Jak korzystać ze słownika?

pozwolić

Hasło ma wiele znaczeń,
wybierz to, które Cię interesuje

3. uczonym dokonać obserwacji

  • Definicja

    3.

    spowodować, że to, o czym mowa staje się możliwe do wykonania lub uzyskania
  • Kwalifikacja tematyczna

    ATEMATYCZNY

  • Relacje znaczeniowe
    synonimy:  umożliwić
  • Połączenia
    • mechanizm, potencjał pozwoli; środki finansowe, zebrane fundusze pozwoliły
    • pozwolić na dokonanie obserwacji, na kupno, na osiągnięcie czegoś, na pokonanie czegoś, na przesunięcie, na uruchomienie, na utworzenie, na wyeliminowanie jakichś zjawisk, na wykorzystanie czegoś
    • coś pozwoliło dostrzec, zaobserwować
  • Cytaty

    Długi okres sprawności urządzeń nawigacyjnych pozwolił uczonym dokonać sensacyjnej obserwacji.

    źródło: KWSJP: Jerzy Kowalski-Glikman: Zagadka Pioneerów, Polityka, 2005

    Rozważania nad problemem czasu i przestrzeni w reklamie pozwoliły dostrzec przesunięcia, jakich dokonuje w tej dziedzinie przekaz reklamowy.

    źródło: KWSJP: Ewa Szczęsna: Poetyka reklamy, 2001

    Parę dni urlopu pozwoli zupełnie inaczej spojrzeć na świat, naładować akumulatory i wrócić z nową werwą do pracy.

    źródło: KWSJP: Agnieszka Liszka: Żeby się chciało chcieć, Cosmopolitan, 1999, nr 4
  • Odmiana

    część mowy: czasownik

    aspekt: dokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. pozwolę
    		 pozwolimy
    2 os. pozwolisz
    		 pozwolicie
    3 os. pozwoli
    		 pozwolą

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. pozwoliłem
    +(e)m pozwolił
    		 pozwoliłam
    +(e)m pozwoliła
    		 pozwoliłom
    +(e)m pozwoliło
    		 pozwoliliśmy
    +(e)śmy pozwolili
    		 pozwoliłyśmy
    +(e)śmy pozwoliły
    2 os. pozwoliłeś
    +(e)ś pozwolił
    		 pozwoliłaś
    +(e)ś pozwoliła
    		 pozwoliłoś
    +(e)ś pozwoliło
    		 pozwoliliście
    +(e)ście pozwolili
    		 pozwoliłyście
    +(e)ście pozwoliły
    3 os. pozwolił
    		 pozwoliła
    		 pozwoliło
    		 pozwolili
    		 pozwoliły

    bezosobnik: pozwolono

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. pozwólmy
    2 os. pozwól
    		 pozwólcie

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. pozwoliłbym
    bym pozwolił
    		 pozwoliłabym
    bym pozwoliła
    		 pozwoliłobym
    bym pozwoliło
    		 pozwolilibyśmy
    byśmy pozwolili
    		 pozwoliłybyśmy
    byśmy pozwoliły
    2 os. pozwoliłbyś
    byś pozwolił
    		 pozwoliłabyś
    byś pozwoliła
    		 pozwoliłobyś
    byś pozwoliło
    		 pozwolilibyście
    byście pozwolili
    		 pozwoliłybyście
    byście pozwoliły
    3 os. pozwoliłby
    by pozwolił
    		 pozwoliłaby
    by pozwoliła
    		 pozwoliłoby
    by pozwoliło
    		 pozwoliliby
    by pozwolili
    		 pozwoliłyby
    by pozwoliły

    bezosobnik: pozwolono by

    bezokolicznik: pozwolić

    imiesłów przysłówkowy uprzedni: pozwoliwszy

    gerundium: pozwolenie

    odpowiednik aspektowy: pozwalać

  • Składnia
    Rznieżywotny + pozwolić +
    na CO
    Rznieżywotny + pozwolić +
    BEZOKOLICZNIK
  • Pochodzenie

    st.pol. zwolić 'wyratować, ocalić; wyrazić zgodę, przystać na coś'

    z psł. *sъ-voliti 'wyrazić swą wolę, pozwolić, zezwolić'

    We współczesnym języku pol. zachowane tylko formy prefigowane od st.pol. zwolić (do-, po-, przy-, zez-, wy-zwolić), to zaś od psł. czasownika prefigowanego *sъvoliti < *voliti 'wyrażać swoją wolę, wybierać'.