tonąć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

przestawać unosić się na wodzie i iść na dno

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA

Transport

transport wodny

Relacje znaczeniowe

synonimy:

zatapiać się

Połączenia

tonący okręt, statek; tonąca łódź

Cytaty

Zachybotał okręt, zadarł dziób wysoko w górę i począł tonąć. Woda z szumem wdarła się do ładowni i kajuty, zalała pokład.

źródło: NKJP: Hanna Kostyrko: Klechdy domowe, 1960

Statek zanurzał się szybko. Tonął bez wzruszenia, bez zgiełku, bez spazmów, bez świateł, bez protestu: cicho i łagodnie.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Dziękuję ci, kapitanie, 1944

Galeon tonął, przełamany na pół. Marynarze klęczeli na pokładzie. Niektórzy próbowali ratować się na własną rękę, nie ufając Opatrzności. Wskakiwali do wody, prosto w paszcze rekinów.

źródło: NKJP: Karol Maliszewski: Faramucha, 2001

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	tonę	toniemy
2 os.	toniesz	toniecie
3 os.	tonie	toną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tonąłem +(e)m tonął	tonęłam +(e)m tonęła	tonęłom +(e)m tonęło	tonęliśmy +(e)śmy tonęli	tonęłyśmy +(e)śmy tonęły
2 os.	tonąłeś +(e)ś tonął	tonęłaś +(e)ś tonęła	tonęłoś +(e)ś tonęło	tonęliście +(e)ście tonęli	tonęłyście +(e)ście tonęły
3 os.	tonął	tonęła	tonęło	tonęli	tonęły

bezosobnik: tonięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę tonął będę tonąć	będę tonęła będę tonąć	będę tonęło będę tonąć	będziemy tonęli będziemy tonąć	będziemy tonęły będziemy tonąć
2 os.	będziesz tonął będziesz tonąć	będziesz tonęła będziesz tonąć	będziesz tonęło będziesz tonąć	będziecie tonęli będziecie tonąć	będziecie tonęły będziecie tonąć
3 os.	będzie tonął będzie tonąć	będzie tonęła będzie tonąć	będzie tonęło będzie tonąć	będą tonęli będą tonąć	będą tonęły będą tonąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		tońmy
2 os.	toń	tońcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	tonąłbym bym tonął	tonęłabym bym tonęła	tonęłobym bym tonęło	tonęlibyśmy byśmy tonęli	tonęłybyśmy byśmy tonęły
2 os.	tonąłbyś byś tonął	tonęłabyś byś tonęła	tonęłobyś byś tonęło	tonęlibyście byście tonęli	tonęłybyście byście tonęły
3 os.	tonąłby by tonął	tonęłaby by tonęła	tonęłoby by tonęło	tonęliby by tonęli	tonęłyby by tonęły

bezosobnik: tonięto by

bezokolicznik: tonąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: tonąc

gerundium: tonięcie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	tonięcie	tonięcia
D.	tonięcia	tonięć
C.	tonięciu	tonięciom
B.	tonięcie	tonięcia
N.	tonięciem	tonięciami
Ms.	tonięciu	tonięciach
W.	tonięcie	tonięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: tonący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	tonący	tonący	tonący	tonące	tonąca
D.	tonącego	tonącego	tonącego	tonącego	tonącej
C.	tonącemu	tonącemu	tonącemu	tonącemu	tonącej
B.	tonącego	tonącego	tonący	tonące	tonącą
N.	tonącym	tonącym	tonącym	tonącym	tonącą
Ms.	tonącym	tonącym	tonącym	tonącym	tonącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	tonący	tonący	tonące	tonące
D.	tonących	tonących	tonących	tonących
C.	tonącym	tonącym	tonącym	tonącym
B.	tonących	tonących	tonących	tonące
N.	tonącymi	tonącymi	tonącymi	tonącymi
Ms.	tonących	tonących	tonących	tonących

odpowiednik aspektowy: utonąć

Pochodzenie

psł. *to(p)nǫti 'zacząć się topić, pogrążać się w wodzie'

W etymologicznej więzi z *topiti (zob. topić (1) kocięta).