pierwszeństwo

W naszym myśleniu o kimś obcym, o innym, kategoria etniczna i nawet religijna mają pierwszeństwo przed kategorią socjologiczną... Powiemy przede wszystkim - Czarny, Arab, Włoch, a dopiero potem - chłop, inżynier, urzędnik itp.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008

Sąd Najwyższy opowiedział się jednak [...] przeciw określaniu zakresu obowiązku alimentacji ułamkiem dochodu. W stabilnych, spokojnych czasach nie ma to większego znaczenia. Okazało się natomiast nie tyle niepraktyczne, co wręcz katastrofalne dla wymiaru sprawiedliwości w czasach galopującej inflacji, gdy z miesiąca na miesiąc kwoty alimentacyjne jawiły się w coraz bardziej rażącej dysproporcji tak co do potrzeb biorcy, jak i możliwości dawcy, a sądy nie nadążały z waloryzacją. SN wówczas dopiero skapitulował dając życiu pierwszeństwo przed doktryną.

źródło: NKJP: Na garnuszku, Dziennik Polski, 1998-05-12

„Ujrzałem obraz Boga w ludzkiej postaci i moja dusza została zbawiona”, mówił Jan z Damaszku, a jeden z patriarchów z jego obozu twierdził wręcz, że ikona ma pierwszeństwo nad słowem Bożym. I tak już w prawosławiu zostało na długo.

źródło: NKJP: Adam Krzemiński: Brama do nieba, brama do piekła, Polityka, 2006-04-15

W kontaktach międzyludzkich pojawiły się w ostatnich latach telefony komórkowe. Coraz doskonalsze, ładniejsze, łatwe w obsłudze i dostępne, są niemal w każdej kieszeni. Czy jednak powinny otrzymać pierwszeństwo nad człowiekiem, czy jest uzasadnienie dla przerywania rozmowy z człowiekiem stojącym obok, bo zadzwonił telefon?

źródło: NKJP: Wanda Papugowa: Czy grozi nam pajdokracja?, Wychowawca, 2007-04