wojewoda

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

1. współcześnie

  • 1.

    najwyższy przedstawiciel administracji państwowej w danym województwie
  • Jeżeli wyrazu wojewoda używa się w odniesieniu do kobiety, w liczbie pojedynczej zachowana zostaje odmiana charakterystyczna dla rzeczowników rodzaju m1, a formy czasownika i przymiotnika mogą być żeńskie, np. spotkanie z wojewodą podlaską, Anną Kowalską, w spotkaniu wzięła udział wojewoda podlaska Anna Kowalska lub męskie, np. spotkanie z wojewodą podlaskim, Anną Kowalską. W liczbie mnogiej zaleca się użycie form charakterystycznych dla rodzaju m1 (dwaj wojewodowie: Anna Kowalska i Maria Wiśniewska), ale spotykane też są użycia typowe dla form żeńskich: dwie nowe wojewody, dwóch nowych wojewód.

  • CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

    Funkcjonowanie państwa

    urzędy i ich funkcjonowanie

    • właściwy; SLD-owski wojewoda; wojewoda ciechanowski, gdański, inowrocławski, katowicki...; kujawsko-pomorski, lubuski, małopolski...
    • pan, pani wojewoda
    • wojewoda z PiS, z PO, z PSL, z SLD
    • wojewoda i marszałek województwa, wojewoda i prezydent, wojewoda i rada wojewódzka, wojewoda i wicewojewoda; wojewodowie i ministrowie, wojewodowie i starostowie
    • wojewoda Jerzy Miller, Jerzy Ziętek; Helena Pietraszkiewicz
    • biurko, fotel, gabinet; funkcja, stanowisko; pełnomocnik, rzecznik; decyzja, opinia, zgoda; postanowienie, zarządzenie, zezwolenie; na wniosek, na żądanie wojewody
    • kandydat; nominacja na wojewodę
    • rozmowa, rozmowy, ugoda z wojewodą; nadzór nad wojewodami; narada, porozumienie, spotkanie, współpraca z wojewodami
    • podległy wojewodzie
    • wojewoda cofa pozwolenie, sprawuje nadzór, wzywa do (podjęcia, zaniechania czegoś)
    • oddać do dyspozycji wojewody
    • podlegać; wręczyć petycję wojewodzie
    • uprawniać, upoważniać; odwołać, powołać, zdymisjonować wojewodę
    • wystąpić do wojewody
    • nakładać, nałożyć na wojewodę obowiązek
    • porozumieć się, rozmawiać, spotkać się z wojewodą
    • w gestii wojewody; z rąk wojewody
  • Zarzut, że upolityczniamy stanowiska wojewodów, jest absurdalny, ponieważ z założenia wojewoda reprezentuje obecnie urzędujący rząd i ta funkcja jest wyłączona z puli stanowisk apolitycznych.

    źródło: NKJP: Tomasz Patora, Piotr Wesołowski, Dominika Wielowieyska: Szef URM uważa, że łódzki wojewoda nie złamał prawa, Gazeta Wyborcza, 1996-08-01

    Polski dokument podróży dla cudzoziemca i polski dokument tożsamości cudzoziemca wydaje wojewoda właściwy ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca.

    źródło: NKJP: Kancelaria Prezesa Rady Ministrów: Ustawa o cudzoziemcach, Dziennik Ustaw, 2003

    Kilka miesięcy temu wojewoda mazowiecki zabronił łodziom motorowym pływania po Narwi [...]. Wprowadzony przez wojewodę zakaz oburzył znaczną część mieszkańców nadnarwiańskich gmin i władze powiatu pułtuskiego.

    źródło: NKJP: K. Kowalski: Motorówki znowu będą mogły pływać po Narwi, Tygodnik Ciechanowski - Pułtusk: 2003-05-12

    Interwencje u wojewody były już niecelowe, bo od 1 stycznia sanepidowska struktura podlega nie wojewodzie, ale bezpośrednio Ministerstwu Zdrowia.

    źródło: NKJP: Kto obroni sanepidy, Dziennik Polski - Podhale, 2002-03-15

    Wiadomo, że wojewodowie udzielają swoim urzędnikom pełnomocnictwa do wykonania odpowiednich funkcji.

    źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 10.05.1995

  • część mowy: rzeczownik

    rodzaj gramatyczny: m1

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    M. wojewoda
    wojewodowie
    ndepr
    wojewody
    depr
    D. wojewody
    wojewodów
    C. wojewodzie
    wojewodom
    B. wojewodę
    wojewodów
    N. wojewodą
    wojewodami
    Ms. wojewodzie
    wojewodach
    W. wojewodo
    wojewodowie
    ndepr
    wojewody
    depr
  • psł. *vojevoda 'dowódca, wódz (< ten, kto wiedzie, prowadzi wojowników)'

    Pierwotne złożenie: *vojь ‘wojsko; wojownik’ (zob. woj) + *voda (rzeczownik od psł. *vesti, z wymianą samogłoski rdzennej *e > *o) - zob. wieść (wiodę)