zasypiać - Wielki słownik języka polskiego PAN

1.

zaczynać spać

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA

Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego

czynności i stany fizjologiczne

	synonimy:	ktoś idzie w kimono ktoś/coś idzie spać usypiać
	antonimy:	budzić się zbudzać się

zasypiać koło północy
zasypiać na boku, na brzuchu; na czyimś ramieniu; na dyżurze, na lekcjach, na zajęciach
zasypiać nad książką, nad lekcjami
zasypiać przy muzyce, przy zapalonym świetle; przy komputerze
zasypiać w fotelu; w ubraniu
zasypiać z nudów, ze zmęczenia, ze znużenia; z zapalonym papierosem
zasypiać na stojąco, na siedząco; niespokojnym snem, snem kamiennym

	Już zasypiałem, kiedy nagle zbudziły mnie dwa głosy [...] zza uchylonego okna, pod którym stało łóżko. źródło: NKJP: Kazimierz Orłoś: Niebieski szklarz, 1996
	Ukłonił się i wyszedł do sekretariatu, gdzie zasypiał nad kubkiem herbaty znużony nocnym życiem adiutant. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006
	Nocami, skrajnie wyczerpani, trudno dostępnymi drogami byli prowadzeni do granicy. Niektórzy zasypiali ze zmęczenia. źródło: NKJP: (w): Jak przerzucano emigrantów?, Nowiny Raciborskie, 2003-09-10
	W domu zamykał się na klucz i w ubraniu zasypiał na nigdy nieścielonym łóżku. źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Modlitwa o deszcz, 2002
	Zasypiam z błogim uczuciem, że już jutro będę wśród ludzi, na lądzie, wolny od kaprysu wiatrów, map pilotowych i mgieł. źródło: NKJP: Andrzej Urbańczyk: Dziękuję ci, Pacyfiku, 1997

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zasypiałem +(e)m zasypiał	zasypiałam +(e)m zasypiała	zasypiałom +(e)m zasypiało	zasypialiśmy +(e)śmy zasypiali	zasypiałyśmy +(e)śmy zasypiały
2 os.	zasypiałeś +(e)ś zasypiał	zasypiałaś +(e)ś zasypiała	zasypiałoś +(e)ś zasypiało	zasypialiście +(e)ście zasypiali	zasypiałyście +(e)ście zasypiały
3 os.	zasypiał	zasypiała	zasypiało	zasypiali	zasypiały

bezosobnik: zasypiano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę zasypiał będę zasypiać	będę zasypiała będę zasypiać	będę zasypiało będę zasypiać	będziemy zasypiali będziemy zasypiać	będziemy zasypiały będziemy zasypiać
2 os.	będziesz zasypiał będziesz zasypiać	będziesz zasypiała będziesz zasypiać	będziesz zasypiało będziesz zasypiać	będziecie zasypiali będziecie zasypiać	będziecie zasypiały będziecie zasypiać
3 os.	będzie zasypiał będzie zasypiać	będzie zasypiała będzie zasypiać	będzie zasypiało będzie zasypiać	będą zasypiali będą zasypiać	będą zasypiały będą zasypiać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		zasypiajmy
2 os.	zasypiaj	zasypiajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	zasypiałbym bym zasypiał	zasypiałabym bym zasypiała	zasypiałobym bym zasypiało	zasypialibyśmy byśmy zasypiali	zasypiałybyśmy byśmy zasypiały
2 os.	zasypiałbyś byś zasypiał	zasypiałabyś byś zasypiała	zasypiałobyś byś zasypiało	zasypialibyście byście zasypiali	zasypiałybyście byście zasypiały
3 os.	zasypiałby by zasypiał	zasypiałaby by zasypiała	zasypiałoby by zasypiało	zasypialiby by zasypiali	zasypiałyby by zasypiały

bezosobnik: zasypiano by

bezokolicznik: zasypiać

imiesłów przysłówkowy współczesny: zasypiając

gerundium: zasypianie

rodzaj gramatyczny: ndk

imiesłów przymiotnikowy czynny: zasypiający

tylko Rz osobowy

+

zasypiać

+

nad + CZYM | przy + CZYM

Zob. spać