rozjaśniać - Wielki słownik języka polskiego PAN

3.

czynić zrozumiałym

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA

Działalność intelektualna człowieka

nazwy działań intelektualnych człowieka

rozjaśniać sprawę, wątpliwości

On także zainteresował się problemem utopii i poświęcił mu dzieło „Archaeologies of the Future” (Archeologie przyszłości) [...]. Znalazłem tam myśl rozjaśniającą koncepcje Ernsta Blocha.

źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Miłość, wojna, rewolucja: szkice na czas kryzysu, 2009

Sąd Rejonowy w Legionowie uchylił się od skomentowania tego przypadku. Sprawy nie rozjaśnia też wypowiedź rzecznika prasowego.

źródło: NKJP: Cezary Szilas: Dobroć nie popłaca, Mazowieckie To i Owo, 2006-04-23

[...] utraciliśmy tę romantyczną umiejętność przenikania w głąb historii, rozjaśniania jej przeszłych i przyszłych tajemnic.

źródło: NKJP: Jarosław Marek Rymkiewicz: Rozmowy polskie w latach 1995-2008, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	rozjaśniam	rozjaśniamy
2 os.	rozjaśniasz	rozjaśniacie
3 os.	rozjaśnia	rozjaśniają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozjaśniałem +(e)m rozjaśniał	rozjaśniałam +(e)m rozjaśniała	rozjaśniałom +(e)m rozjaśniało	rozjaśnialiśmy +(e)śmy rozjaśniali	rozjaśniałyśmy +(e)śmy rozjaśniały
2 os.	rozjaśniałeś +(e)ś rozjaśniał	rozjaśniałaś +(e)ś rozjaśniała	rozjaśniałoś +(e)ś rozjaśniało	rozjaśnialiście +(e)ście rozjaśniali	rozjaśniałyście +(e)ście rozjaśniały
3 os.	rozjaśniał	rozjaśniała	rozjaśniało	rozjaśniali	rozjaśniały

bezosobnik: rozjaśniano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę rozjaśniał będę rozjaśniać	będę rozjaśniała będę rozjaśniać	będę rozjaśniało będę rozjaśniać	będziemy rozjaśniali będziemy rozjaśniać	będziemy rozjaśniały będziemy rozjaśniać
2 os.	będziesz rozjaśniał będziesz rozjaśniać	będziesz rozjaśniała będziesz rozjaśniać	będziesz rozjaśniało będziesz rozjaśniać	będziecie rozjaśniali będziecie rozjaśniać	będziecie rozjaśniały będziecie rozjaśniać
3 os.	będzie rozjaśniał będzie rozjaśniać	będzie rozjaśniała będzie rozjaśniać	będzie rozjaśniało będzie rozjaśniać	będą rozjaśniali będą rozjaśniać	będą rozjaśniały będą rozjaśniać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		rozjaśniajmy
2 os.	rozjaśniaj	rozjaśniajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	rozjaśniałbym bym rozjaśniał	rozjaśniałabym bym rozjaśniała	rozjaśniałobym bym rozjaśniało	rozjaśnialibyśmy byśmy rozjaśniali	rozjaśniałybyśmy byśmy rozjaśniały
2 os.	rozjaśniałbyś byś rozjaśniał	rozjaśniałabyś byś rozjaśniała	rozjaśniałobyś byś rozjaśniało	rozjaśnialibyście byście rozjaśniali	rozjaśniałybyście byście rozjaśniały
3 os.	rozjaśniałby by rozjaśniał	rozjaśniałaby by rozjaśniała	rozjaśniałoby by rozjaśniało	rozjaśnialiby by rozjaśniali	rozjaśniałyby by rozjaśniały

bezosobnik: rozjaśniano by

bezokolicznik: rozjaśniać

imiesłów przysłówkowy współczesny: rozjaśniając

gerundium: rozjaśnianie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	rozjaśnianie	rozjaśniania
D.	rozjaśniania	rozjaśniań
C.	rozjaśnianiu	rozjaśnianiom
B.	rozjaśnianie	rozjaśniania
N.	rozjaśnianiem	rozjaśnianiami
Ms.	rozjaśnianiu	rozjaśnianiach
W.	rozjaśnianie	rozjaśniania

imiesłów przymiotnikowy czynny: rozjaśniający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozjaśniający	rozjaśniający	rozjaśniający	rozjaśniające	rozjaśniająca
D.	rozjaśniającego	rozjaśniającego	rozjaśniającego	rozjaśniającego	rozjaśniającej
C.	rozjaśniającemu	rozjaśniającemu	rozjaśniającemu	rozjaśniającemu	rozjaśniającej
B.	rozjaśniającego	rozjaśniającego	rozjaśniający	rozjaśniające	rozjaśniającą
N.	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającą
Ms.	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozjaśniający	rozjaśniający	rozjaśniające	rozjaśniające
D.	rozjaśniających	rozjaśniających	rozjaśniających	rozjaśniających
C.	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającym	rozjaśniającym
B.	rozjaśniających	rozjaśniających	rozjaśniających	rozjaśniające
N.	rozjaśniającymi	rozjaśniającymi	rozjaśniającymi	rozjaśniającymi
Ms.	rozjaśniających	rozjaśniających	rozjaśniających	rozjaśniających

imiesłów przymiotnikowy bierny: rozjaśniany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	rozjaśniany	rozjaśniany	rozjaśniany	rozjaśniane	rozjaśniana
D.	rozjaśnianego	rozjaśnianego	rozjaśnianego	rozjaśnianego	rozjaśnianej
C.	rozjaśnianemu	rozjaśnianemu	rozjaśnianemu	rozjaśnianemu	rozjaśnianej
B.	rozjaśnianego	rozjaśnianego	rozjaśniany	rozjaśniane	rozjaśnianą
N.	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianą
Ms.	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	rozjaśniani	rozjaśniani	rozjaśniane	rozjaśniane
D.	rozjaśnianych	rozjaśnianych	rozjaśnianych	rozjaśnianych
C.	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianym	rozjaśnianym
B.	rozjaśnianych	rozjaśnianych	rozjaśnianych	rozjaśniane
N.	rozjaśnianymi	rozjaśnianymi	rozjaśnianymi	rozjaśnianymi
Ms.	rozjaśnianych	rozjaśnianych	rozjaśnianych	rozjaśnianych

odpowiednik aspektowy: rozjaśnić

Składnia

+

rozjaśniać

+

CO

Pochodzenie

ogsł. *orz(ъ)jěs(k)n'ati

Zob. jasny