szwendać się

  • pot.  pejorat.  chodzić po jakimś terenie w różnych kierunkach, nie zmierzając do konkretnie wyznaczonego celu
  • KATEGORIE FIZYCZNE

    Cechy i właściwości materii

    ruch i spoczynek

    • młodzież; pies szwenda się
    • szwendać się po domu, po mieście, po okolicy, po ulicach; po świecie; po nocy
    • szwendać się nocą, wieczorem
  • Wstawałam od biurka, szwendałam się po domu i ogrodzie, znajdowałam sobie różne zajęcia [...].

    źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010

    Następnego dnia Wysoki Towarzysz poklepał mnie, że żyję, nic mi nie jest, poradził chodzić wcześniej spać, zamiast szwendać się po nocy i gadać głupoty.

    źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Nie mogę narzekać, 2003

    Szwendali się ulicami miasta, zaczepiali inaczej wyglądających ludzi.

    źródło: NKJP: Dziennik Słupski, 1999-03-12

    Do Krakowa przyjechałem pociągiem nocnym i mając dużo wolnego czasu, szwendałem się tu i ówdzie, aż znalazłem się pod domem, gdzie mieściła się dawniej apteka Baśki.

    źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000

    Czasem wolę nadłożyć drogi, gdy zobaczę kilka psów szwendających się bez kagańców.

    źródło: NKJP: Dziennik Łódzki, 2005-02-16

  • część mowy: czasownik

    aspekt: niedokonany

    Tryb oznajmujący

    Czas teraźniejszy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. szwendam się
    szwendamy się
    2 os. szwendasz się
    szwendacie się
    3 os. szwenda się
    szwendają się

    Czas przeszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. szwendałem się
    +(e)m się szwendał
    szwendałam się
    +(e)m się szwendała
    szwendałom się
    +(e)m się szwendało
    szwendaliśmy się
    +(e)śmy się szwendali
    szwendałyśmy się
    +(e)śmy się szwendały
    2 os. szwendałeś się
    +(e)ś się szwendał
    szwendałaś się
    +(e)ś się szwendała
    szwendałoś się
    +(e)ś się szwendało
    szwendaliście się
    +(e)ście się szwendali
    szwendałyście się
    +(e)ście się szwendały
    3 os. szwendał się
    szwendała się
    szwendało się
    szwendali się
    szwendały się

    bezosobnik: szwendano się

    Czas przyszły

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. będę się szwendał
    będę się szwendać
    będę się szwendała
    będę się szwendać
    będę się szwendało
    będę się szwendać
    będziemy się szwendali
    będziemy się szwendać
    będziemy się szwendały
    będziemy się szwendać
    2 os. będziesz się szwendał
    będziesz się szwendać
    będziesz się szwendała
    będziesz się szwendać
    będziesz się szwendało
    będziesz się szwendać
    będziecie się szwendali
    będziecie się szwendać
    będziecie się szwendały
    będziecie się szwendać
    3 os. będzie się szwendał
    będzie się szwendać
    będzie się szwendała
    będzie się szwendać
    będzie się szwendało
    będzie się szwendać
    będą się szwendali
    będą się szwendać
    będą się szwendały
    będą się szwendać

    Tryb rozkazujący

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    1 os. szwendajmy się
    2 os. szwendaj się
    szwendajcie się

    Tryb warunkowy

    liczba pojedyncza liczba mnoga
    m ż n mo -mo
    1 os. szwendałbym się
    bym się szwendał
    szwendałabym się
    bym się szwendała
    szwendałobym się
    bym się szwendało
    szwendalibyśmy się
    byśmy się szwendali
    szwendałybyśmy się
    byśmy się szwendały
    2 os. szwendałbyś się
    byś się szwendał
    szwendałabyś się
    byś się szwendała
    szwendałobyś się
    byś się szwendało
    szwendalibyście się
    byście się szwendali
    szwendałybyście się
    byście się szwendały
    3 os. szwendałby się
    by się szwendał
    szwendałaby się
    by się szwendała
    szwendałoby się
    by się szwendało
    szwendaliby się
    by się szwendali
    szwendałyby się
    by się szwendały

    bezosobnik: szwendano by się

    bezokolicznik: szwendać się

    imiesłów przysłówkowy współczesny: szwendając się

    gerundium: szwendanie się

    imiesłów przymiotnikowy czynny: szwendający się

  • bez ograniczeń + szwendać się +
    (GDZIE)
  • Z czes. (dialekty morawskie) švondat se / žvondat se 'włóczyć się bez celu', švondrat 'wlec'. Może ekspresywne przekształcenie niem. wandern 'wędrować, włóczyć się' (Bor)

CHRONOLOGIZACJA:
XIX w., Bor
Data ostatniej modyfikacji: 31.05.2015