-
1.
krak. popatrzeć uważnie na wszystkie strony -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA
Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego
zmysły -
hiperonimy: popatrzeć
-
- rozglądnąć się po pokoju, po sali; po zebranych
- rozglądnąć się z ciekawością
- rozglądnąć się dookoła, wokoło; ciekawie
-
Specjalnie przystanąłem na tym pagórku, musimy się dokładnie rozglądnąć po stepie.
źródło: KWSJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957
Po kuchennym rekonesansie przeszedł rozglądnąć się do dużego pokoju. Stanął w drzwiach, popatrzył z grubsza na meble, na ściany, na sufit.
źródło: NKJP: Sławomir Shuty: Cukier w normie z ekstrabonusem, 2005
Wreszcie na wysokości prawie 18 000 stóp wyszedł nad równą jak stół, puszystą powierzchnię i ciekawie rozglądnął się wokół.
źródło: KWSJP: Jerzy Gotowała: Najkrócej żyją motyle: lotnictwo rozpoznawcze wciąż niezbędne, 1996
- Więc chciałby się pan czegoś dowiedzieć o nim... - powiedziała półgłosem, rozglądnąwszy się, czy ktoś nie nadchodzi.
źródło: KWSJP: Zbigniew Brzozowski: Balkony i kapelusze, 1982
Długo szedłem pieszo, aż się znalazłem w szczerym polu. Rozglądnąłem się, ani żywej duszy, tylko jakieś krowy, ale daleko.
źródło: KWSJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989
-
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozglądnę się
rozglądniemy się
2 os. rozglądniesz się
rozglądniecie się
3 os. rozglądnie się
rozglądną się
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozglądnąłem się
+(e)m się rozglądnął
rozglądnęłam się
+(e)m się rozglądnęła
rozglądnęłom się
+(e)m się rozglądnęło
rozglądnęliśmy się
+(e)śmy się rozglądnęli
rozglądnęłyśmy się
+(e)śmy się rozglądnęły
2 os. rozglądnąłeś się
+(e)ś się rozglądnął
rozglądnęłaś się
+(e)ś się rozglądnęła
rozglądnęłoś się
+(e)ś się rozglądnęło
rozglądnęliście się
+(e)ście się rozglądnęli
rozglądnęłyście się
+(e)ście się rozglądnęły
3 os. rozglądnął się
rozglądnęła się
rozglądnęło się
rozglądnęli się
rozglądnęły się
bezosobnik: rozglądnięto się
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. rozglądnijmy się
2 os. rozglądnij się
rozglądnijcie się
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. rozglądnąłbym się
bym się rozglądnął
rozglądnęłabym się
bym się rozglądnęła
rozglądnęłobym się
bym się rozglądnęło
rozglądnęlibyśmy się
byśmy się rozglądnęli
rozglądnęłybyśmy się
byśmy się rozglądnęły
2 os. rozglądnąłbyś się
byś się rozglądnął
rozglądnęłabyś się
byś się rozglądnęła
rozglądnęłobyś się
byś się rozglądnęło
rozglądnęlibyście się
byście się rozglądnęli
rozglądnęłybyście się
byście się rozglądnęły
3 os. rozglądnąłby się
by się rozglądnął
rozglądnęłaby się
by się rozglądnęła
rozglądnęłoby się
by się rozglądnęło
rozglądnęliby się
by się rozglądnęli
rozglądnęłyby się
by się rozglądnęły
bezosobnik: rozglądnięto by się
bezokolicznik: rozglądnąć się
imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozglądnąwszy się
gerundium: rozglądnięcie się
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. rozglądnięcie się
rozglądnięcia się
D. rozglądnięcia się
rozglądnięć się
C. rozglądnięciu się
rozglądnięciom się
B. rozglądnięcie się
rozglądnięcia się
N. rozglądnięciem się
rozglądnięciami się
Ms. rozglądnięciu się
rozglądnięciach się
W. rozglądnięcie się
rozglądnięcia się
-
Rzżywotny + rozglądnąć się + po KIM/CZYMRzżywotny + rozglądnąć się + GDZIERzżywotny + rozglądnąć się + ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE -
ogsł. *orz-glę(d)nǫti sę
z psł. *ględnǫti 'spojrzeć, rzucić spojrzenie'
Bezpośredni bezprzedrostkowy kontynuant formy prasłowiańskiej, polski wyraz glądnąć , zachowany jedynie w gwarach.