ziębnąć - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

2.

stawać się coraz zimniejszym

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE

Cechy i właściwości materii

temperatura i ogień

Relacje znaczeniowe

synonimy:

oziębiać się
ziębnieć

Połączenia

kawa, woda; powietrze ziębnie; mury ziębną

Cytaty

[...] krzesło przystawione było do kaloryfera; na siedzeniu stały moje buty oparte czubkami o kaloryfer, grzałem je, bom doświadczył, że ziębną od podłogi (brak odpowiednich izolacji i uszczelnień).

źródło: Internet: www.kijowski.pl/ojciec/notes2.pdf

Zbyt dobrze pamiętałem jeszcze ostatnie ruchy tych ciał, ich drgawki, ziębnięcie, abym miał wątpić w prawdziwość zgonów.

źródło: NKJP: Stanisław Lem: Pamiętnik znaleziony w wannie, 1961

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	ziębnę	ziębniemy
2 os.	ziębniesz	ziębniecie
3 os.	ziębnie	ziębną

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ziąbłem +(e)m ziąbł	ziębłam +(e)m ziębła	ziębłom +(e)m ziębło	ziębliśmy +(e)śmy ziębli	ziębłyśmy +(e)śmy ziębły
2 os.	ziąbłeś +(e)ś ziąbł	ziębłaś +(e)ś ziębła	ziębłoś +(e)ś ziębło	ziębliście +(e)ście ziębli	ziębłyście +(e)ście ziębły
3 os.	ziąbł	ziębła	ziębło	ziębli	ziębły

bezosobnik: ziębnięto

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę ziąbł będę ziębnąć	będę ziębła będę ziębnąć	będę ziębło będę ziębnąć	będziemy ziębli będziemy ziębnąć	będziemy ziębły będziemy ziębnąć
2 os.	będziesz ziąbł będziesz ziębnąć	będziesz ziębła będziesz ziębnąć	będziesz ziębło będziesz ziębnąć	będziecie ziębli będziecie ziębnąć	będziecie ziębły będziecie ziębnąć
3 os.	będzie ziąbł będzie ziębnąć	będzie ziębła będzie ziębnąć	będzie ziębło będzie ziębnąć	będą ziębli będą ziębnąć	będą ziębły będą ziębnąć

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		ziębnijmy
2 os.	ziębnij	ziębnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	ziąbłbym bym ziąbł	ziębłabym bym ziębła	ziębłobym bym ziębło	zięblibyśmy byśmy ziębli	ziębłybyśmy byśmy ziębły
2 os.	ziąbłbyś byś ziąbł	ziębłabyś byś ziębła	ziębłobyś byś ziębło	zięblibyście byście ziębli	ziębłybyście byście ziębły
3 os.	ziąbłby by ziąbł	ziębłaby by ziębła	ziębłoby by ziębło	ziębliby by ziębli	ziębłyby by ziębły

bezosobnik: ziębnięto by

bezokolicznik: ziębnąć

imiesłów przysłówkowy współczesny: ziębnąc

gerundium: ziębnięcie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	ziębnięcie	ziębnięcia
D.	ziębnięcia	ziębnięć
C.	ziębnięciu	ziębnięciom
B.	ziębnięcie	ziębnięcia
N.	ziębnięciem	ziębnięciami
Ms.	ziębnięciu	ziębnięciach
W.	ziębnięcie	ziębnięcia

imiesłów przymiotnikowy czynny: ziębnący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	ziębnący	ziębnący	ziębnący	ziębnące	ziębnąca
D.	ziębnącego	ziębnącego	ziębnącego	ziębnącego	ziębnącej
C.	ziębnącemu	ziębnącemu	ziębnącemu	ziębnącemu	ziębnącej
B.	ziębnącego	ziębnącego	ziębnący	ziębnące	ziębnącą
N.	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącą
Ms.	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	ziębnący	ziębnący	ziębnące	ziębnące
D.	ziębnących	ziębnących	ziębnących	ziębnących
C.	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącym	ziębnącym
B.	ziębnących	ziębnących	ziębnących	ziębnące
N.	ziębnącymi	ziębnącymi	ziębnącymi	ziębnącymi
Ms.	ziębnących	ziębnących	ziębnących	ziębnących

odpowiednik aspektowy: oziębnąć

Pochodzenie

ogsł. *zębnǫti

Od podstawowego psł.*zębti, *zębǫ 'marznąć, ziębnąć' : 'rwać, targać, szarpać' (por. ząb)