rozglądnąć się - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

pot. krak. zorientować się w sytuacji

Warianty

rozejrzeć się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

Gdy [...] wybierzemy nową Radę i Zarząd, upłynie wiele miesięcy zanim nowa władza rozglądnie się w gminnych problemach.

źródło: NKJP: W niedzielę referendum w Korzennej, Dziennik Polski, 2001-04-19

Chcąc zbadać warunki na miejscu i rozglądnąć się, czy nie udałoby się tam zadekować kogoś z rodaków, wybrałem się dziś rano na rowerze do Etiolles.

źródło: KWSJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem (Francja 1940-1944), 1957

Projekt nie rodzi się z dnia na dzień. [...] Mam odczucie, że urzędnicy z dawnej koalicji taki projekt stworzyli, a nowy minister skarbu, gdy na pewno jeszcze dobrze się nie rozglądnął, skierował go do Sejmu.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.12.1999

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozglądnę się	rozglądniemy się
2 os.	rozglądniesz się	rozglądniecie się
3 os.	rozglądnie się	rozglądną się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozglądnąłem się +(e)m się rozglądnął	rozglądnęłam się +(e)m się rozglądnęła	rozglądnęłom się +(e)m się rozglądnęło	rozglądnęliśmy się +(e)śmy się rozglądnęli	rozglądnęłyśmy się +(e)śmy się rozglądnęły
2 os.	rozglądnąłeś się +(e)ś się rozglądnął	rozglądnęłaś się +(e)ś się rozglądnęła	rozglądnęłoś się +(e)ś się rozglądnęło	rozglądnęliście się +(e)ście się rozglądnęli	rozglądnęłyście się +(e)ście się rozglądnęły
3 os.	rozglądnął się	rozglądnęła się	rozglądnęło się	rozglądnęli się	rozglądnęły się

bezosobnik: rozglądnięto się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozglądnijmy się
2 os.	rozglądnij się	rozglądnijcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozglądnąłbym się bym się rozglądnął	rozglądnęłabym się bym się rozglądnęła	rozglądnęłobym się bym się rozglądnęło	rozglądnęlibyśmy się byśmy się rozglądnęli	rozglądnęłybyśmy się byśmy się rozglądnęły
2 os.	rozglądnąłbyś się byś się rozglądnął	rozglądnęłabyś się byś się rozglądnęła	rozglądnęłobyś się byś się rozglądnęło	rozglądnęlibyście się byście się rozglądnęli	rozglądnęłybyście się byście się rozglądnęły
3 os.	rozglądnąłby się by się rozglądnął	rozglądnęłaby się by się rozglądnęła	rozglądnęłoby się by się rozglądnęło	rozglądnęliby się by się rozglądnęli	rozglądnęłyby się by się rozglądnęły

bezosobnik: rozglądnięto by się

bezokolicznik: rozglądnąć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozglądnąwszy się

gerundium: rozglądnięcie się

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozglądnięcie się	rozglądnięcia się
D.	rozglądnięcia się	rozglądnięć się
C.	rozglądnięciu się	rozglądnięciom się
B.	rozglądnięcie się	rozglądnięcia się
N.	rozglądnięciem się	rozglądnięciami się
Ms.	rozglądnięciu się	rozglądnięciach się
W.	rozglądnięcie się	rozglądnięcia się

Składnia

Rz_osobowy	+	rozglądnąć się	+	w CZYM
Rz_osobowy	+	rozglądnąć się	+	ZDANIE PYTAJNOZALEŻNE

Pochodzenie

ogsł. *orz-glę(d)nǫti sę

z psł. *ględnǫti 'spojrzeć, rzucić spojrzenie'

Bezpośredni bezprzedrostkowy kontynuant formy prasłowiańskiej, polski wyraz glądnąć , zachowany jedynie w gwarach.