-
1.
koronowany władca państwa, zwykle dziedziczny -
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE
Funkcjonowanie państwa
władza państwowa -
hiperonimy: władca
-
- nowy, pierwszy, późniejszy, przyszły król; król czeski, francuski, niemiecki, polski, pruski, szwedzki; tytularny; królowie elekcyjni
- król August Mocny, Fryderyk Wilhelm I, Jan III Sobieski, Jan Kazimierz, Jan Olbracht, Kazimierz Jagiellończyk, Ludwik XVI; elekt, elektor
- król Afganistanu, Anglii, Arabii Saudyjskiej, Asyrii, Babilonii, Belgii, Cypru, Danii, Francji, Grecji, Gruzji, Hiszpanii, Izraela, Judei, Kastylii, Macedonii, Nawarry, Niemiec, Norwegii, Polski, Portugalii, Prus, Saksonii, Szwecji, Wielkiej Brytanii; Belgów, Franków, Longobardów, Ostrogotów, Wandalów
- król z dynastii Andegawenów, Jagiellonów, Merowingów, Piastów...
- król i królowa; królowie i cesarzowie, królowie i książęta, królowie i magnaci, królowie i rycerze, królowie i wodzowie; duchowni i królowie
- doradca, lennik, minister, następca, poseł, sekretarz, stronnik, zwolennik; armia, wojsko; brat, córka, potomek, siostra, syn, żona; dwór, rezydencja, siedziba; elekcja, wybór; koronacja; detronizacja; nieobecność, obecność; rządy, władza; portret króla; pod wodzą; w służbie; z nadania, z ramienia; za zgodą króla; poczet królów
- posłuszeństwo, wierność królowi
- petycja, skarga do króla
- bunt, pakt, rokosz, spisek przeciwko królowi
- kandydat; wybór na króla
- konflikt, spór, ugoda, zgoda między/pomiędzy królem a kimś; walka, wojna z królem
- podległy, wierny królowi
- król sprawuje władzę, zasiada na tronie; powrócił dokądś; panowanie króla
- towarzyszyć, złożyć/składać hołd królowi
- poślubić króla
- być, stać się, zostać; obwołać królem
- otrzymać od króla
- koronować, koronować się na króla
-
W 1364 roku król założył Akademię Krakowską (dzisiejszy Uniwersytet Jagielloński), siódmy z kolei uniwersytet w Europie.
źródło: NKJP: Gregok: Literatura polska - średniowiecze, Wikipedia.pl, 2009-05-17
W 1525 roku wielki mistrz Albrecht Hohenzollern, po kolejnej nieudanej wojnie z Polską i przyjęciu wyznania luterańskiego, zawarł traktat z królem Rzeczypospolitej Zygmuntem I Starym o przekształceniu Zakonu w państwo świeckie i złożył mu hołd jako książę lenny.
źródło: NKJP: Jerzy Surdykowski: Duch Rzeczypospolitej, 2001
W epoce saskiej najwyższy poziom reprezentował jednak teatr królewski. Początkowo przybywał do Polski sporadycznie, gdyż królowie z dynastii Wettynów rezydowali głównie w Dreźnie.
źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce : od średniowiecza do czasów współczesnych : praca zbiorowa, 2005
Zygmunt III fundując kaplicę (1624 r.), raz jeszcze podkreślił w programie ideowym jagiellońską genealogię Wazów. To wewnątrz tej właśnie kaplicy umieszczono posągi królów z dynastii Jagiellonów [...].
źródło: NKJP: Protektor ojczyzny, Dziennik Polski, 2003-03-22
Tadeusz lubował się w biografiach, zwłaszcza wybitnych polityków i wojskowych. W latach dziewięćdziesiątych zaczął pisać o królach i dynastiach.
źródło: NKJP: Tadeusz Pasierbiński 1932-2005, Polityka, 2005-02-26
-
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m1
liczba pojedyncza liczba mnoga M. król
królowie
ndepr króle
depr D. króla
królów
C. królowi
królom
B. króla
królów
N. królem
królami
Ms. królu
królach
W. królu
królowie
ndepr króle
depr -
psł. *korľь 'władca, panujący, król'
Od: imienia Karola Wielkiego, od 786 r. króla, a od 800 r. cesarza Franków.