wyprężać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

napinając mięśnie sprawiać, że konkretne partie ciała wyglądają na twardsze i bardziej sztywne

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Praca

rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA

Świat zwierząt

zwyczaje i zachowania zwierząt

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

napinać
prostować

Połączenia

dziadek wypręża coś
wyprężać biust, mięśnie, nóżki, pierś, plecy
dumnie wyprężać

Cytaty

Na moje hasło Mariolka wyprężała biust i choć nie był on głową, z niejedną głową też mógłby konkurować.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Prowincja, 2002

Wiktor, dumnie wyprężając pierś, mówi, że jest członkiem Partii Posiadaczy Magnetowidów.

źródło: NKJP: Katarzyna Montgomery: Kto odjechał?, Gazeta Wyborcza, 1995-05-15

Przerażona, że zamarznie i umrze, otulasz kruszynę sobą – ogrzać, choć troszeczkę ogrzać! A ono płacze, wciąż płacze, wypręża nóżki.

źródło: NKJP: Mariusz Sieniewicz: Żydówek nie obsługujemy, 2005

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wyprężam	wyprężamy
2 os.	wyprężasz	wyprężacie
3 os.	wypręża	wyprężają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprężałem +(e)m wyprężał	wyprężałam +(e)m wyprężała	wyprężałom +(e)m wyprężało	wyprężaliśmy +(e)śmy wyprężali	wyprężałyśmy +(e)śmy wyprężały
2 os.	wyprężałeś +(e)ś wyprężał	wyprężałaś +(e)ś wyprężała	wyprężałoś +(e)ś wyprężało	wyprężaliście +(e)ście wyprężali	wyprężałyście +(e)ście wyprężały
3 os.	wyprężał	wyprężała	wyprężało	wyprężali	wyprężały

bezosobnik: wyprężano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wyprężał będę wyprężać	będę wyprężała będę wyprężać	będę wyprężało będę wyprężać	będziemy wyprężali będziemy wyprężać	będziemy wyprężały będziemy wyprężać
2 os.	będziesz wyprężał będziesz wyprężać	będziesz wyprężała będziesz wyprężać	będziesz wyprężało będziesz wyprężać	będziecie wyprężali będziecie wyprężać	będziecie wyprężały będziecie wyprężać
3 os.	będzie wyprężał będzie wyprężać	będzie wyprężała będzie wyprężać	będzie wyprężało będzie wyprężać	będą wyprężali będą wyprężać	będą wyprężały będą wyprężać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wyprężajmy
2 os.	wyprężaj	wyprężajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wyprężałbym bym wyprężał	wyprężałabym bym wyprężała	wyprężałobym bym wyprężało	wyprężalibyśmy byśmy wyprężali	wyprężałybyśmy byśmy wyprężały
2 os.	wyprężałbyś byś wyprężał	wyprężałabyś byś wyprężała	wyprężałobyś byś wyprężało	wyprężalibyście byście wyprężali	wyprężałybyście byście wyprężały
3 os.	wyprężałby by wyprężał	wyprężałaby by wyprężała	wyprężałoby by wyprężało	wyprężaliby by wyprężali	wyprężałyby by wyprężały

bezosobnik: wyprężano by

bezokolicznik: wyprężać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyprężając

gerundium: wyprężanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wyprężanie	wyprężania
D.	wyprężania	wyprężań
C.	wyprężaniu	wyprężaniom
B.	wyprężanie	wyprężania
N.	wyprężaniem	wyprężaniami
Ms.	wyprężaniu	wyprężaniach
W.	wyprężanie	wyprężania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyprężający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyprężający	wyprężający	wyprężający	wyprężające	wyprężająca
D.	wyprężającego	wyprężającego	wyprężającego	wyprężającego	wyprężającej
C.	wyprężającemu	wyprężającemu	wyprężającemu	wyprężającemu	wyprężającej
B.	wyprężającego	wyprężającego	wyprężający	wyprężające	wyprężającą
N.	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającą
Ms.	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyprężający	wyprężający	wyprężające	wyprężające
D.	wyprężających	wyprężających	wyprężających	wyprężających
C.	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającym	wyprężającym
B.	wyprężających	wyprężających	wyprężających	wyprężające
N.	wyprężającymi	wyprężającymi	wyprężającymi	wyprężającymi
Ms.	wyprężających	wyprężających	wyprężających	wyprężających

imiesłów przymiotnikowy bierny: wyprężany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wyprężany	wyprężany	wyprężany	wyprężane	wyprężana
D.	wyprężanego	wyprężanego	wyprężanego	wyprężanego	wyprężanej
C.	wyprężanemu	wyprężanemu	wyprężanemu	wyprężanemu	wyprężanej
B.	wyprężanego	wyprężanego	wyprężany	wyprężane	wyprężaną
N.	wyprężanym	wyprężanym	wyprężanym	wyprężanym	wyprężaną
Ms.	wyprężanym	wyprężanym	wyprężanym	wyprężanym	wyprężanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wyprężani	wyprężani	wyprężane	wyprężane
D.	wyprężanych	wyprężanych	wyprężanych	wyprężanych
C.	wyprężanym	wyprężanym	wyprężanym	wyprężanym
B.	wyprężanych	wyprężanych	wyprężanych	wyprężane
N.	wyprężanymi	wyprężanymi	wyprężanymi	wyprężanymi
Ms.	wyprężanych	wyprężanych	wyprężanych	wyprężanych

odpowiednik aspektowy: wyprężyć

Składnia

Rz _żywotny

+

wyprężać

+

CO

Pochodzenie

Zob. prężyć