rekcja

  • jęz.  właściwość wyrazu polegająca na tym, że w zdaniu musi obok niego wystąpić wyraz o konkretnej charakterystyce gramatycznej
  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Język

  • synonimy:  rząd
    • rekcja bezokolicznikowa
    • rekcja czasownika, przyimka
  • [...] orzeczenie nakłada na podmiot z jednej strony, a na dopełnienie z drugiej określoną formę przypadkową. W tradycyjnej terminologii nazywa się to rządem albo rekcją: czasownik rządzi biernikiem dopełniaczem narzędnikiem, np. bać się kogo? czego?, kupować co?, kierować czym? itp.

    źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

    Rekcja bezokolicznikowa nie pojawia się w słowniku Lindego ani warszawskim [...].

    źródło: Poradnik Językowy, 1996 (books.google.pl)

    Gdyby w 2. zdaniu była przestrzegana rekcja, to brzmiałoby np. tak: „Daj mi tę książkę”, a nie: „Ty dać do ja (nie ”mi„) ten książka”.

    źródło: NKJP: Internet

    Piszemy ekstrapolować na (np. wyniki badań na całą populację) czy do (wyniki badań do całej populacji)? PWN-owskie słowniki notują oba wyrazy: ekstrapolacja [...] i ekstrapolować (dokonywać ekstrapolacji), jednakowoż nie podają rekcji tego ostatniego.

    źródło: NKJP: Internet

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: ż

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. rekcja
    rekcje
    D. rekcji
    rekcji
    neut
    rekcyj
    char
    C. rekcji
    rekcjom
    B. rekcję
    rekcje
    N. rekcją
    rekcjami
    Ms. rekcji
    rekcjach
    W. rekcjo
    rekcje
  • łac. rectiō 'rząd(zenie)'

CHRONOLOGIZACJA:
1912, SJPWar
Data ostatniej modyfikacji: 26.11.2018