-
7.
w takich okolicznościach, że ktoś/coś, o kim/czym mowa, jest obiektem pewnej czynności, wykonywanej przez kogoś, kto ma prawo to robić z kimś/czymś, o kim/czym mowa -
W połączeniu z zaimkiem osobowym ja oraz z zaimkiem on w formie poprzyimkowej nieakcentowanej występuje wariant pode (wówczas występuje forma podeń). W połączeniu z innymi wyrazami, w szczególności zaczynającymi się od co najmniej dwóch spółgłosek, może wystąpić wariant pode, jednak jest to użycie nacechowane stylistycznie.
-
wykładnik relacji obiekt czynności - czynność
-
Protestował tylko rząd pod kierownictwem socjalisty Tomasza Arciszewskiego, Mikołajczyk został na emigracji okrzyknięty zdrajcą.
źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 2001
Aha, i proszę zamknąć bolszewickich żołnierzy pod strażą i jak pan to zrobi, niech pan zwija posterunki i każe ładować baterie.
źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Złoty pociąg, 2006
Pozostawienie dziecka pod opieką obcej osoby jest poważną decyzją.
źródło: NKJP: Darek Garwoliński: Kevin nie zostanie sam w domu, Metropol, 2001
Wydawnictwo Literackie w Krakowie wydaje pod redakcją Marii Janion cykl tomów pod wspólnym tytułem „Biblioteka romantyczna”.
źródło: NKJP: Krzysztof Zawrat: Biblioteka romantyczna, Kultura, 1981
Mimo jednak, że życie pod okupacją odległe było od obrazu z czytanek szkolnych, w porównaniu z innymi krajami pod okupacją niemiecką Polska była absolutnym wyjątkiem.
źródło: NKJP: Maciej Kozłowski: Sprawa premiera Leona Kozłowska - zdrajca czy ofiara, 2005
Oj, gdyby on służył pode mną, oj, gdyby służył, to takiej małpy nie tolerowałbym w oddziale, oj, nie tolerowałbym!
źródło: NKJP: Dawid Bieńkowski: Biało-czerwony, 2007
-
część mowy: przyimek
-
pod KIM / CZYM
w pozycji prawostronnej: Rz. nazywający czynność związaną z posiadaniem władzy nad kimś / czymś lub podmiot owej czynności
w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanego w pozycji dookreślającej lokalizację Rz. wypełniającego miejsce gdzie tego Cz.szyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja
względem frazy rzeczownikowej stały: antepozycja -
psł. *podъ