sejmik

W 1454 r. szlachta zgromadzona tłumnie na pospolite ruszenie [...] wymogła na królu przywilej nieszawski, który ograniczył m.in. władzę króla i magnaterii. Odtąd powoływanie pospolitego ruszenia mogło odbywać się jedynie za zgodą sejmików ziemskich.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 03.02.1993

Sejmiki zamiast Sejmu zaczęły też wybierać poborców podatków, a później ich szafarzy, by uchwalone podatki były wykorzystywane zgodnie z ich przeznaczeniem.

źródło: NKJP: Z prawem głosu, Dziennik Polski - Magazyn, 2002-01-18

W XVII w. w wypadku zagrożenia poszczególne sejmiki zaciągały własne oddziały, określane mianem żołnierzy powiatowych.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2005

Oprócz spraw odnoszących się do treści zawartych w legacji, sejmiki zamieszczały w instrukcjach szereg dezyderatów dotyczących wielu innych zagadnień mających często wymiar lokalny - typu naprawy lub konserwacji pomieszczeń na księgi grodzkie, na przykład w Różanie, albo dystrybucji soli w Zakroczymiu.

źródło: NKJP: Radosław Lolo: Jak imć pan Dzierżysław posłował, Polityka, 2006-08-26

Przygrywką do Wielkiej Wojny [...] była sprawa ziemi dobrzyńskiej. Książę opolski [...] zastawił ją Krzyżakom. Aż w roku 1404 lokalne sejmiki szlacheckie całej Polski opodatkowały się same, po 12 groszy od łanu kmiecego, żeby wykupić ją z rąk Krzyżaków.

źródło: NKJP: Stefan Bratkowski: HISTORIA, Gazeta Wyborcza, 1998-06-05