starosta - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

3.

mężczyzna kierujący przebiegiem uroczystości ludowych, zwykle weselnych lub dożynkowych

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Najbliższe środowisko życia człowieka

wieś

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Tradycja

uroczystości i święta

Połączenia

starosta weselny
starosta balu, dożynek, kuligu, wesela, zjazdu; imprezy, uroczystości...
starosta na weselu
starosta i starościna

Cytaty

	Barwny korowód uczestników dożynek ubranych w stroje ludowe, z pięknie uplecionymi wieńcami i bochnami chleba, otwierała Orkiestra Dęta z Zawiercia. Zaraz za nimi jechali w bryczce [...] starościna i starosta dożynek. źródło: NKJP: Iwona Kuźniak: W podzięce za plony, Dziennik Zachodni, 2003-08-29
	W niedzielę ubrany w góralski strój, jako starosta weselny paradował po scenie amfiteatru w Brennej [...]. źródło: NKJP: Łukasz Klimaniec: Kapela grać!, Dziennik Zachodni, 2004-05-28
	Przynieśli oni wieniec, składając go na ręce gospodarza dożynek Ryszarda Kurpa. Zgodnie ze zwyczajem zatańczył on ze starościną, a ze starostą tańczyła Wanda Batory-Woźna z Siedlca. źródło: NKJP: DR: Wieś pękała w szwach, Gazeta Poznańska, 2001-09-04
	[...] pan młody po błogosławieństwie w swoim domu rodzinnym udawał się do domu panny młodej w orszaku ze starostą, drużbami i gośćmi. Tam starosta wygłaszał przemowę, która miała skłonić rodziców do wydania narzeczonej. źródło: NKJP: Anna Góra-Kontek: Miłość jak ogień, Dziennik Zachodni, 2007-07-02
	Debiutuję w roli starosty dożynkowego. Nie spodziewałem się takiego wyróżnienia ze strony sołtysa. źródło: NKJP: (gśc): Trema debiutantów, Dziennik Zachodni, 2003-09-26

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m1

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	starosta	starostowie	ndepr
M.	starosta	starosty	depr
D.	starosty	starostów
C.	staroście	starostom
B.	starostę	starostów
N.	starostą	starostami
Ms.	staroście	starostach
W.	starosto	starostowie	ndepr
W.	starosto	starosty	depr

Składnia

	+	starosta	+	(JAKI)
	+	starosta	+	(CZEGO)

Pochodzenie

psł. *starosta 'człowiek najstarszy wiekiem lub rangą, naczelnik, przywódca'

Pierwotnie rzeczownik abstrakcyjny *starostь ‘bycie starym, starszym’ (od przymiotnika *starъ - zob. stary). Pod wpływem rzeczowników typu *sluga, *vojevoda (pol. sługa, wojewoda), wtórnie przyporządkowany do dawnych rzeczowników rodzaju męskiego na -*a.