-
11.
być w krytycznej sytuacji lub bardzo złym stanie -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
słownictwo oceniające -
synonimy: grzęznąć
pogrążać się
-
Ale przewodniczący życzyłby sobie równocześnie, żebyście pisali także o praworządności władz i o skrupulatnym porządku w kraju, który do niedawna tonął w anarchii.
źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Nowa przygoda: Gwinea, 1962
Następca Jacques'a Santera cieszy się w swojej ojczyźnie wielką popularnością - gdy jego koledzy z chadecji tonęli w korupcyjnych aferach, on zachował twarz.
źródło: NKJP: Małgorzata Alterman: Romano Prodi, Gazeta Wyborcza, 1999-03-25
Lecz gdy nadeszła pora zwrócenia wyspy jej właścicielom, przerażająca część ludności wciąż tonęła w mrokach analfabetyzmu, reszta, zaniedbana i skarlała, okazała się mało zdolna do nowoczesnego życia.
źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Madagaskar okrutny czarodziej, 1969
Naszego nastroju nie podzielała jednak Ukraina, tonąca w kryzysie i wściekająca się na głupotę swych deputowanych.
źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Przepraszam, kto tu rządzi?, Gazeta Wyborcza, 1993-11-03
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. tonę
toniemy
2 os. toniesz
toniecie
3 os. tonie
toną
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. tonąłem
+(e)m tonął
tonęłam
+(e)m tonęła
tonęłom
+(e)m tonęło
tonęliśmy
+(e)śmy tonęli
tonęłyśmy
+(e)śmy tonęły
2 os. tonąłeś
+(e)ś tonął
tonęłaś
+(e)ś tonęła
tonęłoś
+(e)ś tonęło
tonęliście
+(e)ście tonęli
tonęłyście
+(e)ście tonęły
3 os. tonął
tonęła
tonęło
tonęli
tonęły
bezosobnik: tonięto
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę tonął
będę tonąć
będę tonęła
będę tonąć
będę tonęło
będę tonąć
będziemy tonęli
będziemy tonąć
będziemy tonęły
będziemy tonąć
2 os. będziesz tonął
będziesz tonąć
będziesz tonęła
będziesz tonąć
będziesz tonęło
będziesz tonąć
będziecie tonęli
będziecie tonąć
będziecie tonęły
będziecie tonąć
3 os. będzie tonął
będzie tonąć
będzie tonęła
będzie tonąć
będzie tonęło
będzie tonąć
będą tonęli
będą tonąć
będą tonęły
będą tonąć
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. tońmy
2 os. toń
tońcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. tonąłbym
bym tonął
tonęłabym
bym tonęła
tonęłobym
bym tonęło
tonęlibyśmy
byśmy tonęli
tonęłybyśmy
byśmy tonęły
2 os. tonąłbyś
byś tonął
tonęłabyś
byś tonęła
tonęłobyś
byś tonęło
tonęlibyście
byście tonęli
tonęłybyście
byście tonęły
3 os. tonąłby
by tonął
tonęłaby
by tonęła
tonęłoby
by tonęło
tonęliby
by tonęli
tonęłyby
by tonęły
bezosobnik: tonięto by
bezokolicznik: tonąć
imiesłów przysłówkowy współczesny: tonąc
gerundium: tonięcie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. tonięcie
tonięcia
D. tonięcia
tonięć
C. tonięciu
tonięciom
B. tonięcie
tonięcia
N. tonięciem
tonięciami
Ms. tonięciu
tonięciach
W. tonięcie
tonięcia
imiesłów przymiotnikowy czynny: tonący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. tonący
tonący
tonący
tonące
tonąca
D. tonącego
tonącego
tonącego
tonącego
tonącej
C. tonącemu
tonącemu
tonącemu
tonącemu
tonącej
B. tonącego
tonącego
tonący
tonące
tonącą
N. tonącym
tonącym
tonącym
tonącym
tonącą
Ms. tonącym
tonącym
tonącym
tonącym
tonącej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. tonący
tonący
tonące
tonące
D. tonących
tonących
tonących
tonących
C. tonącym
tonącym
tonącym
tonącym
B. tonących
tonących
tonących
tonące
N. tonącymi
tonącymi
tonącymi
tonącymi
Ms. tonących
tonących
tonących
tonących
odpowiednik aspektowy: utonąć
-
+ tonąć + w CZYM -
psł. *to(p)nǫti 'zacząć się topić, pogrążać się w wodzie'
W etymologicznej więzi z *topiti (zob. topić (1) kocięta).