-
2.
wykonywać działanie arytmetyczne -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Działalność intelektualna człowieka
nazwy działań intelektualnych człowieka
KATEGORIE FIZYCZNE
Ilość, liczby i liczenie -
synonimy: obliczać
obrachowywać
przeliczać
rachować
-
- liczyć na kalkulatorze, na palcach
- liczyć w myślach
- nauczyć się, potrafić, umieć liczyć
- liczyć i czytać
-
Nie wiadomo dokładnie, dlaczego jedne dzieci bez większych problemów uczą się pisać, czytać i liczyć, a inne nigdy do końca nie mogą opanować tej sztuki.
źródło: NKJP: A to feler, Dziennik Polski, 1998-10-02
Bank centralny również płaci bankowi mniej za weksel - pomniejsza jego wartość o odsetki. Liczy je podobnie: mnoży stopę redyskontową przez okres między dniem realizacji weksla przez bank a dniem, w którym musi go wykupić firma wystawiająca weksel.
źródło: NKJP: Konrad Sadurski: Czy pokonamy kredytową impotencję?, Gazeta Wyborcza, 1993-01-12
Cokolwiek bowiem można powiedzieć o dawnej gospodarce, pracowały w niej na rozmaitych stanowiskach kierowniczych dziesiątki tysięcy ludzi, którzy musieli umieć liczyć, prowadzić księgowość, rozróżniać surowce [...].
źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998
Jeśli cechy podstawowe, funkcjonalne nie będą dostarczone nabywcy, nie możemy mówić o żadnej ofercie firmy, np. samochód musi jeździć, kalkulator musi liczyć, lampa musi świecić.
źródło: NKJP: Dariusz M. Trzmielak: Kształtowanie nowego produktu przy wykorzystaniu analiz wielowymiarowych, 2002
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. liczę
liczymy
2 os. liczysz
liczycie
3 os. liczy
liczą
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. liczyłem
+(e)m liczył
liczyłam
+(e)m liczyła
liczyłom
+(e)m liczyło
liczyliśmy
+(e)śmy liczyli
liczyłyśmy
+(e)śmy liczyły
2 os. liczyłeś
+(e)ś liczył
liczyłaś
+(e)ś liczyła
liczyłoś
+(e)ś liczyło
liczyliście
+(e)ście liczyli
liczyłyście
+(e)ście liczyły
3 os. liczył
liczyła
liczyło
liczyli
liczyły
bezosobnik: liczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę liczył
będę liczyć
będę liczyła
będę liczyć
będę liczyło
będę liczyć
będziemy liczyli
będziemy liczyć
będziemy liczyły
będziemy liczyć
2 os. będziesz liczył
będziesz liczyć
będziesz liczyła
będziesz liczyć
będziesz liczyło
będziesz liczyć
będziecie liczyli
będziecie liczyć
będziecie liczyły
będziecie liczyć
3 os. będzie liczył
będzie liczyć
będzie liczyła
będzie liczyć
będzie liczyło
będzie liczyć
będą liczyli
będą liczyć
będą liczyły
będą liczyć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. liczmy
2 os. licz
liczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. liczyłbym
bym liczył
liczyłabym
bym liczyła
liczyłobym
bym liczyło
liczylibyśmy
byśmy liczyli
liczyłybyśmy
byśmy liczyły
2 os. liczyłbyś
byś liczył
liczyłabyś
byś liczyła
liczyłobyś
byś liczyło
liczylibyście
byście liczyli
liczyłybyście
byście liczyły
3 os. liczyłby
by liczył
liczyłaby
by liczyła
liczyłoby
by liczyło
liczyliby
by liczyli
liczyłyby
by liczyły
bezosobnik: liczono by
bezokolicznik: liczyć
imiesłów przysłówkowy współczesny: licząc
gerundium: liczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. liczenie
liczenia
D. liczenia
liczeń
C. liczeniu
liczeniom
B. liczenie
liczenia
N. liczeniem
liczeniami
Ms. liczeniu
liczeniach
W. liczenie
liczenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: liczący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. liczący
liczący
liczący
liczące
licząca
D. liczącego
liczącego
liczącego
liczącego
liczącej
C. liczącemu
liczącemu
liczącemu
liczącemu
liczącej
B. liczącego
liczącego
liczący
liczące
liczącą
N. liczącym
liczącym
liczącym
liczącym
liczącą
Ms. liczącym
liczącym
liczącym
liczącym
liczącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. liczący
liczący
liczące
liczące
D. liczących
liczących
liczących
liczących
C. liczącym
liczącym
liczącym
liczącym
B. liczących
liczących
liczących
liczące
N. liczącymi
liczącymi
liczącymi
liczącymi
Ms. liczących
liczących
liczących
liczących
imiesłów przymiotnikowy bierny: liczony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. liczony
liczony
liczony
liczone
liczona
D. liczonego
liczonego
liczonego
liczonego
liczonej
C. liczonemu
liczonemu
liczonemu
liczonemu
liczonej
B. liczonego
liczonego
liczony
liczone
liczoną
N. liczonym
liczonym
liczonym
liczonym
liczoną
Ms. liczonym
liczonym
liczonym
liczonym
liczonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. liczeni
liczeni
liczone
liczone
D. liczonych
liczonych
liczonych
liczonych
C. liczonym
liczonym
liczonym
liczonym
B. liczonych
liczonych
liczonych
liczone
N. liczonymi
liczonymi
liczonymi
liczonymi
Ms. liczonych
liczonych
liczonych
liczonych
odpowiednik aspektowy: policzyć
-
+ liczyć + (CO) -
płn. psł. *ličiti 'rachować, liczyć'
Psł. *ličiti znaczyło też 'kształtować, formować, zdobić; być widocznym, być podobnym' (Bor) .
-
+ liczyć + (CO)