obliczyć - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

ustalić liczbę charakteryzującą wielkość lub wartość czegoś, wykonując odpowiednie działania arytmetyczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

KATEGORIE FIZYCZNE

Ilość, liczby i liczenie

synonimy:

policzyć
porachować

rząd obliczył; eksperci, fachowcy, naukowcy, organizatorzy, specjaliści, statystycy obliczyli
obliczyć ilość czegoś, liczbę czegoś; wartość czegoś; zawartość czegoś; długość, energię, gęstość, masę, natężenie, objętość, obwód, odległość, opór, pole, pracę czegoś, prędkość, przyspieszenie, siłę, stężenie, szybkość, wysokość; prawdopodobieństwo zdarzeń; cenę, dochód, dodatek wyrównawczy, emeryturę, kapitał początkowy, koszty, kwotę, należność, opłaty, premię; głosy; czas
obliczony według wzoru
obliczony za jakiś okres
obliczyć ze wzoru
dobrze, dokładnie, precyzyjnie, skrupulatnie, skrzętnie; poprawnie, prawidłowo; źle; łatwo, nietrudno; trudno obliczyć; obliczony analitycznie
potrafić, umieć; próbować obliczyć

	Było jedno zadanie z rachunku prawdopodobieństwa i jedno z ciągów arytmetycznych. W innym należało [...] obliczyć objętość bryły geometrycznej. źródło: NKJP: Drugi dzień próby, Dziennik Polski, 2000-03-11
	[...] skrupulatnie obliczył czas od zniknięcia syna i wyszło mu, że najdalej w końcu września w jego stajni pojawi się źrebak. źródło: NKJP: Andrzej Mularczyk: Sami swoi, 1997
	[...] Izrael i Juda miały w tym okresie milion dwieście tysięcy mężczyzn, łatwo obliczyć, jak przytłaczający procent poddanych eksploatował król przy pomocy swoich dozorców i uzbrojonej straży. źródło: NKJP: Zenon Kosidowski: Opowieści biblijne, 1996
	Ktoś obliczył, że przy optymalnym rozwoju nowoczesnych technologii wystarczy praca produkcyjna zaledwie 5 procent ludzkości, aby wyżywić, odziać i zaopatrzyć w niezbędne urządzenia pozostałych 95 procent. źródło: NKJP: Teodor Krzysztof Toeplitz: Mój wybór: rzeczy mniejsze, 1998
	Dwa razy byłem w Grand Palais na wystawie stu picassów. Łącznie wysokość strat polskich obliczono na prawie 12,5 mln dolarów. źródło: NKJP: Waldemar Michowicz: Historia dyplomacji polskiej, 1995

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obliczyłem +(e)m obliczył	obliczyłam +(e)m obliczyła	obliczyłom +(e)m obliczyło	obliczyliśmy +(e)śmy obliczyli	obliczyłyśmy +(e)śmy obliczyły
2 os.	obliczyłeś +(e)ś obliczył	obliczyłaś +(e)ś obliczyła	obliczyłoś +(e)ś obliczyło	obliczyliście +(e)ście obliczyli	obliczyłyście +(e)ście obliczyły
3 os.	obliczył	obliczyła	obliczyło	obliczyli	obliczyły

bezosobnik: obliczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		obliczmy
2 os.	oblicz	obliczcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	obliczyłbym bym obliczył	obliczyłabym bym obliczyła	obliczyłobym bym obliczyło	obliczylibyśmy byśmy obliczyli	obliczyłybyśmy byśmy obliczyły
2 os.	obliczyłbyś byś obliczył	obliczyłabyś byś obliczyła	obliczyłobyś byś obliczyło	obliczylibyście byście obliczyli	obliczyłybyście byście obliczyły
3 os.	obliczyłby by obliczył	obliczyłaby by obliczyła	obliczyłoby by obliczyło	obliczyliby by obliczyli	obliczyłyby by obliczyły

bezosobnik: obliczono by

bezokolicznik: obliczyć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: obliczywszy

gerundium: obliczenie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: obliczony

odpowiednik aspektowy: obliczać

Zob. liczyć