-
1.
powodować, że coś twardego i kruchego rozpada się na kawałki -
KATEGORIE FIZYCZNE
Cechy i właściwości materii
stan skupienia, trwałość materii -
synonimy: rozbijać
-
- tłuc kieliszki, szklanki, szkło, szyby, talerze
- tłuc na szczęście
- tłuc przy zmywaniu
- tłuc w drobny mak
-
[...] to dziwne uczucie być gdzieś ostatni raz. Ktoś tu się wprowadzi, zamieszka, będzie wychowywał dzieci, tłukł talerze, gotował kapuśniak albo piekł ciasta.
źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007
- Albo się przyznasz, że tłukłeś szyby w ubojni i kradłeś truskawki, albo zginiesz - powiedział jeden z oprawców.
źródło: NKJP: A.Pankowski: Samosąd pod Mławą, Tygodnik Ciechanowski, 2003-07-04
Z tym wyciem zbiegła na dół, tłukła wazy do zupy, rozwalała stoliki w restauracji, rzucała krzesłami w szyby na werandzie.
źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Excentrycy, 2007
Ciepło, okna otwarte, więc z ulicy dochodziły nocne hałasy: nieliczne samochody, zgrzyt tramwaju na zakręcie, pijackie wrzaski i brzęk tłuczonego szkła.
źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008
Tłuczenie kieliszków, rytuały wygłaszane w starożytnym języku traktowała o tyle poważnie, że dotyczyły jej ślubu.
źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1997
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. tłukę
tłuczemy
2 os. tłuczesz
tłuczecie
3 os. tłucze
tłuką
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. tłukłem
+(e)m tłukł
tłukłam
+(e)m tłukła
tłukłom
+(e)m tłukło
tłukliśmy
+(e)śmy tłukli
tłukłyśmy
+(e)śmy tłukły
2 os. tłukłeś
+(e)ś tłukł
tłukłaś
+(e)ś tłukła
tłukłoś
+(e)ś tłukło
tłukliście
+(e)ście tłukli
tłukłyście
+(e)ście tłukły
3 os. tłukł
tłukła
tłukło
tłukli
tłukły
bezosobnik: tłuczono
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę tłukł
będę tłuc
będę tłukła
będę tłuc
będę tłukło
będę tłuc
będziemy tłukli
będziemy tłuc
będziemy tłukły
będziemy tłuc
2 os. będziesz tłukł
będziesz tłuc
będziesz tłukła
będziesz tłuc
będziesz tłukło
będziesz tłuc
będziecie tłukli
będziecie tłuc
będziecie tłukły
będziecie tłuc
3 os. będzie tłukł
będzie tłuc
będzie tłukła
będzie tłuc
będzie tłukło
będzie tłuc
będą tłukli
będą tłuc
będą tłukły
będą tłuc
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. tłuczmy
2 os. tłucz
tłuczcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. tłukłbym
bym tłukł
tłukłabym
bym tłukła
tłukłobym
bym tłukło
tłuklibyśmy
byśmy tłukli
tłukłybyśmy
byśmy tłukły
2 os. tłukłbyś
byś tłukł
tłukłabyś
byś tłukła
tłukłobyś
byś tłukło
tłuklibyście
byście tłukli
tłukłybyście
byście tłukły
3 os. tłukłby
by tłukł
tłukłaby
by tłukła
tłukłoby
by tłukło
tłukliby
by tłukli
tłukłyby
by tłukły
bezosobnik: tłuczono by
bezokolicznik: tłuc
imiesłów przysłówkowy współczesny: tłukąc
gerundium: tłuczenie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. tłuczenie
tłuczenia
D. tłuczenia
tłuczeń
C. tłuczeniu
tłuczeniom
B. tłuczenie
tłuczenia
N. tłuczeniem
tłuczeniami
Ms. tłuczeniu
tłuczeniach
W. tłuczenie
tłuczenia
imiesłów przymiotnikowy czynny: tłukący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. tłukący
tłukący
tłukący
tłukące
tłukąca
D. tłukącego
tłukącego
tłukącego
tłukącego
tłukącej
C. tłukącemu
tłukącemu
tłukącemu
tłukącemu
tłukącej
B. tłukącego
tłukącego
tłukący
tłukące
tłukącą
N. tłukącym
tłukącym
tłukącym
tłukącym
tłukącą
Ms. tłukącym
tłukącym
tłukącym
tłukącym
tłukącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. tłukący
tłukący
tłukące
tłukące
D. tłukących
tłukących
tłukących
tłukących
C. tłukącym
tłukącym
tłukącym
tłukącym
B. tłukących
tłukących
tłukących
tłukące
N. tłukącymi
tłukącymi
tłukącymi
tłukącymi
Ms. tłukących
tłukących
tłukących
tłukących
imiesłów przymiotnikowy bierny: tłuczony
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. tłuczony
tłuczony
tłuczony
tłuczone
tłuczona
D. tłuczonego
tłuczonego
tłuczonego
tłuczonego
tłuczonej
C. tłuczonemu
tłuczonemu
tłuczonemu
tłuczonemu
tłuczonej
B. tłuczonego
tłuczonego
tłuczony
tłuczone
tłuczoną
N. tłuczonym
tłuczonym
tłuczonym
tłuczonym
tłuczoną
Ms. tłuczonym
tłuczonym
tłuczonym
tłuczonym
tłuczonej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. tłuczeni
tłuczeni
tłuczone
tłuczone
D. tłuczonych
tłuczonych
tłuczonych
tłuczonych
C. tłuczonym
tłuczonym
tłuczonym
tłuczonym
B. tłuczonych
tłuczonych
tłuczonych
tłuczone
N. tłuczonymi
tłuczonymi
tłuczonymi
tłuczonymi
Ms. tłuczonych
tłuczonych
tłuczonych
tłuczonych
-
+ tłuc + CO -
psł. *telkti, *tľ̥kǫ 'uderzać, bić, tłuc, gnieść'
Postać bezokolicznika tłuc (zamiast regularnego *tlec ) jest wynikiem wyrównania analogicznego do tematu czasu teraźniejszego tłuk- .