rozłupać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

podzielić na części, silnie uderzając

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

stan skupienia, trwałość materii

hiperonimy:

podzielić

	Niech pan sobie teraz wyobrazi, że to jest ostry miecz, pan ma tylko gołe ręce, a ja chcę panu cięciem z góry rozłupać czaszkę na dwie połówki. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Czerwony byk, 2007
	Jarl nie nalegał, sam zdjął z półmiska homara, położył go na desce i rozłupał wzdłuż potężnym, acz precyzyjnie celnym uderzeniem tasaka. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Wieża Jaskółki, 1997
	Jedna z listewek przeszyła mu [manekinowi] na wylot brzuch nadmuchany powietrzem i pękła; zawisł na drugiej, rozłupanej na dwie ostre drzazgi, które utkwiły w jego gumowym gardle. źródło: NKJP: Adam Wiśniewski-Snerg: Według łotra, 1978
	Ponieważ nie było tu kamienia, którym by można rozłupać orzechy, związałem je ze sobą włóknem, jakim obrastały, i zdobycz przewiesiwszy przez ramię, udałem się w drogę powrotną. źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Wyspa Robinsona, 1954
	Piorun rozłupał pień ogromnego drzewa jak zapałkę. źródło: NKJP: ic: Uścisk śmierci, Trybuna Śląska, 2002-06-08

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłupałem +(e)m rozłupał	rozłupałam +(e)m rozłupała	rozłupałom +(e)m rozłupało	rozłupaliśmy +(e)śmy rozłupali	rozłupałyśmy +(e)śmy rozłupały
2 os.	rozłupałeś +(e)ś rozłupał	rozłupałaś +(e)ś rozłupała	rozłupałoś +(e)ś rozłupało	rozłupaliście +(e)ście rozłupali	rozłupałyście +(e)ście rozłupały
3 os.	rozłupał	rozłupała	rozłupało	rozłupali	rozłupały

bezosobnik: rozłupano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozłupmy
2 os.	rozłup	rozłupcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozłupałbym bym rozłupał	rozłupałabym bym rozłupała	rozłupałobym bym rozłupało	rozłupalibyśmy byśmy rozłupali	rozłupałybyśmy byśmy rozłupały
2 os.	rozłupałbyś byś rozłupał	rozłupałabyś byś rozłupała	rozłupałobyś byś rozłupało	rozłupalibyście byście rozłupali	rozłupałybyście byście rozłupały
3 os.	rozłupałby by rozłupał	rozłupałaby by rozłupała	rozłupałoby by rozłupało	rozłupaliby by rozłupali	rozłupałyby by rozłupały

bezosobnik: rozłupano by

bezokolicznik: rozłupać

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozłupawszy

gerundium: rozłupanie

rodzaj gramatyczny: dk

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozłupany

odpowiednik aspektowy: rozłupywać

+

rozłupać

+

CO + (CZYM) + (na CO)

Zob. łupać