-
1.
w takim miejscu, że jeśli coś będzie spadać z miejsca, o którym wiemy, w to miejsce, to nie jest tak, że uderzy w kogoś/coś, a nie uderzy w kogoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, i nie jest tak, że jeśli ktoś/coś, nie byłby/byłoby w tym miejscu, to ktoś/coś, o kim/czym mowa w zdaniu, by spadł/spadło -
W połączeniu z zaimkiem osobowym ja oraz z zaimkiem on w formie poprzyimkowej nieakcentowanej występuje wariant nade . W połączeniu z innymi wyrazami, w szczególności zaczynającymi się od co najmniej dwóch spółgłosek, może wystąpić wariant nade , jednak jest to użycie nacechowane stylistycznie.
-
wykładnik lokalizacji przestrzennej
-
synonimy: ponad
ponade
(quasi)synonimy: powyżej II
konwersy: pod
popod
-
Pomarańczowożółta lampa nad stołem w jadalni wprowadza cieplejszy akcent kolorystyczny, przełamujący chłód stali i szkła luksferowej ścianki oddzielającej kuchnię od przedpokoju.
źródło: NKJP: Helena Głuchowska: Według cudzego rysunku. Nie mają w domu biurka, Gazeta Wyborcza, 1999-09-04
Lipowe liście zaszeleściły nad głową, dzwon kościoła Cystersów, bliski, dźwięczny - gołębie, wydziobujące proso ze szpar w bruku, pofrunęły na czerwony dach, było tak uroczyście jak w jasne rano Bożego Ciała.
źródło: NKJP: Stefan Chwin: Hanemann, 1998
Nad horyzontem, nad lasem, przecierały się chmury i pokazały się łaty nieba, seledynowego nieba z końca jesieni albo początku zimy.
źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1992
I rzeczywiście, trudno zasnąć, gdy ci nad uchem strzelają ślepakami z magnum.
źródło: NKJP: Roman Pawłowski: Festiwal Fringe w Edynburgu pełen przemocy, 1996-08-27
Gdzieś nade mną rozległy się gwizdy, a chwilę potem zastukały koła rozpędzającego się pociągu.
źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006
Co innego jarmarczność rynku krakowskiego z górującym nadeń hejnałem, za którego wysłuchanie można sobie kupić specjalny certyfikat [...].
źródło: Internet
-
część mowy: przyimek
-
nad KIM / CZYM
w pozycji prawostronnej: Rz. konkretny
w Zd. z Cz. ruchu ukierunkowanego tylko w pozycji dookreślającej lokalizację Rz. wypełniającego miejsce gdzie tego czasownikaszyk: względem frazy czasownikowej zmienny: neutralna postpozycja
względem frazy rzeczownikowej stały: bezpośrednia antepozycja -
psł. *nadъ