-
2.
spodziewać się, przewidywać, że ktoś się zachowa w dany sposób lub że coś się wydarzy -
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Relacje międzyludzkie
określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA
Ocena i wartościowanie
wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia -
synonimy: czekać
-
- oczekiwać decyzji, dotacji, efektów, informacji, rezultatów, skutków; odpowiedzi, pomocy, propozycji, przeprosin, rozwiązania, sprawiedliwości, zmian; wsparcia, spadku, wzrostu; najgorszego,
- nie oczekiwać niczego dobrego
- oczekiwać na możliwość, na odpowiedź, na opinię, na rozprawę, na spełnienie czegoś, na rozstrzygnięcie; na śmierć, na werdykt, na wyrok, na zakończenie, na zmianę; na mieszkanie; na zmartwychwstanie
- oczekiwać od państwa, od rządu, od władz; od mężczyzny, od nauczyciela, od dzieci, od kandydatów, od polityków; od życia
- oczekiwać po małym dziecku,
- oczekiwać ze strony kogoś
- można, należy, trudno oczekiwać
- nie można zbyt wiele oczekiwać
- oczekiwać czegoś w zamian
-
Jesteś już dorosły i odpowiadasz za siebie. Odrabianie lekcji to wyłącznie twoja sprawa. Nie oczekuj od nas pomocy.
źródło: NKJP: Bronisław Świderski: Asystent śmierci. Powieść o karykaturach Mahometa, o miłości i nienawiści w Europie, 2007
Rzecz jasna, wynikało to z wymogów zachowania tajemnicy, czego trudno oczekiwać od dzieci, jednak tak naprawdę nikt nie chciał, aby Margaret kontaktowała się z jego dziećmi.
źródło: NKJP: Elżbieta Hajnicz: Przekraczając światło, 1996
Chciałabym... Najbardziej bym chciała być Argentynką! A ty? Powiedziała to, oczekując poparcia. Ale Ryszard zdobył się jedynie na stwierdzenie: - W Argentynie mają teraz kryzys...
źródło: NKJP: Anna E. Kamieniecka: Dziewczyna z Buenos, 2005
Za jego szczenięcych lat w Żmijowych Pagórkach dziewczęta były dla niego zaledwie ruchomymi elementami tła. Jakiej innej reakcji można oczekiwać po małym chłopcu?
źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Naznaczeni błękitem Kamień na szczycie Kroniki Drugiego Kręgu Księga I cz 2, 2005
Można by oczekiwać, że w transformacji ustroju rolnictwo, jako jeden z ważnych działów gospodarki narodowej, stanie się siłą napędową przemian.
źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 19.02.1993
-
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oczekuję
oczekujemy
2 os. oczekujesz
oczekujecie
3 os. oczekuje
oczekują
Czas przeszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oczekiwałem
+(e)m oczekiwał
oczekiwałam
+(e)m oczekiwała
oczekiwałom
+(e)m oczekiwało
oczekiwaliśmy
+(e)śmy oczekiwali
oczekiwałyśmy
+(e)śmy oczekiwały
2 os. oczekiwałeś
+(e)ś oczekiwał
oczekiwałaś
+(e)ś oczekiwała
oczekiwałoś
+(e)ś oczekiwało
oczekiwaliście
+(e)ście oczekiwali
oczekiwałyście
+(e)ście oczekiwały
3 os. oczekiwał
oczekiwała
oczekiwało
oczekiwali
oczekiwały
bezosobnik: oczekiwano
Czas przyszły
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. będę oczekiwał
będę oczekiwać
będę oczekiwała
będę oczekiwać
będę oczekiwało
będę oczekiwać
będziemy oczekiwali
będziemy oczekiwać
będziemy oczekiwały
będziemy oczekiwać
2 os. będziesz oczekiwał
będziesz oczekiwać
będziesz oczekiwała
będziesz oczekiwać
będziesz oczekiwało
będziesz oczekiwać
będziecie oczekiwali
będziecie oczekiwać
będziecie oczekiwały
będziecie oczekiwać
3 os. będzie oczekiwał
będzie oczekiwać
będzie oczekiwała
będzie oczekiwać
będzie oczekiwało
będzie oczekiwać
będą oczekiwali
będą oczekiwać
będą oczekiwały
będą oczekiwać
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza liczba mnoga 1 os. oczekujmy
2 os. oczekuj
oczekujcie
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza liczba mnoga m ż n mo -mo 1 os. oczekiwałbym
bym oczekiwał
oczekiwałabym
bym oczekiwała
oczekiwałobym
bym oczekiwało
oczekiwalibyśmy
byśmy oczekiwali
oczekiwałybyśmy
byśmy oczekiwały
2 os. oczekiwałbyś
byś oczekiwał
oczekiwałabyś
byś oczekiwała
oczekiwałobyś
byś oczekiwało
oczekiwalibyście
byście oczekiwali
oczekiwałybyście
byście oczekiwały
3 os. oczekiwałby
by oczekiwał
oczekiwałaby
by oczekiwała
oczekiwałoby
by oczekiwało
oczekiwaliby
by oczekiwali
oczekiwałyby
by oczekiwały
bezosobnik: oczekiwano by
bezokolicznik: oczekiwać
imiesłów przysłówkowy współczesny: oczekując
gerundium: oczekiwanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza liczba mnoga M. oczekiwanie
oczekiwania
D. oczekiwania
oczekiwań
C. oczekiwaniu
oczekiwaniom
B. oczekiwanie
oczekiwania
N. oczekiwaniem
oczekiwaniami
Ms. oczekiwaniu
oczekiwaniach
W. oczekiwanie
oczekiwania
imiesłów przymiotnikowy czynny: oczekujący
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. oczekujący
oczekujący
oczekujący
oczekujące
oczekująca
D. oczekującego
oczekującego
oczekującego
oczekującego
oczekującej
C. oczekującemu
oczekującemu
oczekującemu
oczekującemu
oczekującej
B. oczekującego
oczekującego
oczekujący
oczekujące
oczekującą
N. oczekującym
oczekującym
oczekującym
oczekującym
oczekującą
Ms. oczekującym
oczekującym
oczekującym
oczekującym
oczekującej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. oczekujący
oczekujący
oczekujące
oczekujące
D. oczekujących
oczekujących
oczekujących
oczekujących
C. oczekującym
oczekującym
oczekującym
oczekującym
B. oczekujących
oczekujących
oczekujących
oczekujące
N. oczekującymi
oczekującymi
oczekującymi
oczekującymi
Ms. oczekujących
oczekujących
oczekujących
oczekujących
imiesłów przymiotnikowy bierny: oczekiwany
liczba pojedyncza m1 m2 m3 n1, n2 ż M. oczekiwany
oczekiwany
oczekiwany
oczekiwane
oczekiwana
D. oczekiwanego
oczekiwanego
oczekiwanego
oczekiwanego
oczekiwanej
C. oczekiwanemu
oczekiwanemu
oczekiwanemu
oczekiwanemu
oczekiwanej
B. oczekiwanego
oczekiwanego
oczekiwany
oczekiwane
oczekiwaną
N. oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwaną
Ms. oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwanej
liczba mnoga p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe M. oczekiwani
oczekiwani
oczekiwane
oczekiwane
D. oczekiwanych
oczekiwanych
oczekiwanych
oczekiwanych
C. oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwanym
oczekiwanym
B. oczekiwanych
oczekiwanych
oczekiwanych
oczekiwane
N. oczekiwanymi
oczekiwanymi
oczekiwanymi
oczekiwanymi
Ms. oczekiwanych
oczekiwanych
oczekiwanych
oczekiwanych
-
Rzosobowy + oczekiwać + CZEGO + od KOGORzosobowy + oczekiwać + CZEGO + po KIM+ oczekiwać + że ZDANIE -
Zob. czekać