-
1.
osoba wykonująca obrzędy w religiach pierwotnych, której przypisywana jest nadprzyrodzona moc, umiejętność leczenia i kontaktowania się z duchami -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Tradycja
wierzenia i przesądy -
synonimy: czarownik
-
- indiański, islandzki, syberyjski; wioskowy; stary szaman
- taniec szamana
-
To szamani wiedzą, jaki amulet, juju, muti, uchroni najlepiej od nieszczęścia, jakie zioło uratuje od choroby i w jaki sposób uspokoić złośliwego, natarczywego ducha.
źródło: NKJP: Wojciech Jagielski, Grażyna Jagielska: Czarownice z Helen, Gazeta Wyborcza, 1996-12-20,
[...] stałym atrybutem szamana było poporo i zawiniątko z liśćmi. Poporo, rytualne naczynie, często wykonane ze złota, albo też tykwa, służyło do przechowywania popiołów alkalicznych, które mieszano z przeżuwanymi liśćmi koki.
źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006
Indiańscy szamani wierzą, że kamień ma duszę, duszę zaklętą w kamieniu.
źródło: NKJP: Zaklęte w kamieniu, Dziennik Polski - Podróże, 2000-07-01
[...] według szamanistów cały świat zapełniają duchy dobre, czyli białe, i złe, czarne. Rolą szamanów było odgadywanie woli tych duchów, zjednywanie ich życzliwości oraz odwracanie ich złych zamiarów względem ludzi. Czynili to zaklęciami i wróżbami.
źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963
Specjalna rola w plemieniu przypadała szamanom. Obdarzeni tajemnymi zdolnościami, tłumaczyli znaczenie snów i wizji, wróżyli, a przede wszystkim leczyli ludzi, stosując czarodziejskie sztuczki i sobie tylko znane lekarstwa - wywary z ziół i niezliczonych roślin [...].
źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza liczba mnoga M. szaman
szamani
ndepr szamany
depr D. szamana
szamanów
C. szamanowi
szamanom
B. szamana
szamanów
N. szamanem
szamanami
Ms. szamanie
szamanach
W. szamanie
szamani
ndepr szamany
depr -
ros. šamán
< z języka eweńskiego (grupa tungusko-mandżurska, Syberia)