wychowywać - Wielki słownik języka polskiego PAN

Definicja

1.

opiekując się niedorosłą osobą lub zwierzęciem, kształtować je w pewien sposób

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA

Rodzina

relacje rodzinne

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE

Edukacja i oświata

Połączenia

babcia, mama, matka, mąż, ojciec, rodzina, wdowa wychowuje kogoś; rodzice wychowują kogoś
wychowywać chłopca, (dwoje, troje...) dzieci, dziewczynkę, malucha, małoletnich, niemowlę, pokolenie, potomstwo, rodzeństwo, syna, wnuki, psa
wychowywany przez babcię, przez matkę, przez ojca, przez rodziców
wychowywać dobrze, odpowiednio, właściwie, źle; surowo
samotnie wychowująca; wychowywany bezstresowo

Cytaty

	Pracownicy, która wychowuje dziecko przysposobione, przysługuje urlop macierzyński w wymiarze 18 tygodni również przy pierwszym porodzie. źródło: NKJP: Kodeks Pracy
	Ona ma już dziecko, które wychowuje samotnie i bardzo żałuje, że zrobiła ojcu krzywdę. źródło: NKJP: Agata Pustułka: Po prostu trzeba rozmawiać, Dziennik Zachodni, 2007-05-18
	W klasie zawsze byłem jedynym Hiszpanem, ale nie odczuwałem swojej inności. Może tylko wtedy, gdy po Październiku '56 wprowadzono lekcje religii i ja wychodziłem z klasy na godzinę, bo rodzice wychowywali mnie po laicku. źródło: NKJP: Mirosław Banasiak: Carlos Marrod n Casas - portret tłumacza, Gazeta Wyborcza, 1997-03-12
	Zawsze miałam poglądy prawicowe. Nauczycielka mojej mamy, kręgi rodzinne, jak i sama rodzina oraz przyjaciele wychowywali mnie w duchu konserwatyzmu i wartościach chrześcijańskich. źródło: NKJP: Marcin Kącki: I tak wrócę do polityki, Gazeta Poznańska, 2001-12-29
	Czaple po przylocie łączą się w pary i wspólnie potem wychowują młode. źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955
	Członkowie Liquid Shadow wychowywali się na Deep Purple, Mega Death i Dream Theathre. W utworach, które młodzi muzycy prezentują, słychać powiew lat osiemdziesiątych - do których czują sentyment. źródło: NKJP: Tadeusz Płatek: Akustyku, nie psuj koncertu!, Gazeta Krakowska, 2002-05-06
	Ojciec, który wychowuje córkę na tzw. dobrą - czyli pokorną, posłuszną, bezwolną i zalęknioną - żonę, niejednokrotnie poniża ją i zawstydza. źródło: NKJP: Wojciech Eichelberger: Zatrzymaj się. Wojciech Eichelberger w rozmowach z Renatą Dziurdzikowską, 2009
	To Jan Paweł II uczył nas, byśmy młode pokolenie wychowywali do miłości, wolności i odpowiedzialności – mówiła na zakończenie konferencji, dziękując gościom i publiczności [...]. źródło: NKJP: O odpowiedzialności, Gazeta Krakowska, 2006-04-05

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wychowuję	wychowujemy
2 os.	wychowujesz	wychowujecie
3 os.	wychowuje	wychowują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wychowywałem +(e)m wychowywał	wychowywałam +(e)m wychowywała	wychowywałom +(e)m wychowywało	wychowywaliśmy +(e)śmy wychowywali	wychowywałyśmy +(e)śmy wychowywały
2 os.	wychowywałeś +(e)ś wychowywał	wychowywałaś +(e)ś wychowywała	wychowywałoś +(e)ś wychowywało	wychowywaliście +(e)ście wychowywali	wychowywałyście +(e)ście wychowywały
3 os.	wychowywał	wychowywała	wychowywało	wychowywali	wychowywały

bezosobnik: wychowywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę wychowywał będę wychowywać	będę wychowywała będę wychowywać	będę wychowywało będę wychowywać	będziemy wychowywali będziemy wychowywać	będziemy wychowywały będziemy wychowywać
2 os.	będziesz wychowywał będziesz wychowywać	będziesz wychowywała będziesz wychowywać	będziesz wychowywało będziesz wychowywać	będziecie wychowywali będziecie wychowywać	będziecie wychowywały będziecie wychowywać
3 os.	będzie wychowywał będzie wychowywać	będzie wychowywała będzie wychowywać	będzie wychowywało będzie wychowywać	będą wychowywali będą wychowywać	będą wychowywały będą wychowywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wychowujmy
2 os.	wychowuj	wychowujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wychowywałbym bym wychowywał	wychowywałabym bym wychowywała	wychowywałobym bym wychowywało	wychowywalibyśmy byśmy wychowywali	wychowywałybyśmy byśmy wychowywały
2 os.	wychowywałbyś byś wychowywał	wychowywałabyś byś wychowywała	wychowywałobyś byś wychowywało	wychowywalibyście byście wychowywali	wychowywałybyście byście wychowywały
3 os.	wychowywałby by wychowywał	wychowywałaby by wychowywała	wychowywałoby by wychowywało	wychowywaliby by wychowywali	wychowywałyby by wychowywały

bezosobnik: wychowywano by

bezokolicznik: wychowywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: wychowując

gerundium: wychowywanie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wychowywanie	wychowywania
D.	wychowywania	wychowywań
C.	wychowywaniu	wychowywaniom
B.	wychowywanie	wychowywania
N.	wychowywaniem	wychowywaniami
Ms.	wychowywaniu	wychowywaniach
W.	wychowywanie	wychowywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: wychowujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wychowujący	wychowujący	wychowujący	wychowujące	wychowująca
D.	wychowującego	wychowującego	wychowującego	wychowującego	wychowującej
C.	wychowującemu	wychowującemu	wychowującemu	wychowującemu	wychowującej
B.	wychowującego	wychowującego	wychowujący	wychowujące	wychowującą
N.	wychowującym	wychowującym	wychowującym	wychowującym	wychowującą
Ms.	wychowującym	wychowującym	wychowującym	wychowującym	wychowującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wychowujący	wychowujący	wychowujące	wychowujące
D.	wychowujących	wychowujących	wychowujących	wychowujących
C.	wychowującym	wychowującym	wychowującym	wychowującym
B.	wychowujących	wychowujących	wychowujących	wychowujące
N.	wychowującymi	wychowującymi	wychowującymi	wychowującymi
Ms.	wychowujących	wychowujących	wychowujących	wychowujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: wychowywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	wychowywany	wychowywany	wychowywany	wychowywane	wychowywana
D.	wychowywanego	wychowywanego	wychowywanego	wychowywanego	wychowywanej
C.	wychowywanemu	wychowywanemu	wychowywanemu	wychowywanemu	wychowywanej
B.	wychowywanego	wychowywanego	wychowywany	wychowywane	wychowywaną
N.	wychowywanym	wychowywanym	wychowywanym	wychowywanym	wychowywaną
Ms.	wychowywanym	wychowywanym	wychowywanym	wychowywanym	wychowywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	wychowywani	wychowywani	wychowywane	wychowywane
D.	wychowywanych	wychowywanych	wychowywanych	wychowywanych
C.	wychowywanym	wychowywanym	wychowywanym	wychowywanym
B.	wychowywanych	wychowywanych	wychowywanych	wychowywane
N.	wychowywanymi	wychowywanymi	wychowywanymi	wychowywanymi
Ms.	wychowywanych	wychowywanych	wychowywanych	wychowywanych

odpowiednik aspektowy: wychować

Składnia

	+	wychowywać	+	KOGO/CO + (JAK)
	+	wychowywać	+	KOGO/CO + (na CZYM \| na KOGO \| do CZEGO)

Pochodzenie

Zob. chować