przenikać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

pokonywać jaką barierę i niepostrzeżenie przedostawać się dokądś

ATEMATYCZNY

ciepło, dym, dźwięk, hałas, jad, powietrze, pył, światło, wilgoć, woda przenika; głosy, informacje, nieczystości, obyczaje, promienie, toksyny, spaliny; wywiadowcy przenikają dokądś
przenikać ściany, ciemności
przenikać do atmosfery, do gleby, do komórek, do krwi, do krwiobiegu, do mediów, do naszej kultury, do płuc, do prasy, do środowiska, do świadomości, do tkanek, do wnętrza, do wód gruntowych, do wszystkich sfer naszego życia
przenikać przez błony (komórkowe), przez membranę, przez rolety, przez skórę, przez strop, przez szparę, przez szyby, przez ścianki jelita, przez ściany, przez warstwy czegoś
przenikać w głąb górotworu, w głąb skóry
przenikać z łatwością
współczynnik przenikania ciepła, zdolność przenikania przez coś

	Przenikanie powietrza do instalacji grzewczej jest zupełnie naturalnym procesem. źródło: NKJP: (BE): Hałaśliwe powietrze, Dziennik Polski, 2005-02-23
	[...] przez szpary przenikają promienie słońca. źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Sosna i pies: poemat z zagrody, 2008
	Źle się jednak dzieje, że takie informacje przenikają do mediów. źródło: NKJP: (JACA): Człowiek bez tożsamości, Gazeta Krakowska, 2005-07-23
	Ale wciąż otwarte jest pytanie: dlaczego tak łatwo do świata polityki przenika świat mafii? źródło: NKJP: Piotr Pytlakowski: Śmierć Sycylijczyka, Polityka, 2005-08-13
	Czekającym na niego dziennikarzom i fotoreporterom mogło się wydawać, że posiadł zdolność przenikania ścian lub poznał tajemne przejścia hotelu Warszawa. źródło: NKJP: Dariusz Wołowski: Napastnik reprezentacji Anglii David Platt specjalnie dla „Gazety”, 1993-05-29

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przenikałem +(e)m przenikał	przenikałam +(e)m przenikała	przenikałom +(e)m przenikało	przenikaliśmy +(e)śmy przenikali	przenikałyśmy +(e)śmy przenikały
2 os.	przenikałeś +(e)ś przenikał	przenikałaś +(e)ś przenikała	przenikałoś +(e)ś przenikało	przenikaliście +(e)ście przenikali	przenikałyście +(e)ście przenikały
3 os.	przenikał	przenikała	przenikało	przenikali	przenikały

bezosobnik: przenikano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przenikał będę przenikać	będę przenikała będę przenikać	będę przenikało będę przenikać	będziemy przenikali będziemy przenikać	będziemy przenikały będziemy przenikać
2 os.	będziesz przenikał będziesz przenikać	będziesz przenikała będziesz przenikać	będziesz przenikało będziesz przenikać	będziecie przenikali będziecie przenikać	będziecie przenikały będziecie przenikać
3 os.	będzie przenikał będzie przenikać	będzie przenikała będzie przenikać	będzie przenikało będzie przenikać	będą przenikali będą przenikać	będą przenikały będą przenikać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przenikajmy
2 os.	przenikaj	przenikajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przenikałbym bym przenikał	przenikałabym bym przenikała	przenikałobym bym przenikało	przenikalibyśmy byśmy przenikali	przenikałybyśmy byśmy przenikały
2 os.	przenikałbyś byś przenikał	przenikałabyś byś przenikała	przenikałobyś byś przenikało	przenikalibyście byście przenikali	przenikałybyście byście przenikały
3 os.	przenikałby by przenikał	przenikałaby by przenikała	przenikałoby by przenikało	przenikaliby by przenikali	przenikałyby by przenikały

bezosobnik: przenikano by

bezokolicznik: przenikać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przenikając

gerundium: przenikanie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: przenikający

odpowiednik aspektowy: przeniknąć

Czasownik z przedrostkiem prze- od psł. *nikati 'wydostawać się na powierzchnię, wschodzić, kiełkować'