Trzech Króli

W wielu domach w przeddzień Trzech Króli gaszono palący się przez cały rok ogień w kominie i dopiero nazajutrz rozpalano go od płomienia zapalonego od kościelnych świec.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych: praca zbiorowa, 2004

Na Kurpiach, Podlasiu, Warmii i Mazurach wypiekano w wigilię Nowego Roku lub w święto Trzech Króli figurki zwierząt, lepione z ciasta - krowy i konie, jelenie oraz „nowelatka”, które wieszano pod pułapem, zwykle w pobliżu stolika z świętym obrazem albo rzeźba.

źródło: NKJP: Aleksander Jackowski: Polska sztuka ludowa, 1974

Od Trzech Króli po wsiach wędrowali z szopkami przebierańcy, odbywały się wesela, a długie zimowe wieczory sprzyjały wzajemnym odwiedzinom wielokrotnie przeradzającym się w zabawy, na które należało z fasonem dojechać kumoterkami.

źródło: NKJP: (aza): Bukowiańskie mięsopusty, Tygodnik Podhalański, 1996

Znam taką wioszczynę w Gorcach, gdzie jak muzykusy miejscowe pojadą na Dolny Śląsk grać wedle obyczaju na weselach osiedlonych tam sąsiadów, jak pojadą po Trzech Królach, tak wracają po Środzie Popielcowej.

źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959

Choinkę rozbierało się w dzień po Trzech Królach - i życie wracało wówczas do swego codziennego, ściśle ustalonego biegu.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat, 1994