dokańczać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

kończyć rozpoczętą wypowiedź

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Język

mówienie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

domawiać
dopowiadać

Cytaty

Zbyt często również przerywa innym czy dokańcza czyjąś myśl oczywiście z pełnym przekonaniem, że ratuje rozmówcę od kłopotliwej ciszy.

źródło: NKJP: Bogna Wolniak: Radosny optymista, Gazeta Wrocławska, 2003-08-08

Nie ponaglaj go, nie uprzedzaj tego, co chce powiedzieć, nie dokańczaj za nie zdań bez pozostawienia mu czasu na samodzielne udzielenie odpowiedzi.

źródło: NKJP: Jolanta Gajda, ABC Mądrego Rodzica: Inteligencja Twojego Dziecka, 2009

- Ludzie nie widzą tego, więc sądzą, że można wejść i ratować. Taka próba natychmiast kończy się krwotokiem z płuc i śmiercią. Czy w tej sytuacji warto wchodzić by cokolwiek ratować?! - dokańcza Antoni Nawrot.

źródło: NKJP: (TeEm): Dym nad miastem, Gazeta Krakowska, 2003-05-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dokańczam	dokańczamy
2 os.	dokańczasz	dokańczacie
3 os.	dokańcza	dokańczają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokańczałem +(e)m dokańczał	dokańczałam +(e)m dokańczała	dokańczałom +(e)m dokańczało	dokańczaliśmy +(e)śmy dokańczali	dokańczałyśmy +(e)śmy dokańczały
2 os.	dokańczałeś +(e)ś dokańczał	dokańczałaś +(e)ś dokańczała	dokańczałoś +(e)ś dokańczało	dokańczaliście +(e)ście dokańczali	dokańczałyście +(e)ście dokańczały
3 os.	dokańczał	dokańczała	dokańczało	dokańczali	dokańczały

bezosobnik: dokańczano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dokańczał będę dokańczać	będę dokańczała będę dokańczać	będę dokańczało będę dokańczać	będziemy dokańczali będziemy dokańczać	będziemy dokańczały będziemy dokańczać
2 os.	będziesz dokańczał będziesz dokańczać	będziesz dokańczała będziesz dokańczać	będziesz dokańczało będziesz dokańczać	będziecie dokańczali będziecie dokańczać	będziecie dokańczały będziecie dokańczać
3 os.	będzie dokańczał będzie dokańczać	będzie dokańczała będzie dokańczać	będzie dokańczało będzie dokańczać	będą dokańczali będą dokańczać	będą dokańczały będą dokańczać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dokańczajmy
2 os.	dokańczaj	dokańczajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dokańczałbym bym dokańczał	dokańczałabym bym dokańczała	dokańczałobym bym dokańczało	dokańczalibyśmy byśmy dokańczali	dokańczałybyśmy byśmy dokańczały
2 os.	dokańczałbyś byś dokańczał	dokańczałabyś byś dokańczała	dokańczałobyś byś dokańczało	dokańczalibyście byście dokańczali	dokańczałybyście byście dokańczały
3 os.	dokańczałby by dokańczał	dokańczałaby by dokańczała	dokańczałoby by dokańczało	dokańczaliby by dokańczali	dokańczałyby by dokańczały

bezosobnik: dokańczano by

bezokolicznik: dokańczać

imiesłów przysłówkowy współczesny: dokańczając

gerundium: dokańczanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dokańczanie	dokańczania
D.	dokańczania	dokańczań
C.	dokańczaniu	dokańczaniom
B.	dokańczanie	dokańczania
N.	dokańczaniem	dokańczaniami
Ms.	dokańczaniu	dokańczaniach
W.	dokańczanie	dokańczania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dokańczający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dokańczający	dokańczający	dokańczający	dokańczające	dokańczająca
D.	dokańczającego	dokańczającego	dokańczającego	dokańczającego	dokańczającej
C.	dokańczającemu	dokańczającemu	dokańczającemu	dokańczającemu	dokańczającej
B.	dokańczającego	dokańczającego	dokańczający	dokańczające	dokańczającą
N.	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającą
Ms.	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dokańczający	dokańczający	dokańczające	dokańczające
D.	dokańczających	dokańczających	dokańczających	dokańczających
C.	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającym	dokańczającym
B.	dokańczających	dokańczających	dokańczających	dokańczające
N.	dokańczającymi	dokańczającymi	dokańczającymi	dokańczającymi
Ms.	dokańczających	dokańczających	dokańczających	dokańczających

imiesłów przymiotnikowy bierny: dokańczany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dokańczany	dokańczany	dokańczany	dokańczane	dokańczana
D.	dokańczanego	dokańczanego	dokańczanego	dokańczanego	dokańczanej
C.	dokańczanemu	dokańczanemu	dokańczanemu	dokańczanemu	dokańczanej
B.	dokańczanego	dokańczanego	dokańczany	dokańczane	dokańczaną
N.	dokańczanym	dokańczanym	dokańczanym	dokańczanym	dokańczaną
Ms.	dokańczanym	dokańczanym	dokańczanym	dokańczanym	dokańczanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dokańczani	dokańczani	dokańczane	dokańczane
D.	dokańczanych	dokańczanych	dokańczanych	dokańczanych
C.	dokańczanym	dokańczanym	dokańczanym	dokańczanym
B.	dokańczanych	dokańczanych	dokańczanych	dokańczane
N.	dokańczanymi	dokańczanymi	dokańczanymi	dokańczanymi
Ms.	dokańczanych	dokańczanych	dokańczanych	dokańczanych

odpowiednik aspektowy: dokończyć

Składnia

	+	dokańczać	+	CO
	+	dokańczać	+	MOWA WPROST

Pochodzenie

Zob. dokończyć