ponad

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. ponad stół

  • 2.

    w takie miejsce, że jeśli coś będzie spadać z miejsca, o którym wiemy, w to miejsce, to nie jest tak, że uderzy w kogoś/coś, a nie uderzy w kogoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, i nie jest tak, że jeśli ktoś/coś, nie byłby/byłoby w tym miejscu, to ktoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, by spadł/spadło
  • W połączeniu z zaimkiem osobowym  ja  oraz z zaimkiem  on  w formie poprzyimkowej nieakcentowanej występuje wariant  ponade . W połączeniu z innymi wyrazami, w szczególności zaczynającymi się od co najmniej dwóch spółgłosek, może wystąpić wariant  ponade , jednak jest to użycie nacechowane stylistycznie.

    • rzadziej ponade
  • wykładnik lokalizacji przestrzennej

  • synonimy:  nad
    (quasi)synonimy:  powyżej I
    antonimy:  pod
    popod
  • „Wniebowstąpienie” pierwszych umiejących się wzbić ponad powierzchnię gruntu zwierząt nie dało im żadnych korzyści energetycznych.

    źródło: NKJP: Jerzy Dzik: Dzieje życia na Ziemi. Wprowadzenie do paleobiologii, 2003

    Do zapachu wędzonki dołączył zapach pieczonego chleba, wybijający się nawet ponad smród wielkiej gnojówki, oblężonej przez gęsi i kaczki.

    źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

    Kapliczki stoją gęsto obok siebie, czasem wystają ponad mur, bo w zależności od społecznej pozycji gospodarzy wieże ołtarzy są niskie albo wysokie na kilka metrów.

    źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Córeńka, 2005

    Mróweczka co jakiś czas pytała Pszczółkę, czy nie jest dla niej ciężarem i czy mała przyjaciółka da radę unosić ją w górę, ponad łąkę.

    źródło: NKJP: Agnieszka Kozak, Aneta Pietrzak: W poszukiwaniu siebie bajki terapeutyczne dla dorosłych, 2009

    Boga mam miłować ponad moje dzieci, ponad rodzinę, ponade mnie samą i ponad wszystkich ludzi na świecie, ponad moje życie.

    źródło: Internet

  • część mowy: przyimek

  • ponad KOGO / CO
    w pozycji prawostronnej: Rz. konkr.
    w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanego
    szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja
    względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja
  • po + nad