przenikać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

dawać się komuś odczuć

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

Połączenia

ból, chłód kogoś przenika, dreszcze kogoś przenikają
przenikać czyjeś ciało

Cytaty

Rano obudził mnie łomot do drzwi. Zatrząsłem się z zimna. Nie zamknąłem okna i listopadowy chłód przenikał mnie całego.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005

Wracajmy. Ten wiatr przenika do szpiku kości.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski, Miecz przeznaczenia, 1992

Do dziś na wspomnienie widoku ojca ze łzami w oczach przenika mnie dreszcz.

źródło: NKJP: Abraham Brumberg: Z Warszawy do Wilna, Midrasz, nr 17

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przenikam	przenikamy
2 os.	przenikasz	przenikacie
3 os.	przenika	przenikają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przenikałem +(e)m przenikał	przenikałam +(e)m przenikała	przenikałom +(e)m przenikało	przenikaliśmy +(e)śmy przenikali	przenikałyśmy +(e)śmy przenikały
2 os.	przenikałeś +(e)ś przenikał	przenikałaś +(e)ś przenikała	przenikałoś +(e)ś przenikało	przenikaliście +(e)ście przenikali	przenikałyście +(e)ście przenikały
3 os.	przenikał	przenikała	przenikało	przenikali	przenikały

bezosobnik: przenikano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę przenikał będę przenikać	będę przenikała będę przenikać	będę przenikało będę przenikać	będziemy przenikali będziemy przenikać	będziemy przenikały będziemy przenikać
2 os.	będziesz przenikał będziesz przenikać	będziesz przenikała będziesz przenikać	będziesz przenikało będziesz przenikać	będziecie przenikali będziecie przenikać	będziecie przenikały będziecie przenikać
3 os.	będzie przenikał będzie przenikać	będzie przenikała będzie przenikać	będzie przenikało będzie przenikać	będą przenikali będą przenikać	będą przenikały będą przenikać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przenikajmy
2 os.	przenikaj	przenikajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przenikałbym bym przenikał	przenikałabym bym przenikała	przenikałobym bym przenikało	przenikalibyśmy byśmy przenikali	przenikałybyśmy byśmy przenikały
2 os.	przenikałbyś byś przenikał	przenikałabyś byś przenikała	przenikałobyś byś przenikało	przenikalibyście byście przenikali	przenikałybyście byście przenikały
3 os.	przenikałby by przenikał	przenikałaby by przenikała	przenikałoby by przenikało	przenikaliby by przenikali	przenikałyby by przenikały

bezosobnik: przenikano by

bezokolicznik: przenikać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przenikając

gerundium: przenikanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przenikanie	przenikania
D.	przenikania	przenikań
C.	przenikaniu	przenikaniom
B.	przenikanie	przenikania
N.	przenikaniem	przenikaniami
Ms.	przenikaniu	przenikaniach
W.	przenikanie	przenikania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przenikający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przenikający	przenikający	przenikający	przenikające	przenikająca
D.	przenikającego	przenikającego	przenikającego	przenikającego	przenikającej
C.	przenikającemu	przenikającemu	przenikającemu	przenikającemu	przenikającej
B.	przenikającego	przenikającego	przenikający	przenikające	przenikającą
N.	przenikającym	przenikającym	przenikającym	przenikającym	przenikającą
Ms.	przenikającym	przenikającym	przenikającym	przenikającym	przenikającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przenikający	przenikający	przenikające	przenikające
D.	przenikających	przenikających	przenikających	przenikających
C.	przenikającym	przenikającym	przenikającym	przenikającym
B.	przenikających	przenikających	przenikających	przenikające
N.	przenikającymi	przenikającymi	przenikającymi	przenikającymi
Ms.	przenikających	przenikających	przenikających	przenikających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przenikany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przenikany	przenikany	przenikany	przenikane	przenikana
D.	przenikanego	przenikanego	przenikanego	przenikanego	przenikanej
C.	przenikanemu	przenikanemu	przenikanemu	przenikanemu	przenikanej
B.	przenikanego	przenikanego	przenikany	przenikane	przenikaną
N.	przenikanym	przenikanym	przenikanym	przenikanym	przenikaną
Ms.	przenikanym	przenikanym	przenikanym	przenikanym	przenikanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przenikani	przenikani	przenikane	przenikane
D.	przenikanych	przenikanych	przenikanych	przenikanych
C.	przenikanym	przenikanym	przenikanym	przenikanym
B.	przenikanych	przenikanych	przenikanych	przenikane
N.	przenikanymi	przenikanymi	przenikanymi	przenikanymi
Ms.	przenikanych	przenikanych	przenikanych	przenikanych

odpowiednik aspektowy: przeniknąć

Składnia

Rz_nieżywotny

+

przenikać

+

KOGO/CO

Pochodzenie

Czasownik z przedrostkiem prze- od psł. *nikati 'wydostawać się na powierzchnię, wschodzić, kiełkować'