Jak korzystać ze słownika?

zdać

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

4. na opatrzność

  • Definicja

    4.

    przyjąć, że jakieś osoby, zdarzenia lub sprawy są lub zostaną zależne od jakichś okoliczności lub innych osób
  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Relacje międzyludzkie

    określenia relacji międzyludzkich

  • Połączenia
    • zdany na opiekę, na pomoc; na matkę
  • Cytaty

    Zesmutniały więc i strapiony, zdał jednak na wolę bożą swoje zmartwienie, przyjmując je jako jedną jeszcze próbę w ciągu żywota zesłaną.

    źródło: NKJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1960

    Sprawy gospodarcze, z drugiej strony, możemy zdać na polityków, natomiast sprawy wychowania naszych dzieci zdać na nikogo nam nie wolno.

    źródło: NKJP: Król Marcin: Liberalizm strachu czy liberalizm odwagi, 1996

    [...] propozycja ta jest całkowicie nie do przyjęcia dla rządu w Sarajewie, oznaczałaby bowiem zdanie Bośni na łaskę Karadżicia. Z tego samego powodu odrzucają ją państwa zachodnie.

    źródło: NKJP: Dawid Warszawski, Sprawa zakładników: czy Miloszeviciowi uda się rola zwiastuna pokoju?, Gazeta Wyborcza, 1995-06-05

    Tak się składa, że zanim dziecko zacznie samo jeść, jest zdane na matkę i najbliższe otoczenie również w sferze „dokarmiania emocjonalnego”.

    źródło: NKJP: Jacek Santorski: Jak żyć żeby nie zwariować, 2003
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zdam
    		 zdamy
    2 os. zdasz
    		 zdacie
    3 os. zda
    		 zdadzą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zdałem
    +(e)m zdał
    		 zdałam
    +(e)m zdała
    		 zdałom
    +(e)m zdało
    		 zdaliśmy
    +(e)śmy zdali
    		 zdałyśmy
    +(e)śmy zdały
    2 os. zdałeś
    +(e)ś zdał
    		 zdałaś
    +(e)ś zdała
    		 zdałoś
    +(e)ś zdało
    		 zdaliście
    +(e)ście zdali
    		 zdałyście
    +(e)ście zdały
    3 os. zdał
    		 zdała
    		 zdało
    		 zdali
    		 zdały

    bezosobnik: zdano

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. zdajmy
    2 os. zdaj
    		 zdajcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. zdałbym
    bym zdał
    		 zdałabym
    bym zdała
    		 zdałobym
    bym zdało
    		 zdalibyśmy
    byśmy zdali
    		 zdałybyśmy
    byśmy zdały
    2 os. zdałbyś
    byś zdał
    		 zdałabyś
    byś zdała
    		 zdałobyś
    byś zdało
    		 zdalibyście
    byście zdali
    		 zdałybyście
    byście zdały
    3 os. zdałby
    by zdał
    		 zdałaby
    by zdała
    		 zdałoby
    by zdało
    		 zdaliby
    by zdali
    		 zdałyby
    by zdały

    bezosobnik: zdano by

    bezokolicznik: zdać

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: zdawszy

    gerundium: zdanie

    imiesłów przymiotnikowy bierny: zdany

    Inne uwagi

    Zwykle imb

  • Składnia
    bez ograniczeń + zdać +
    na CO
  • Pochodzenie

    Prawdopodobnie od zach.psł. *sъdati; zob.  dać