrektorem Teatru Starego: wychodząc ze swojego gabinetu, przez delikatność pukał do sekretariatu, żeby nie speszyć sekretarek tym, że dyrektor wychodzi bez uprzedzenia.

    źródło: NKJP: Krystyna Janda: Małpa, 2004

    – Ja idę – uprzedziłem lojalnie i odwracając się na pięcie, ruszyłem w stronę drzwi.

    źródło: NKJP: Waldemar Borzestowski: Bulterier Samson i ja, 2008

    Planując głośne przyjęcie, uprzedźmy sąsiadów. Z pewnością przyjmą to ze zrozumieniem. O uciążliwym remoncie również warto ostrzec.

    źródło: NKJP: Warto wiedzieć, prasa, 1999

    Chciałbym, ze względu na dość specyficzną materię, aby w sposób jasny i prosty producent artykułów rolnych został uprzedzony o wymaganiach, jakie się mu stawia.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 14.09.2000

  • część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uprzedzę
    uprzedzimy
    2 os. uprzedzisz
    uprzedzicie
    3 os. uprzedzi
    uprzedzą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uprzedziłem
    +(e)m uprzedził
    uprzedziłam
    +(e)m uprzedziła
    uprzedziłom
    +(e)m uprzedziło
    uprzedziliśmy
    +(e)śmy uprzedzili
    uprzedziłyśmy
    +(e)śmy uprzedziły
    2 os. uprzedziłeś
    +(e)ś uprzedził
    uprzedziłaś
    +(e)ś uprzedziła
    uprzedziłoś
    +(e)ś uprzedziło
    uprzedziliście
    +(e)ście uprzedzili
    uprzedziłyście
    +(e)ście uprzedziły
    3 os. uprzedził
    uprzedziła
    uprzedziło
    uprzedzili
    uprzedziły

    bezosobnik: uprzedzono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. uprzedźmy
    2 os. uprzedź
    uprzedźcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. uprzedziłbym
    bym uprzedził
    uprzedziłabym
    bym uprzedziła
    uprzedziłobym
    bym uprzedziło
    uprzedzilibyśmy
    byśmy uprzedzili
    uprzedziłybyśmy
    byśmy uprzedziły
    2 os. uprzedziłbyś
    byś uprzedził
    uprzedziłabyś
    byś uprzedziła
    uprzedziłobyś
    byś uprzedziło
    uprzedzilibyście
    byście uprzedzili
    uprzedziłybyście
    byście uprzedziły
    3 os. uprzedziłby
    by uprzedził
    uprzedziłaby
    by uprzedziła
    uprzedziłoby
    by uprzedziło
    uprzedziliby
    by uprzedzili
    uprzedziłyby
    by uprzedziły

    bezosobnik: uprzedzono by

    bezokolicznik: uprzedzić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: uprzedziwszy

    gerundium: uprzedzenie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: uprzedzony

    odpowiednik aspektowy: uprzedzać

  • bez ograniczeń + uprzedzić +
    KOGO + o CZYM
    bez ograniczeń + uprzedzić +
    KOGO + że ZDANIE
    bez ograniczeń + uprzedzić +
    KOGO + MOWA WPROST
  • Czasownik z przedrostkiem u- od rzeczownika przód, przyimka przed; zob.  przód ,  przed