Jak korzystać ze słownika?

kontrolować

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

2. sytuację

  • Definicja

    2.

    sprawiać, że coś dzieje się zgodnie z naszą wolą lub naszymi oczekiwaniami
  • Wymowa

    [kontrolować]

  • Kwalifikacja tematyczna

    CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

    Ocena i wartościowanie

    wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  panować
  • Połączenia
    • kontrolować ciało, emocje, nastrój, oddech, odruchy, stres, uczucia, wzrok, zachowanie; grę, rynek czegoś, wydatki; dostęp do czegoś, czyjeś poczynania, pracę, proces, przebieg, przepływ, rozwój, ruch, sytuację, tempo czegoś
    • łatwiej, skutecznie kontrolować; kontrolować coś w pełni
    • coś pozwala kontrolować; potrafić coś kontrolować; nauczyć się kontrolować emocje, odruchy
    • kontrolować i sterować; koordynowanie i kontrolowanie; automatyczny i kontrolowany
    • poślizg, przeciek, przetwarzanie, wybuch, zakup, zgniot kontrolowany; kontrolowana prowokacja; kontrolowane uruchamianie czegoś, zużycie
  • Cytaty

    Dzięki temu na bieżąco możemy kontrolować sytuację i reagować gdy zauważymy coś niepokojącego.

    źródło: NKJP: Kei.pl: Bezpieczeństwo w sieci: Firewall, Dziennik Internautów, www.di.com.pl, 2009-05-13

    Gdy jogin nauczy się kontrolować przepływ obrazów, odrzucać czas, doświadcza wolności przez opróżnienie umysłu.

    źródło: NKJP: Łukasz Krzywoń, Ukryty blask. Świat Carlosa Castanedy, 2005

    Unia zadała błyskawicznie ciosy i potem mogła spokojnie kontrolować grę.

    źródło: NKJP: (sem): Zabójczy kwadrans, Nowiny Raciborskie, 2003-05-07

    Czy potrafisz kontrolować uczucia złości, chęć dominowania, potrzebę pouczania?

    źródło: NKJP: Barbara Jakubowska: Jak mądrze kochać dzieci?, 2001

    Można również stosować regularne, krótkie, kontrolowane naświetlanie słońcem dla wytworzenia takiej tolerancji, jaka przez lata wytwarza się na partiach skóry normalnie odsłoniętych.

    źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001

  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kontroluję
    		 kontrolujemy
    2 os. kontrolujesz
    		 kontrolujecie
    3 os. kontroluje
    		 kontrolują

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kontrolowałem
    +(e)m kontrolował
    		 kontrolowałam
    +(e)m kontrolowała
    		 kontrolowałom
    +(e)m kontrolowało
    		 kontrolowaliśmy
    +(e)śmy kontrolowali
    		 kontrolowałyśmy
    +(e)śmy kontrolowały
    2 os. kontrolowałeś
    +(e)ś kontrolował
    		 kontrolowałaś
    +(e)ś kontrolowała
    		 kontrolowałoś
    +(e)ś kontrolowało
    		 kontrolowaliście
    +(e)ście kontrolowali
    		 kontrolowałyście
    +(e)ście kontrolowały
    3 os. kontrolował
    		 kontrolowała
    		 kontrolowało
    		 kontrolowali
    		 kontrolowały

    bezosobnik: kontrolowano

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę kontrolował
    będę kontrolować
    		 będę kontrolowała
    będę kontrolować
    		 będę kontrolowało
    będę kontrolować
    		 będziemy kontrolowali
    będziemy kontrolować
    		 będziemy kontrolowały
    będziemy kontrolować
    2 os. będziesz kontrolował
    będziesz kontrolować
    		 będziesz kontrolowała
    będziesz kontrolować
    		 będziesz kontrolowało
    będziesz kontrolować
    		 będziecie kontrolowali
    będziecie kontrolować
    		 będziecie kontrolowały
    będziecie kontrolować
    3 os. będzie kontrolował
    będzie kontrolować
    		 będzie kontrolowała
    będzie kontrolować
    		 będzie kontrolowało
    będzie kontrolować
    		 będą kontrolowali
    będą kontrolować
    		 będą kontrolowały
    będą kontrolować

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. kontrolujmy
    2 os. kontroluj
    		 kontrolujcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. kontrolowałbym
    bym kontrolował
    		 kontrolowałabym
    bym kontrolowała
    		 kontrolowałobym
    bym kontrolowało
    		 kontrolowalibyśmy
    byśmy kontrolowali
    		 kontrolowałybyśmy
    byśmy kontrolowały
    2 os. kontrolowałbyś
    byś kontrolował
    		 kontrolowałabyś
    byś kontrolowała
    		 kontrolowałobyś
    byś kontrolowało
    		 kontrolowalibyście
    byście kontrolowali
    		 kontrolowałybyście
    byście kontrolowały
    3 os. kontrolowałby
    by kontrolował
    		 kontrolowałaby
    by kontrolowała
    		 kontrolowałoby
    by kontrolowało
    		 kontrolowaliby
    by kontrolowali
    		 kontrolowałyby
    by kontrolowały

    bezosobnik: kontrolowano by

    bezokolicznik: kontrolować

    imiesłów przysłówkowy współczesny: kontrolując

    gerundium: kontrolowanie

    imiesłów przymiotnikowy czynny: kontrolujący

    imiesłów przymiotnikowy bierny: kontrolowany

  • Składnia
    Rzosobowy + kontrolować +
    CO
  • Pochodzenie

    fr. contrôler