zacinać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

poganiając, uderzać batem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

uderzać

Połączenia

woźnica zacina
zacinać konia
zacinać batem

Cytaty

Kiedy zostało załatwione to, o co chodziło, żadna siła nie mogła zmusić osła do ciągnięcia beczkowozu. [...] Kiedy zdenerwowany woźnica zacinał go batem zbyt mocno, osioł podnosił tak straszliwy ryk, że wszystkie konie na folwarku i w polu zaczynały nerwowo strzyc uszami i zdradzać solidarny niepokój.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom gdzie ten świat, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	zacinam	zacinamy
2 os.	zacinasz	zacinacie
3 os.	zacina	zacinają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zacinałem +(e)m zacinał	zacinałam +(e)m zacinała	zacinałom +(e)m zacinało	zacinaliśmy +(e)śmy zacinali	zacinałyśmy +(e)śmy zacinały
2 os.	zacinałeś +(e)ś zacinał	zacinałaś +(e)ś zacinała	zacinałoś +(e)ś zacinało	zacinaliście +(e)ście zacinali	zacinałyście +(e)ście zacinały
3 os.	zacinał	zacinała	zacinało	zacinali	zacinały

bezosobnik: zacinano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zacinał będę zacinać	będę zacinała będę zacinać	będę zacinało będę zacinać	będziemy zacinali będziemy zacinać	będziemy zacinały będziemy zacinać
2 os.	będziesz zacinał będziesz zacinać	będziesz zacinała będziesz zacinać	będziesz zacinało będziesz zacinać	będziecie zacinali będziecie zacinać	będziecie zacinały będziecie zacinać
3 os.	będzie zacinał będzie zacinać	będzie zacinała będzie zacinać	będzie zacinało będzie zacinać	będą zacinali będą zacinać	będą zacinały będą zacinać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zacinajmy
2 os.	zacinaj	zacinajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zacinałbym bym zacinał	zacinałabym bym zacinała	zacinałobym bym zacinało	zacinalibyśmy byśmy zacinali	zacinałybyśmy byśmy zacinały
2 os.	zacinałbyś byś zacinał	zacinałabyś byś zacinała	zacinałobyś byś zacinało	zacinalibyście byście zacinali	zacinałybyście byście zacinały
3 os.	zacinałby by zacinał	zacinałaby by zacinała	zacinałoby by zacinało	zacinaliby by zacinali	zacinałyby by zacinały

bezosobnik: zacinano by

bezokolicznik: zacinać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zacinając

gerundium: zacinanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	zacinanie	zacinania
D.	zacinania	zacinań
C.	zacinaniu	zacinaniom
B.	zacinanie	zacinania
N.	zacinaniem	zacinaniami
Ms.	zacinaniu	zacinaniach
W.	zacinanie	zacinania

imiesłów przymiotnikowy czynny: zacinający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zacinający	zacinający	zacinający	zacinające	zacinająca
D.	zacinającego	zacinającego	zacinającego	zacinającego	zacinającej
C.	zacinającemu	zacinającemu	zacinającemu	zacinającemu	zacinającej
B.	zacinającego	zacinającego	zacinający	zacinające	zacinającą
N.	zacinającym	zacinającym	zacinającym	zacinającym	zacinającą
Ms.	zacinającym	zacinającym	zacinającym	zacinającym	zacinającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zacinający	zacinający	zacinające	zacinające
D.	zacinających	zacinających	zacinających	zacinających
C.	zacinającym	zacinającym	zacinającym	zacinającym
B.	zacinających	zacinających	zacinających	zacinające
N.	zacinającymi	zacinającymi	zacinającymi	zacinającymi
Ms.	zacinających	zacinających	zacinających	zacinających

imiesłów przymiotnikowy bierny: zacinany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	zacinany	zacinany	zacinany	zacinane	zacinana
D.	zacinanego	zacinanego	zacinanego	zacinanego	zacinanej
C.	zacinanemu	zacinanemu	zacinanemu	zacinanemu	zacinanej
B.	zacinanego	zacinanego	zacinany	zacinane	zacinaną
N.	zacinanym	zacinanym	zacinanym	zacinanym	zacinaną
Ms.	zacinanym	zacinanym	zacinanym	zacinanym	zacinanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	zacinani	zacinani	zacinane	zacinane
D.	zacinanych	zacinanych	zacinanych	zacinanych
C.	zacinanym	zacinanym	zacinanym	zacinanym
B.	zacinanych	zacinanych	zacinanych	zacinane
N.	zacinanymi	zacinanymi	zacinanymi	zacinanymi
Ms.	zacinanych	zacinanych	zacinanych	zacinanych

odpowiednik aspektowy: zaciąć

Składnia

Rz_osobowy

+

zacinać

+

CO + (CZYM)

Pochodzenie

Z przedrostkiem za- od psł. *tinati.
Zob. ciąć